Cảnh báo: Lạm dụng nước mắt nhân tạo gây nguy cơ mù lòa

Đôi mắt được ví như cửa sổ tâm hồn vì nhờ chúng mà ta nhận biết, khám phá, chiêm ngưỡng thế giới xung quanh, đồng thời qua đó mà mọi người cảm nhận phần nào tình cảm hỷ, nộ, ái, ố của nhau. Nhưng đôi mắt chỉ làm tròn chức năng khi được chăm sóc, nuôi dưỡng khỏe mạnh. Ai cũng biết rõ tầm quan trọng của đôi mắt nhưng không phải tất cả đều biết cách chăm sóc và ngăn ngừa các yếu tố ảnh hưởng xấu đến mắt.

Thuốc nào là “nước mắt nhân tạo”?

Thuốc nhỏ mắt NaCl 0,9% chỉ chứa muối NaCl với nồng độ giống như nước mắt nhằm đạt độ đẳng trương làm dịu mắt, cung cấp nước cho mắt bị khô và làm sạch mắt (cần biết rằng mắt luôn có nước mắt tiết ra, tạo thành lớp phim mỏng bảo vệ mắt, nếu nước mắt tiết ra không đủ sẽ bị khô mắt, rất khó chịu). Do thuốc nhỏ mắt NaCl 0,9% có nồng độ giống như nước mắt giúp mắt không khô và làm sạch mắt mà thuốc này thường được xem như “nước mắt nhân tạo”. Đây chỉ là thuốc nhỏ rửa mắt nhưng một số người lại gọi là thuốc bổ mắt.

Ngoài thuốc nhỏ mắt NaCl 0,9%, một số người thường mua thuốc nhỏ mắt khác có chứa thêm chất làm tăng độ nhầy để giúp thuốc được lưu giữ lâu trong mắt và một số chất bổ dưỡng khác (đương nhiên sẽ đắt tiền hơn thuốc nhỏ mắt NaCl 0,9%). Các chất tăng độ nhầy có trong những loại thuốc này gọi chung là hydrogel, giúp “nước mắt nhân tạo” lưu giữ lâu hơn trên bề mặt nhãn cầu. Một số loại hydrogel thường gặp là: hydroxypropyl methylcellulose (HPMC), carboxy methylcellulose (CMC), povidone, polyethylene glycol, hyaluronic acid…

Thuốc nhỏ mắt chưa chắc bổ mắt

Có thể gây tác dụng phụ

Có thể nói, nếu mắt bình thường chẳng có vấn đề gì thì không nên dùng bất cứ loại thuốc nhỏ mắt nào. Chỉ khi nào làm việc bằng mắt nhiều, cảm thấy mỏi mắt, khô mắt hoặc khi tiếp xúc với môi trường có nhiều bụi thì mới sử dụng thuốc nhỏ mắt chứa nước muối sinh lý hoặc “nước mắt nhân tạo” để rửa mắt và chống khô mắt.

Khi thấy tình trạng khó chịu đã được cải thiện thì ngưng sử dụng; chỉ khi nào triệu chứng khô mắt, cộm mắt, mỏi mắt tái phát mới dùng thuốc nhỏ mắt trở lại. Nếu thấy thị lực bị giảm thì nên đến bác sĩ nhãn khoa khám để xác định liệu có cần thiết chữa trị bệnh về mắt hay không. Trong trường hợp có nhiều rối loạn về mắt thì rất cần chữa trị sớm. Đừng lạm dụng “nước mắt nhân tạo” chỉ vì tưởng lầm đó là thuốc bổ mắt dùng sao cũng được bởi khi dùng loại thuốc này vẫn có thể bị tác dụng phụ như kích ứng làm ngứa mắt, nóng rát, xốn mắt dị ứng gây đỏ mắt, xung huyết kết mạc viêm mi…

Lưu ý: Thuốc nhỏ mắt loại này (kể cả những loại thuốc nhỏ mắt khác) chỉ nên sử dụng trong vòng 15 ngày kể từ khi mở lọ thuốc vì quá thời gian này, thuốc sẽ có nguy cơ không còn đạt được độ vô khuẩn.

Chăm sóc tốt để tránh dùng thuốc

Cho mắt nghỉ ngơi sau mỗi 30 phút làm việc bằng cách nhìn vào những vật khác ở xa mà không phải nhìn màn hình hoặc nhắm mắt thư giãn. Chú ý chớp mắt thường xuyên hơn khi đang làm việc để mắt khỏi khô. Khi làm việc với máy tính, cần giảm độ chiếu sáng của màn hình bằng cách dùng màn chắn ánh sáng hoặc đeo kính bảo vệ mắt. Điều chỉnh ánh sáng trong phòng để tránh phản chiếu lên màn hình.

Ngoài ra, cần bố trí bàn làm việc hợp lý, để vị trí màn hình cách mắt từ 50-60 cm.

Không chỉ chú ý đến điều kiện thích hợp khi làm việc với máy tính, đọc sách hay học tập nói chung, chúng ta cũng nên tạo thói quen bảo vệ mắt như đeo kính mát khi ra nắng gay gắt, khám mắt ở bác sĩ chuyên khoa khi phát hiện có những bất thường về thị giác không tự ý dùng thuốc nhỏ mắt bừa bãi khi không rõ về tác dụng và chất lượng của thuốc đó.