Tìm hiểu axit béo là gì? Các loại axit béo và axit béo chuyển hóa

1. Axit béo là gì?

Trong hóa học đặc biệt là trong hoá sinh định nghĩa một axit béo là axit cacboxylic với một đuôi không vòng (chuỗi), và có thể là no hoặc không no. Hầu hết các axit béo trong tự nhiên bao gồm một chuỗi các số chẵn của các nguyên tử carbon, từ 12 tới 28.

Axit béo thiết yếu

Axit béo thường có nguồn gốc từ triglyceride hoặc phospholipid Khi chúng không gắn liền với các phân tử khác chúng được gọi là axit béo tự do. Axit béo là nguồn quan trọng tạo ra nhiên liệu bởi vì, khi chuyển hóa, các axit béo có năng suất ATP lớn. Nhiều loại tế bào có thể sử dụng glucose hoặc axit béo cho mục đích này. Đặc biệt là tim và cơ xương thích axit béo hơn. Mặc dù từ lâu có khẳng định ngược lại, các axit béo có thể được sử dụng như một nguồn nhiên liệu cho các tế bào não, ít nhất là trong một số loài gặm nhấm, ngoài glucose và các chất acetone

2. Phân loại axit béo

Axit béo có liên kết đôi carbon-carbon được gọi là chưa no (chưa bão hoà).

Axit béo mà không có các liên kết đôi carbon được gọi là axit béo bão hòa.

Hai loại axit béo này cũng khác nhau về chiều dài.

Acib béo chuyển hoá

Dầu có chứa nhiều acib béo bão hoà thì ít bị oxy hoá hơn nên thời gian tồn trữ lâu hơn. Lợi dụng ưu điểm này các nhà sản xuất làm tăng độ bão hoà của dầu bằng cách nung cho dầu nóng lên rồi bắn những nguyên tử hydrogen vào. Quá trình này sinh ra nhiều axit béo chuyển hóa, loại này cơ thể chẳng những không sử dụng mà còn rất có hại đến sức khoẻ

Nhìn chung acid béo nhiều nhược điểm nhưng cũng có một số tác dụng vì nó góp phần tạo nên năng lượng, cấu trúc màng tế bào, tổng hợp hormone trong cơ thể... nên chúng ta không kiêng cử hoàn toàn mà chỉ hạn chế sử dụng.

Tổng số chất béo có trong các loại thực phẩm ăn vào trong một ngày không nên vượt quá giới hạn 30% của nhu cầu năng lượng 2000 calories/ngày (mỗi gam cho 9 calories).

Axit béo có trong các loại cá

 - 1/2 số chất béo phải là chất béo không bão hòa đơn.

 - 1/4 là chất béo không bão hòa đa.

 - 1/4 còn lại là chất béo bão hòa

Ngoài chế độ ăn còn nhiều yếu tố ảnh hưởng đến cholesterol trong cơ thể như: lối sống tĩnh tại, hút thuốc lá, sử dụng thuốc nhất là các thuốc điều trị tăng huyết áp Kiểm soát rối loạn lipide máu là kiểm soát đa yếu tố mới mong đạt hiệu quả cao.