Khí quản - Cấu trúc, chức năng và các bệnh về khí quản

Khí quản là gì?

Khí quản tiếng Anh: trachea là một ống dẫn khí hình lăng trụ nối tiếp từ dưới thanh quản ngang mức đốt sống cổ 6 với hệ phế quản của phổi Ở đoạn cuối nó phân chia làm 2 đoạn nối với 2 phế quản chính: Phải và trái ở ngang mức đốt sống ngực 4 hoặc 5 Nó thuộc hệ hô hấp dưới, có nhiệm vụ dẫn không khí vào ra.

Giải phẫu khí quản

Cấu trúc

Giải phẫu khí quản gồm:

Ống sụn khí quản dài khoảng 11 - 13 cm, có hình ống tròn, phía sau hơi bẹt, đường kính 1,8 cm. Gồm 16 - 20 vòng sụn hình chữ C, nối với nhau bằng các dây chằng vòng, tạo nên sự liên kết đàn hồi. Sụn khí quản có tác dụng chống đỡ duy trì đường hô hấp luôn trong trạng thái mở để quá trình hô hấp được tiến hành bình thường. Khoảng hở phía sau các sụn được đóng kín bằng các cơ trơn khí quản, tạo nên thành màng.

Mặt trong khí quản có niêm mạc che phủ. Lớp này có chứa các hạch tổ chức limphô riêng rẽ và được lợp bởi một lớp biểu mô rung có khả năng chuyển động từ trong ra ngoài.

Dưới niêm mạc là tấm dưới niêm mạc được tạo bởi tổ chức liên kết, bên trong có nhiều sợi chun, tuyến, các mạch máu, bạch mạch và thần kinh.

Nhìn vào trong lòng, ở nơi phân đôi của khí quản nổi gờ lên ở giữa, gọi là cựa khí quản. Nhìn từ trên xuống, cựa khí quản hơi lệch sang bên trái.

Chức năng chính của khí quản là dẫn kí

Chức năng

Ngoài chức năng dẫn khí, khí quản còn có các chức năng quan trọng khác:

 - Điều hòa lượng không khí đi vào phổi.

 - Làm tăng khả năng trao đổi khí ở phổi.

Khí quản và phế quản cấu tạo bằng những vòng sụn, nhờ đó đường dẫn khí luôn rộng mở không khí lưu thông dễ dàng. Ở các phế quản nhỏ, có hệ thống cơ trơn các cơ này có thể co giãn dưới tác dụng của hệ thần kinh tự động làm thay đổi khẩu kính của đường dẫn khí để điều hòa lượng không khí đi vào phổi, thần kinh giao cảm làm giãn cơ, thần kinh phó giao cảm làm co cơ Khi lớp cơ trơn này co thắt sẽ gây cơn khó thở

Các bệnh về khí quản

Viêm khí quản

Có thể do virus hay vi khuẩn gây ra, hoặc bị kích thích từ hạt bụi siêu nhỏ, khí độc. Nó thường xảy ra cùng lúc với viêm thanh quản lúc đó gọi là viêm thanh khí quản.

Bệnh lý liên quan đến khí quản

Viêm thanh khí phế quản

Viêm thanh quản phế quản cấp là tình trạng viêm phù nề cấp tính vùng hạ thanh môn. Lứa tuổi thường mắc phải bệnh này là dưới 5 tuổi, do đường thở hẹp nên khi viêm nhiễm gây phù nề làm cho đường dẫn khí càng trở nên chít hẹp hơn, gây nên triệu chứng khó thở