Tết Đoan Ngọ - Nguồn gốc và ý nghĩa của ngày Tết Đoan Ngọ ở Việt Nam

Tết Đoan Ngọ rơi vào ngày 5/5 âm lịch, nó dường như đã trở phong tục của người dân một số nước Á Đông, trong đó có Việt Nam. Tuy đã trở thành một phong tục phổ biến nhưng không phải ai cũng biết nguồn gốc và ý nghĩa của ngày tết này. Hãy cùng tìm hiểu về ngày Tết Đoan Ngọ thông qua bài viết dưới đây của chúng tôi.

Nguồn gốc và ý nghĩa của Tết Đoan ngọ

Vào cuối thời Chiến Quốc có một vị đại thần nước Sở là Khuất Nguyên Ông là vị trung thần nước Sở và còn là nhà văn hoá nổi tiếng Tương truyền ông là tác giả bài thơ Ly Tao (thuộc thể loại Sở từ) nổi tiếng trong văn hóa cổ Trung Hoa thể hiện tâm trạng buồn vì đất nước suy vong với họa mất nước

Tết Đoan Ngọ là tết diễn ra vào ngày 5/5 âm lịch

Do can ngăn vua Hoài Vương không được, lại bị gian thần hãm hại, ông đã uất ức gieo mình xuống sông Mịch La tự vẫn ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch. Thương tiếc người trung nghĩa, mỗi năm cứ đến ngày đó, dân Trung Quốc xưa lại làm bánh, quấn chỉ ngũ sắc bên ngoài (ý làm cho cá sợ, khỏi đớp mất) rồi bơi thuyền ra giữa sông, ném bánh, lấy bỏ gạo vào ống tre rồi thả xuống sông cúng Khuất Nguyên.

Ngoài ra, có truyền thuyết khác về sự bắt nguồn của ngày Tết Đoan Ngọ, nhiều nguồn tin cho rằng tập tục tết Đoan Ngọ là bắt nguồn từ Hạ Trí trong thời cổ, có người thì cho rằng, đây là sự tôn sùng vật tổ của người dân vùng sông Trường Giang.

Còn ở Việt Nam, Tết Đoan ngọ còn được dân gian gọi là bằng cái tên dân dã hơn là Tết chiết sâu bọ. Đây là một trong những ngày lễ truyền thống có nội hàm văn hóa phong phú. Không chỉ riêng ở Việt Nam hay Trung Quốc mà ở Triều Tiên, Hàn Quốc cũng có Tết Đoan Ngọ. Vì vậy, Tết Đoan Ngọ thực chất là một phong tục lễ tết Á Đông gắn liền với quan niệm về sự tuần hoàn của thời tiết trong năm.

Truyền thuyết Tết Đoan Ngọ tại Việt Nam

Tết Đoan Ngọ là một phong tục của một số nước Á Đông

Vào một ngày sau vụ mùa, nông dân đang ăn mừng vì trúng mùa, nhưng sâu bọ năm ấy kéo dày, ăn mất cây trái thực phẩm đã thu hoạch. Người dân đau đầu không biết làm cách nào để có thể giải được nạn sâu bọ này, bỗng nhiên có một ông lão từ xa đi tới tự xưng là Đôi Truân. Ông chỉ dân chúng mỗi nhà lập một đàn cúng gồm đơn giản gồm có bánh gio, trái cây, sau đó ra trước nhà mình mà vận động thể dục.

Nhân dân làm theo, chỉ một lúc sau đó, sâu bọ đàn lũ té ngã rã rượt. Lão ông còn bảo thêm: Sâu bọ hằng năm vào ngày này rất hung hăng, mỗi năm vào đúng ngày này cứ làm theo những gì ta đã dặn thì sẽ trị được chúng. Dân chúng biết ơn định cảm tạ thì ông lão đã đi đâu mất.

Để tưởng nhớ việc này, dân chúng đặt cho ngày này là ngày "Tết diệt sâu bọ", có người gọi là "Tết Đoan Ngọ", vì giờ cúng thường vào giữa giờ Ngọ.

Ý nghĩa Tết Đoan Ngọ

 

Đây cũng là dịp các thành viên trong gia đình sum họp

Ở Việt Nam, Tết Đoan Ngọ được được coi là Tết diệt sâu bọ và thờ cúng tổ tiên. Người Việt Nam còn gọi Tết Đoàn Ngọ là "Tết giết sâu bọ" vì trong giai đoạn chuyển mùa, chuyển tiết dịch bệnh dễ phát sinh. Vào ngày này, dân gian có nhiều tục trừ trùng phòng bệnh.

Tết Đoan Ngọ cũng là dịp để các thành viên trong gia đình sum họp đầm ấm, những người con đi xa cũng sẽ cố gắng thu xếp công việc để sum họp cùng gia đình.

Ngoài ra, ngày Tết Đoan Ngọ là ngày dân chúng cúng lễ để đánh dấu một thời tiết mới, mừng sự trong sáng, quang đãng, đồng thời để cầu bình an.

Có thể thấy rằng, Tết Đoan Ngọ không phải là Tết của Việt Nam bắt nguồn từ Trung Quốc mà nó là một phong tục lễ tết Á Đông gắn liền với quan niệm về sự tuần hoàn của thời tiết trong năm. Hi vọng với những thông tin này sẽ giúp bạn hiểu hơn về ngày lễ Tết mang đậm tính dân tộc này.