Con đến tuổi dậy thì, cha mẹ nên chuẩn bị "đối mặt" thế nào?

Trang bị kiến thức cho bản thân và cho con

Cha mẹ nên chủ động trang bị cho mình những kiến thức nhất định về tâm sinh lý của con trẻ trong lứa tuổi dậy thì để có chỗ dựa vững chắc cho con trước những khúc mắc sau này. Ngoài ra, cha mẹ cũng cần liên tục cập nhật những khía cạnh cuộc sống mà lứa tuổi của con đang quan tâm như phim ảnh, nhóm nhạc thần tượng, sở thích... và các kiến thức liên quan đến internet, máy tính để có thể kiểm soát được những hành vi sai lệch của con trên mạng xã hội ảo.

Ngoài ra, các bậc phụ huynh cũng có thể tìm mua những sách giáo dục giới tính của những tác giả tên tuổi, hướng dẫn con đọc, sẽ ít nguy cơ hơn so với việc con tự mày mò tìm hiểu. Cha mẹ cũng cần hướng dẫn những kỹ năng phòng vệ hữu ích cho con. Giải thích cho trẻ hiểu thế nào là hành vi quấy rối tình dục xâm hại tình dục và dạy trẻ cách phản kháng những hành vi đó, không loại trừ bất cứ một ai.

Luôn chú ý đến sự thay đổi của con cái

Trong giai đoạn này, cha mẹ cần đặc biệt quan tâm đến con cái, nhận biết những dấu hiệu phát triển bất thường dậy thì sớm của trẻ. Đối với bé trai thì cơ bắp phát triển, ăn khỏe hơn, vỡ giọng..., đối với bé gái thì có núm vú to thủ dâm thì cần cho trẻ đi khám ngay, để xem có dấu hiệu bệnh lý nào không và chữa trị cho kịp thời. Khi nhận thấy những dấu hiệu chứng minh con cái đã bước vào thời điểm dậy thì, cha mẹ cần hướng dẫn, giải thích cụ thể những sự thay đổi bất thường của cơ thể cho con cái hiểu và động viên các em tự tin, mạnh dạn nói ra những băn khoăn của mình để giải quyết kịp thời, đúng đắn.

Cha mẹ không nên can thiệp, quá cấm đoán hay theo dõi kiểm soát con quá chặt (Ảnh: Intermet)

Xây dựng môi trường sống cho con

Không nên đặt máy tính ở phòng riêng của con, có thể đặt ở phòng khách hay phòng làm việc chung của gia đình để cha mẹ có thể để mắt trông chừng trẻ mọi lúc. Bạn có thể nhờ nhân viên kỹ thuật cài chương trình ngăn chặn những trang web đen có thể tác động tiêu cực đến hành vi, nhận thức của trẻ. Cha mẹ nên khuyến khích con tham gia những hoạt động văn hóa, thể thao phù hợp với lứa tuổi của trẻ, giúp trẻ phát triển toàn diện về thể chất lẫn nhân cách và trí lực. Ngoài ra, cha mẹ cần là tấm gương mẫu mực của trẻ để con luôn tôn trọng, khâm phục và lắng nghe lời khuyên của bố mẹ hơn.

Kết bạn và định hướng cho con   

Cha mẹ cần trở thành những người bạn của con, cố gắng xây dựng sự gắn bó mật thiết để có thể trao đổi với con một cách thoải mái và gần gũi hơn. Bạn nên tâm sự nhiều hơn với con về những vấn đề tế nhị như tình yêu hay tình dục để dễ dàng bộc bạch, thổ lộ suy nghĩ của mình hơn. Ngoài ra, cha mẹ nên định hướng cho con trẻ những giá trị sống đích thực, có lý tưởng, hoài bão, có ích cho bản thân và xã hội, tránh thiên về hưởng thụ vật chất, lười lao động. Định hướng cho con về kiến thức giới tính tránh lệch lạc và dạy con cách chọn bạn để tránh sự lôi kéo, rủ rê theo con đường xấu.

Tránh những sai lầm

- Ở tuổi dậy thì, trẻ bắt đầu thể hiện cái tôi, có lòng tự trọng rất cao. Cha mẹ tránh sử dụng roi vọt, mắng con, làm con xấu hổ trước đám đông... sẽ khiến bé bất mãn, tỏ ra chai lì, khó dạy dỗ hơn.

- Không nên can thiệp, quá cấm đoán hay theo dõi kiểm soát con trẻ một cách chặt chẽ như đọc trộm tin nhắn điện thoại, cấm con đi sinh nhật và tiệc tùng với bạn. Bạn nên tôn trọng con cái và đưa ra những quy định cụ thể, không quá khắt khe.

- Nhiều cha mẹ thường kiểm soát và cấm đoán việc chi tiêu của con. Điều này khiến con có thể đi vay mượn bạn bè, tìm mọi cách kiếm tiền để đáp ứng nhu cầu chi tiêu, dễ bị kẻ xấu lợi dụng. Thay vì cấm đoán, cha mẹ nên giải thích cho con về giá trị đồng tiền và hướng dẫn con tự lập kế hoạch chi tiêu.