Cục máu đông là gì? Các bệnh thường gặp do cục máu đông gây ra

Cục máu đông là gì?

Cục máu đông chính là kết quả từ quá trình đông máu của cơ thể, một lượng máu nhất định trong cơ thể được chuyển sang thể rắn, nhằm mục đích ngăn ngừa sự chảy máu quá mức ra bên ngoài trong trường hợp gặp phải các chấn thương gây tổn hại mạch máu.

Cục máu đông là kết quả của quá trình đông máu

Cục máu đông được hình thành như thế nào?

Cho dù ở bề mặt da hay sâu bên trong cơ thể, đông máu vẫn là một quá trình phức tạp, tuy nhiên có thể được chia làm 3 giai đoạn cơ bản như sau:

- Giai đoạn 1: Hình thành nút tiểu cầu

Tiểu cầu là một yếu tố không thể thiếu trong quá trình đông máu, nó có kích thước nhỏ hơn khá nhiều so với các loại tế bào máu khác (đường kính bằng khoảng 20% so với hồng cầu). Ngay khi thành mạch máu bị tổn thương làm lộ ra phần collagen bên trong. Các tiểu cầu sẽ gần như ngay lập tức được huy động đến tập trung lại vị trí này và hình thành nên nút tiểu cầu.

Giai đoạn hình thành tiểu cầu

- Giai đoạn 2: Hình thành cục máu đông

Tại nút tiểu cầu các tiểu cầu sẽ được hoạt hóa và kích hoạt các yếu tố đông máu khác (protein trong huyết tương) gây nên hàng loạt các phản ứng dây truyền. Kết quả của quá trình này là tạo nên một mạng lưới vững chắc (sợi fibrin), xen kẽ với các tế bào hồng cầu ở bên trong được gọi là cục máu đông nhằm ngăn cho máu thoát ra bên ngoài.

Giai đoạn 3: Tan cục máu đông

Sau một thời gian làm lành vết thương các cục máu đông sẽ được làm tan ra. Quá trình này liên quan đến độ ma sát của dòng máu tác động lên thành mạch và một loại enzym có tên gọi là plasmin (chất chống đông tự nhiên của cơ thể) được hoạt hóa để làm tan cục máu đông.

Các bệnh do cục máu đông gây ra

Cục máu đông nếu hình thành ở vị trí các vết thương bình thường sau đó tan ra thì không có gì nguy hiểm nhưng nếu cục máu đông hình thành ở các vị trí mạch máu khác nó có thể gây tắc nghẽn mạch từ đó dẫn đến một số triệu chứng nguy hiểm như:

Cục máu đông gây tắc nghẽn ở mạch vành tim (mạch máu của tim): Với các triệu chứng vã mồ hôi chóng mặt choáng váng đau thắt ngực tim đập nhanh khó thở… nếu không sớm phát hiện và điều trị có thể gây nhồi máu cơ tim.

Cục máu đông có thể gây nhồi máu cơ tim

Cục máu đông gây tắc nghẽn mạch máu não: Các triệu chứng thường gặp giảm hay mất thị lực, không nói được, đi đứng khó khăn, tê liệt tay chân thậm chí là mặt hay nửa cơ thể… dẫn đến bệnh tai biến mạch máu não

Tắc nghẽn mạch máu ở các chi: gây bầm tím, tê đau một bên. Các cơ, bắp thường bị chuột rút, đau, sưng đỏ…

Bên cạnh đó, cục máu đông có thể tắc nghẽn ở nhiều vị trí khác trong cơ thể. Do đó khi thấy những biểu hiện trên cần đến các cơ sở y tế để chụp chiếu, khám chữa cụ thể để sớm phát hiện ra bệnh và điều trị tránh để lâu dài gây nguy hiểm đến tính mạng.