Trẻ giảm thính lực, tổn thương tai vì thói quen của bố mẹ

PGS Nguyễn Thị Hoài An – Nguyên trưởng khoa Tai mũi họng trung ương cho biết bà gặp nhiều trường hợp các cháu bị giảm thính lực bị chảy máu tai, tổn thương tai chỉ vì thói quen lấy ráy tai của cha mẹ với trẻ nhỏ.

Trường hợp của bé Nguyễn Tuấn A, 3 tuổi thường xuyên kêu đau tai, mẹ bé cho con đi kiểm tra tai thì bên tai trái bị nhiễm nấm do lấy ráy tai tổn thương còn bên tai phải ống tai của bé bị ráy tai che kín hoàn toàn khiến thính lực bị ảnh hưởng.

Các bác sĩ phải bơm oxy già và khẽ lấy từng mủn ráy tai ra một.Mẹ của bé cho biết chị vẫn lấy ráy tai cho con hàng ngày. Ráy tai của bé ướt, nhìn bẩn nên mẹ bé cứ lấy bông tăm ngoáy tai cho bé mỗi lần tắm, gội xong và chị yên tâm như thế tai của bé tốt. Có khi thi thoảng chị dùng đồ lấy ráy tai bằng kim loại để “nạo vét” ráy tai cho con mà không hề biết vô tình làm tổn thương tai của con.

PGS An cho biết khi tắm gội nếu nước không may vào tai các con thì cha mẹ chỉ cần nghiêng tai để nước ra ngoài, dùng tăm bông thấm cửa tai để sạch nước, không khí ra vào tai nước đọng sẽ tự khô thay vì dùng bông tăm để vệ sinh là dồn chất bẩn vào sâu trong ống tai.

Còn bác sĩ Trần Thu Thủy – Bệnh viện Nhi trung ương cho biết cách tốt nhất để xử lý ráy tai của trẻ là không làm gì cả. Hãy để yên, đừng đào bới trong tai của bé. Đừng bao giờ dùng tăm bông ngoáy tai cho con. Rất nhiều trẻ đã bị thủng màng nhĩ do cha mẹ quá nhiệt tình ‘nạo vét’, hoặc do bé tò mò, dùng tăm bông thọc vào tai mình đúng như cách mà mẹ vẫn làm với bé. 

Theo bác sĩ Thủy ráy tai là hỗn hợp hòa tan trong nước của da chết, lông và chất tiết từ các tuyến nhầy ở ống tai. Ráy tai chỉ được hình thành ở 1/3 ngoài của ống tai, phần sâu bên trong gần với màng nhĩ không sản sinh chất này. Ráy tai giúp điều hòa pH, diệt khuẩn, diệt nấm và bảo vệ lớp lót nhạy cảm của ống tai khỏi tác động của nước. Đây là một phần cơ chế tự bảo vệ của tai, giúp làm sạch, ngăn không cho bụi và vi khuẩn từ môi trường đi sâu vào bên trong tai, gây tổn thương hoặc nhiễm trùng màng nhĩ. Sự tích tụ của ráy tai không hề gây nhiễm trùng tai như nhiều người thường nghĩ. Trái lại, thiếu các thành phần bôi trơn và diệt khuẩn của ráy tai, tai có thể bị khô và ngứa. 

Nhiều người nhầm tưởng rằng cần loại bỏ ráy tai hàng ngày như một biện pháp vệ sinh thân thể. Thực tế không phải như vậy, bình thường cha mẹ không cần làm vệ sinh ống tai cho bé. Trong đa số trường hợp, ống tai ngoài sẽ tự làm sạch. Nhờ động tác nhai và chuyển động của hàm, ráy tai cũ và các tế bào da chết liên tục di chuyển từ phía màng nhĩ tới lỗ tai ngoài. Chúng khô dần và rơi ra ngoài. Ai cũng có ráy tai nhưng số lượng và tính chất của chất tiết bị chi phối bởi yếu tố di truyền, cũng giống như màu tóc hay chiều cao của bạn. Không rõ vì lý do gì, một số người có xu hướng sản sinh nhiều ráy tai hơn những người khác và một số gia đình sản sinh nhiều ráy tai hơn những gia đình khác. Một số gia đình cũng có xu hướng tạo ráy tai cứng và thô hơn. 

Bác sĩ chỉ khuyến cáo lấy ráy tai khi chúng tích tụ quá nhiều, cản trở việc quan sát màng nhĩ của bác sĩ trong lúc thăm khám. Thứ hai, khi chúng gây tắc nghẽn hoàn toàn ống tai ngoài. Lúc này thính lực của trẻ có thể bị giảm. Cảm giác tắc nghẽn hoặc giảm thính lực có thể tăng sau khi trẻ tắm hoặc bơi, do nút ráy tai gặp nước trương to lên. Trường hợp nút ráy tai che lấp toàn bộ màng nhĩ, trẻ có thể mất khả năng nghe tạm thời. Với trẻ nhỏ đang trong giai đoạn học nói, nút ráy tai để quá lâu có thể khiến bé chậm nói. 

Khi khám và phát hiện trẻ có nhiều ráy tai, gây trở ngại cho việc quan sát toàn bộ màng nhĩ, bác sĩ có thể dùng dụng cụ chuyên dụng để loại bỏ ráy tai. Trường hợp ráy tai cứng khó lấy và màng nhĩ không bị thủng, bác sĩ có thể khuyên mẹ làm mềm ráy tai tại nhà trước khi đưa bé đi khám lại.