Địa đởm thảo - Thành phần hóa học và tác dụng dược lý của địa đởm thảo

Địa đởm thảo

Tên khoa học Gentiana scabra Bunge

Thuộc họ Long đởm Gentianaceae

Địa đởm thảo (Gentiana hay Radix Gentiana) là thân rễ và rễ phơi khô của cây long đởm Gentiana scabra Bunge hay những loài khác cùng họ. Long là rồng, đởm là mật, vì vị thuốc này trông giống râu rồng, có vị đắng như mật.

Thu hái vào mùa thu hoặc xuân, mùa thu tốt nhất. hái về rửa sạch đất cát phơi khô.

Địa đởm thảo trị đau mắt đỏ

Thành phần hoá học

Trong địa đởm có một glucozit đắng chừng 2% gọi là gentiopicrin C16H20O9 và một chất đường gọi là gentianoza C18H32O16 chừng 4%.

Thuỷ phân gentiopicrin ta sẽ được gentiogenin C10H10O4 và glucoza Gentianoza gồm hai phân tử glucoza và một phân tử fructoza

Tác dụng dược lý của địa đởm thảo

Theo Ebeling, long đởm thảo có tác dụng phòng sự lên men, uống ít (1/2 giờ trước bữa ăn) có tác dụng kích thích sự bài tiết dịch tiêu hoá, làm khoẻ dạ dày ngược lại uống sau khi ăn cơm hay uống quá nhiều, lại làm cho tiêu hoá kém sút nhức đầu hoa mắt, mặt đỏ.

Theo nội điền trang thái lang (Nhật bản, 1938), nghiên cứu tác dụng chất đắng của long đởm thảo trên dạ dày nhỏ của chó thì thấy cho chó uống long đởm thảo sự bài tiết dịch vị tăng tiến và lượng axit tự do cũng tăng hơn.

Công dụng và liều dùng

Theo tài liệu cổ, long đởm vị đắng tính hàn, vào 3 kinh can, đởm và bàng quang Có tác dụng tả can đảm thực hoả, thanh hạ tiêu thấp nhiệt, có tính chất thu sáp. Những người tì vị hư nhược, đi tả và không thấp nhiệt, không thực hoả thì không dùng được

Long đởm thảo được dùng làm thuốc giúp sự tiêu hoá, thuốc bổ đắng; làm cho đại tiện dễ dàng mà không gây ỉa lỏng. Liều dùng hàng ngày 2-3g dưới dạng thuốc sắc hoặc thuốc rượu

Ngoài công dụng giúp sự tiêu hoá, long đởm thảo còn tác dụng chữa cơn sốt đau mắt đỏ nhức, an thần kinh