Nguy cơ suy gan, suy thận do dùng mật cá chữa bệnh

Bệnh viện đa khoa tỉnh Tuyên Quang vừa tiếp nhận bệnh nhân Hoàng Văn K., 42 tuổi (ở Yên Sơn, Tuyên Quang) trong tình trạng người mệt, buồn nôn, tiểu ít, tiểu khó do ngộ độc mật cá trắm.

Theo người nhà bệnh nhân cho biết, trước khi nhập viện 4 ngày, bệnh nhân có ăn canh được nấu từ mật cá trắm. Sau khi ăn ít phút, bệnh nhân thấy người mệt buồn nôn tiểu ít, tiểu khó nên quyết định đến Bệnh viện đa khoa tỉnh Tuyên Quang khám bệnh và điều trị.

Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng tỉnh táo, tiếp xúc tốt, thể trạng bình thường. Tuy nhiên, do có những biểu hiện không bình thường như trên nên được chỉ định làm các cận lâm sàng cần thiết. Kết quả cho thấy bệnh nhân bị suy gan suy thận nặng do ngộ độc mật cá. Các bác sĩ đã chỉ định chạy thận nhân tạo cấp cứu để lọc chất độc ra ngoài cơ thể, kết hợp với dùng thuốc lợi tiểu thuốc bổ gan Hiện sức khỏe bệnh nhân K. đã dần ổn định.

Điều trị cho bệnh nhân Hoàng Văn K. tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Tuyên Quang.

Trong những năm qua, nhiều bệnh nhân đã phải nhập viện vì sử dụng mật động vật, nhiều nhất là do nuốt mật cá trắm. Điều đáng quan tâm là những người ngộ độc mật cá trắm đều sử dụng với mục đích chữa bệnh theo mách bảo của bạn bè, người thân, hàng xóm... Mật cá trắm chứa độc tố alcol steroid gây tổn thương chủ yếu là viêm gan thận. 

Nguyên nhân tử vong do phù phổi cấp phù não do vô niệu ứ nước; tổn thương vi thể như cầu thận tổn thương nhẹ, các mao mạch giãn rộng, chứa đầy nước không có hồng cầu; gan bị sung huyết các tĩnh mạch giữa múi, các xoang tĩnh mạch giãn rộng, đầy hồng cầu. Mức độ gây ảnh hưởng của mật của cá trắm tới sức khỏe phụ thuộc vào liều lượng đưa vào cơ thể. Mật của cá trắm từ 3kg trở lên thì chắc chắn gây ngộ độc, gây viêm thận cấp và có thể dẫn đến tử vong sau 2 ngày nếu không được cấp cứu, điều trị kịp thời.

Khi bị ngộ độc mật cá trắm, người bệnh sẽ có biểu hiện buồn nôn nôn tiêu chảy đôi khi có máu, người mệt chóng mặt vã mồ hôi  Viêm ống thận cấp với biểu hiện tiểu ít tiến tới vô niệu, urê máu tăng, phù não, phổi, đái ra albumin máu. Da và niêm mạc trở nên vàng gan to rối loạn chức năng khử độc và các chức năng khác. Khi người bệnh có những biểu hiện ngộ độc cần nhanh chóng gây nôn, rửa dạ dày lọc màng bụng điều chỉnh nước, điện giải và muối, dùng các biện pháp hỗ trợ hô hấp tim mạch.

Đến nay chưa có tài liệu khoa học nào khẳng định việc nuốt mật cá có tác dụng chữa bệnh mà thực tế rất nhiều trường hợp nuốt mật cá đã dẫn đến tử vong Để đảm bảo sức khỏe cho cộng đồng, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) khuyến cáo người dân tuyệt đối không sử dụng mật cá trắm dưới bất kỳ hình thức và mục đích nào.