Câu đối Tết - Nét đẹp trong văn hóa dân tộc Việt Nam

Từ thuở xưa, ông cha ta đã xem câu đối Tết là một trong những biểu tượng báo hiệu xuân sang; Một trong sáu thứ tiêu biểu nhất của ngày Tết theo phong tục cổ truyền của dân tộc.

Câu đối Tết - Nét đẹp trong văn hóa dân tộc Việt Nam

Câu đối Tết không chỉ dùng để trang trí cho vui cửa vui nhà trong ba ngày Tết, mà thông qua những nét mực Tàu ghi trên giấy đỏ người ta còn gởi gắm bao điều chúc tụng, ước mong. Mong cho mưa thuận gió hòa, mong cho dân giàu nước mạnh và cầu mong một năm sức khỏe dồi dào, làm ăn phát đạt.

Chơi câu đối ngày Tết đã trở thành phong tục lâu đời của người Việt

Chơi câu đối ngày Tết đã trở thành phong tục lâu đời của người Việt

Tết đến ta sẽ dễ dàng bắt gặp trước cửa những ngôi nhà dán nhiều câu đối Tết với ý nghĩa trong sáng, vui tươi, thể hiện tinh thần phơi phới, lâng lâng "Sơn thủy thanh cao xuân bất tận; Thần tiên lạc thú cảnh trường sinh" nghĩa là "Non nước thanh cao xuân chẳng tận; Thần tiên vui hưởng cảnh trường sinh".

Nhiều câu đối có nội dung chúc tụng phúc thọ an khang, vạn sự như ý: "Thiên tăng tuế nguyệt nhân tăng thọ; Xuân mãn càn khôn phước mãn đường” nghĩa là "Trời thêm năm tháng người thêm tuổi; Xuân đầy trời đất phước đầy nhà". Hay câu mang ý nghinh xuân tiếp phước, cầu mong phát tài phát lộc, gặp vận phú quý vinh hoa: “Tân niên hạnh phúc bình an tấn; Xuân nhập vinh hoa phú quý lai" nghĩa là "Năm mới hạnh phúc bình an đến; Ngày xuân vinh hoa phú quý về". Hay câu mong ước bình yên vô sự, tránh việc tai ương "Trúc báo bình an tài lợi tấn; Mai khai phú quý lộc quyền lai" nghĩa là “Trúc báo bình yên tài lợi đến; Hoa mai đua nở lộc quyền lai".

Câu đối tết thể hiện ước muốn về một năm mới như ýCâu đối tết thể hiện ước muốn về một năm mới như ý

Ngày Tết, bàn thờ gia tiên bao giờ cũng được trang hoàng rực rỡ. Ngoài những lễ vật hương hoa trà quả, thường phải có một vài câu đối đỏ, một mặt là để trang trí bàn thờ thêm màu thêm vẻ.

Mặt khác thông qua câu đối người ta còn gởi gắm tấm lòng thành kính đến ông bà và tổ tiên, nguyện cầu nhận được sự phù hộ để con cháu dồi dào sức khỏe làm ăn phát đạt, thăng "Thụ thảo phùng xuân chi diệp mậu; Tổ tông tích đức tử tôn vinh" nghĩa là "Cây cỏ chào xuân cành lá thắm; Tổ tiên tích đức cháu con vinh".

Câu đối tết có ý nghĩa giáo dục, mong ước con cháu luôn đoàn kết 
Câu đối tết có ý nghĩa giáo dục, mong ước con cháu luôn đoàn kết

Hoặc những câu có ý nghĩa giáo dục, mong ước cho con cháu luôn đoàn kết, tương thân tương trợ, kề vai sát cánh giúp đỡ lẫn nhau vượt mọi khó khăn để tạo dựng cuộc sống ngày càng phát triển và cùng đồng lòng tri ân tưởng nhớ cội nguồn tổ tiên: "Mộc xuất thiên chi do hữu bổn; Thủy lưu vạn phái tố tùng nguyên" nghĩa là "Cây chung ngàn nhánh sinh từ gốc; Nước chảy muôn dòng phát tại nguồn".

Ngoài những câu đối có nội dung dài, người ta còn dán những tờ xuân liên 4 chữ ở các cửa, tủ, rương, đồ đựng,... để cầu may, chúc phát tài phát lộc như "Kim ngọc mãn đường - vàng ngọc đầy nhà"; "Khai trương hồng phát - Mở hàng phát đạt"; "Hữu cầu tất ứng - Cầu gì được nấy";...

Câu đối tết là lời cầu chúc, cầu mong về một năm mới như ýCâu đối tết là lời cầu chúc, cầu mong về một năm mới như ý

 Cảnh vật ngày xuân muôn màu ngàn vẻ, câu đối Tết cũng muôn vẻ ngàn màu; Câu đối không chỉ lắm màu lắm vẻ bởi những nét bút như phượng múa rồng bay, mà bản thân câu đối chứa đựng nhiều ý nghĩa cát tường cát khánh, đó là những lời cầu mong chúc tụng và đồng thời gởi gắm tâm tư, ước vọng của bao nhà, bao người trong những ngày thiêng liêng đầu năm mới. Trong hành trình chuẩn bị cho gia đình mình một cái tết đủ đầy thì việc tìm một câu đối cũng là một việc quan trọng.

 

   
Làm Mới
Bài viết cùng chuyên mục
Video nổi bật