Thạch xương bồ là cây gì? Thành phần chủ yếu và tác dụng của vị thuốc thạch xương bồ

Thạch xương bồ

Thạch xương bồ dùng làm thuốc được ghi đầu tiên trong sách Bản kinh còn có tên Xương bồ, Cửu tiết xương bồ, là thân rễ phơi khô của cây Thạch xương bồ Acorus Gramineus Soland.

Còn Thủy xương bồ là thân rễ phơi khô của cây Thủy xương bồ Acorus Calamus L. Thạch xương bồ cũng như Thủy xương bồ mọc khắp nơi ở miền Trung và Bắc nước ta. Cây Xương bồ thuộc họ Ráy.

Tính vị qui kinh: Thạch xương bồ vị cay tính ôn, qui kinh Tâm Vị

Thành phần chủ yếu trong thạch xương bồ

+ Thạch xương bồ có chừng 0,5 - 0,8 tinh dầu trong tinh dầu có chừng 86% asaron, một ít chất phenol và axit béo

+ Thủy xương bồ có 1,5 - 3,5% tinh dầu, trong đó thành phần chủ yếu cũng là asaron rồi đến asarylandehyt có glucozit đắng gọi là acorin và tanin.

Thạch xương bồ làm thuốc sắc

Tác dụng dược lý của thạch xương bồ

Thuốc sắc thuốc sắc khử dầu đều có tác dụng an thần, tinh dầu có tác dụng gây ngủ thuốc sắc còn có tác dụng chống co giật

Dầu bay hơi của Thạch xương bồ làm giảm vận động của chuột và làm giảm tác dụng kích thích của Ephedrin đối với hệ thần kinh trung ương Thuốc sắc làm kéo dài tác dụng của thuốc barbiturate.

Thuốc sắc và tinh dầu của thuốc đều có tác dụng làm giảm co thắt của cơ trơn dạ dày và ruột và làm tăng tiết đường tiêu hóa

Nước sắc của thuốc hạ chế sự lên men quá mạnh của đường tiêu hóa.

Tinh dầu của thuốc có tác dụng hạ nhiệt đối với chuột trắng thí nghiệm.

Dịch chiết xuất nồng độ cao của thuốc có tác dụng ức chế nấm gây bệnh ngoài da.

Độc tính: Liều lượng lớn của thuốc gây co giật ở chuột và dẫn đến chết.

Trị động kinh

Trị bệnh não do phổi: Chế dịch tiêm Thạch xương bồ

Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính

Trị trẻ em trí lực phát triển kém

Trị chứng hôn mê sốt cao do đàm mê tâm khiếu

Trị đau đầy vùng thượng vị do trúng hàn khí trệ