Chuyên gia hướng dẫn xử lý nôn trớ cho trẻ cực kỳ hiệu quả

TS. BS. Cao Thị Thu Hương - Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho biết, nôn, trớ thường xuất hiện ở trẻ khỏe mạnh ngay từ khi mới chào đời và có thể hết khi trẻ 12 - 14 tháng tuổi.

Nôn trớ gặp nhiều ở trẻ nhỏ dưới 6 tháng, tỷ lệ nôn trớ khác nhau phụ thuộc vào từng vùng địa lý, xã hội, dân tộc. Có những nơi 80% trẻ nôn trớ trong tháng đầu, có nơi nôn trớ không vượt quá 40% và kéo dài 6 - 7 tháng.

Nôn trớ không những gây phiền toái cho trẻ mà còn áp lực đối với người chăm sóc trẻ và các thành viên trong gia đình

TS. BS. Cao Thị Thu Hương cho biết, kết quả nghiên cứu của Viện dinh dưỡng cho thấy, các bà mẹ đã sử dụng các biện pháp phòng, hạn chế nôn trớ theo các cách khác nhau. Tuy nhiên, không phải biện pháp nào cũng mang lại hiệu quả tối.

TS. BS. Cao Thị Thu Hương đưa ra một số biện pháp xử lý nôn trớ kèm theo những điểm lưu ý cho các mẹ.

Chia khẩu phần sữa thành nhiều bữa

Cách này đơn giản nhưng bà mẹ cần lưu ý: khi cho trẻ bú ít trẻ có thể chỉ nhận được sữa đầu (chủ yếu cung cấp protein) mà không nhận được sữa cuối (cung cấp nhiều lipid). Để khắc phục điều này bà mẹ có thể vắt bớt sữa đầu (sử dụng phương pháp bảo quản để cho trẻ uống sau) để đảm bảo trẻ nhận được cả sữa đầu và sữa cuối mỗi bữa ăn của trẻ.

Bế trẻ ở tư thế đầu cao

Bế trẻ ở tư thế đầu cao là biện pháp mà nhiều bà mẹ biết và sử dụng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.

Tuy nhiên, việc bế trẻ ở tư thế đầu cao không hẳn đã tránh được việc trẻ nôn trớ do trong khi bú (kể cả bú mẹ hay bú bình) trẻ đã nuốt phải một lượng hơi, lượng không khí vào trong dạ dày của trẻ. Lượng không khí đã làm tăng thể tích chất lỏng và có xu hướng được đẩy lên trên dạ dày Do đó, bên cạnh việc bế trẻ tư thế đầu cao thì bà mẹ cần đẩy hơi ở dạ dày của trẻ ra ngoài trước khi đặt trẻ nằm.

Biện pháp “đuổi hơi” hiệu quả  khi mẹ bế  ép bụng trẻ lên vai mình cho đến khi nghe thấy tiếng « ợ » được phát ra.

Sử dụng thuốc nôn trớ

Bản chất của thuốc chống nôn trớ là giảm co bóp cơ trơn dạ dày Khi sử dụng thuốc (trước bữa ăn của trẻ), dạ dày giảm co bóp, hạn chế nôn trớ. Thuốc chống nôn trớ không nên sử dụng quá 3 lần trong một ngày (trong khi trẻ ăn rất nhiều bữa).

Do đó, các mẹ chỉ dùng thuốc khi có chỉ định của bác sĩ, tuyệt đối không tự cho trẻ uống theo lời khuyên của bạn bè, người thân không có chuyên môn để tránh những tác dụng không mong muốn.

Chuyển chế độ ăn từ lỏng sang đặc

Một số bà mẹ có con dưới 6 tháng tuổi nhưng vẫn nôn trớ nên đã vội vàng chuyển sang chế độ ăn đặc hoặc bán đặc như bột/cháo.

Việc cho trẻ ăn thức ăn đặc hoặc bán đặc có thể cũng giúp cho trẻ giảm được nôn trớ, tuy nhiên đối với trẻ dưới 6 tháng, bộ máy tiêu hóa của trẻ chưa phát triển, lượng men amilase trong dạ dày chưa đủ để tiêu hóa hết lượng tinh bột trong thức ăn đặc hoặc bán đặc sẽ gây ra những vấn đề tiêu hóa, thậm trí trẻ có thể bị nghẹn do thức ăn đặc hoặc bán đặc.

Sử dụng tinh bột

Một số bà mẹ có hỏi về biện pháp làm sánh sữa của các bà mẹ phương Tây khi sử dụng bột yến mạch hay bột ngô hòa với sữa công thức dành cho trẻ nhằm hạn chế nôn trớ. Thực chất biện pháp này đã tồn tại nhiều thập kỷ qua ở các nước phương Tây.

Tuy nhiên, vẫn còn một số hạn chế: lượng bột làm đặc sữa gây tắc núm vú độ đặc của sữa làm trẻ khó nuốt đặc biệt với trẻ sơ sinh …

Bên cạnh đó, lượng tinh bột cho vào một cách tùy ý có thể làm thay đổi hàm lượng dinh dưỡng của sữa đã được nghiên cứu tối ưu thậm chí hạn chế hấp thu các vi chất dinh dưỡng

Sử dụng sản phẩm dinh dưỡng có tinh bột “đặc biệt” làm sánh sữa để có tác dụng hạn chế nôn trớ mà không thay đổi nhiều đến tính chất lý hóa hay thành phần sữa công thức lượng tinh bột đưa vào sữa công thức phải được “đồng nhất” (không vón cục) và “vừa đủ” không làm đặc sữa để trẻ dễ nuốt và không gây rối loạn tiêu hóa cho trẻ.