Thương nhĩ tử tán: Bài thuốc trị viêm mũi dị ứng, bạn đã biết?

Thương nhĩ tử tán là bài thuốc trứ danh dùng điều trị các bệnh viêm mũi dị ứng, viêm xoang mũi dị ứng.

Trong điều kiện môi trường ô nhiễm, các bệnh lý như viêm mũi dị ứng, viêm mũi, viêm xoang cấp và mạn tính có điều kiện thuận lợi để phát triển và có xu hướng ngày càng gia tăng. Theo thống kê của các chuyên gia, tỷ lệ mắc bệnh viêm mũi dị ứng của người dân Việt Nam lên tới gần 6,3%, tỷ lệ phát bệnh từ 10% đến 20%.

Với những loại thuốc mới an toàn và có tính hiệu lực ngày càng cao, y học hiện đại đã đạt được những thành tựu to lớn trong công cuộc phòng chống các căn bệnh này.

Tuy nhiên, vì nhiều lý do khách quan, kết quả trị liệu bằng tân dược vẫn chưa làm cho một số người bệnh và thầy thuốc hài lòng. Bởi vậy, việc kế thừa, nghiên cứu và phát triển các phương thuốc Đông y để phòng chống các bệnh mũi xoang là cần thiết.

Một trong những bài thuốc cổ nổi tiếng trong lĩnh vực này là Thương nhĩ tử tán. Phương thuốc này do y gia trứ danh Nghiêm Dụng Hoà, tự Tử Lễ, người Giang Tây, Trung Quốc sáng chế và được ghi lại trong trước tác ‘Tế sinh phương’ nổi tiếng của ông.

Thuốc bao gồm các thành phần đơn giản như: Thương nhĩ tử 2 tiền rưỡi (7g), tân di nửa lạng ta (15g), bạch chỉ một lạng (30g), bạc hà nửa tiền (1,5g). Tất cả sấy hoặc phơi khô, tán thành bột mịn, uống mỗi ngày 2 lần, mỗi lần 6g.

Thương nhĩ tử tán có công dụng tán phong hàn, thông mũi, chống đau đầu, thường được dùng để trị các chứng bệnh về mũi xoang như chảy nước mũi trong, hắt hơi nhiều, ngạt mũi, chảy nước mũi, chảy nước mũi tanh hôi kéo dài...

Bốn vị thuốc thương nhĩ tử, bạch chỉ vị, tân di vị và bạc hà phối hợp với nhau trong phương thuốc sẽ có công dụng trị liệu hữu hiệu các bệnh lý viêm nhiễm ở mũi xoang.

Trong khi đó, các biểu hiện đó tương ứng với các bệnh trong y học hiện đại như viêm mũi dị ứng, viêm mũi cấp và mạn tính, viêm xoang cấp và mạn tính...Trong phương thuốc, thương nhĩ tử vị cay đắng, tính ấm, có công dụng thông mũi, trừ phong thấp, giảm đau, còn bạch chỉ vị cay, tính ấm, có công dụng giải biểu, trừ phong táo thấp, chống phù nề và làm hết mủ.

Ngoài ra, tân di vị cay, tính ấm, có công dụng tán phong hàn, thông tỵ khiếu, còn bạc hà vị cay, tính mát, có công dụng sơ tán phong nhiệt, thanh lợi đầu mục, lợi hầu, thấu chẩn. Kết quả nghiên cứu hiện đại cũng cho thấy kết quả tương tự. Do đó, bốn vị thuốc phối hợp trong phương thuốc sẽ có công dụng trị liệu hữu hiệu các bệnh lý viêm nhiễm ở mũi xoang.