Hoang tưởng là gì? Triệu chứng và cách điều trị bệnh hoang tưởng

Hoang tưởng là gì?

Hoang tưởng hay còn gọi là hoang tưởng ảo giác là một dạng triệu chứng của bệnh tâm thần phân liệt thể hoang tưởng. Hoang tưởng là những ý tưởng, phán đoán sai lầm, không phù hợp với thực tế khách quan nhưng người bệnh lại cho là hoàn toàn chính xác, không thể giải thích phê phán được. Hoang tưởng chỉ mờ nhạt hay mất đi khi nào bệnh thuyên giảm hay khỏi. Tỷ lệ mắc bệnh là 1% ở mọi quốc gia.

Hoang tưởng là triệu chứng của bệnh tâm thần phân liệt

Triệu chứng của bệnh hoang tưởng

Rối loạn giấc ngủ như mất ngủ khó ngủ không ngủ, đảo giấc (ngày ngủ đêm thức). Có trường hợp dẫn đến căng thẳng mất ngủ đờ đẫn không muốn ăn uống hay hoạt động gì, suốt ngày ngồi hay nằm một chỗ. Tuy nhiên có khi bệnh nhân không có loại rối loạn này.

Có những rối loạn về hành vi, rối loạn về cảm xúc như cảm giác hai chiều vừa yêu vừa ghét hay cảm xúc trái ngược là người thân thì rất ghét, căm thù nhưng người dưng lại tin yêu hay đi dự đám ma thì cười nhưng đi đám cưới lại khóc.

Những biểu hiện của bệnh hoang tưởng

Bệnh nhân còn có các triệu chứng điển hình như đi lang thang, nhặt rác, tích trữ các vật dụng bỏ đi, cười một mình, tự trò chuyện một mình, nói chuyện, cười nói một mình...

Dấu hiệu đáng quan tâm nhất mà bác sĩ thường ghi chẩn đoán là "ảo thanh bình phẩm" hay ảo thanh. Tức là bệnh nhân thường nghe có tiếng nói chuyện trong đầu, hoặc tiếng nói trong bụng phát ra. Có khi là tiếng nói xấu hoặc khen bệnh nhân, có khi phân tích, nhận xét những hành vi, suy nghĩ của bệnh nhân. Thậm chí tiếng nói đó ra lệnh, bắt bệnh nhân làm theo việc này việc khác, trong đầu bệnh nhân nhiều lúc có tiếng đó. Một số trường hợp bị chứng ảo giác, thỉnh thoảng cứ nghe ai nói chuyện, ra lệnh, bình phẩm, bắt ép phải làm thế này, thế kia...

Hoang tưởng có từng đợt, lúc có lúc không và đặc biệt có tính thu hẹp, thụ động trong hoạt động và suy nghĩ. Nếu bác sĩ không có kinh nghiệm dễ chẩn đoán nhầm. Việc chẩn đoán chủ yếu dựa vào việc nói chuyện với bệnh nhân để họ bộc lộ ra, chứ không có xét nghiệm hay chẩn đoán cận lâm sàng nào có thể tìm ra bệnh.

Điều trị bệnh hoang tưởng

Hiện nay có nhiều thuốc tốt và ít tác dụng phụ để điều trị bệnh hoang tưởng. Việc điều trị khỏi bệnh hoàn toàn chỉ đạt 5-7% số ca mắc bệnh. Một tỷ lệ lên đến 93-95% bệnh nhân còn lại gần như mắc bệnh suốt đời, nhưng trong số này nếu bệnh nhân được điều trị tốt thì 60-70% sống gần như bình thường, không ai biết họ có bệnh. Yếu tố để bệnh nhân ổn định bệnh tốt nhất là chính người bệnh nhận thức được bệnh của mình.

Ngoài điều trị bằng thuốc yếu tố gia đình rất quan trọng trong việc chăm sóc, nhắc nhở bệnh nhân tự giác uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ và tái khám đúng hẹn. Bệnh nhân có thể làm việc nhưng không được làm việc nặng nhọc, thức đêm. Không uống rượu bia hút thuốc lá Với trà, cà phê có thể dùng chừng mực.

Điều trị bệnh hoang tưởng cần có thời gian

Việc phục hồi chức năng cho bệnh nhân như lao động nhẹ, thể dục thể thao, văn hóa văn nghệ, điều độ trong sinh hoạt giúp ổn định 50% tình trạng bệnh. Cần lưu ý việc sử dụng rượu bia thuốc lá, stress, yếu tố môi trường, tình trạng gia đình (người thân bị mất, bản thân ly thân, ly hôn...) là các yếu tố thúc đẩy chứ không phải là nguyên nhân gây ra bệnh hoang tưởng ảo giác.

Bệnh nhân mắc chứng hoang tưởng rất cần có sự quan tâm của gia đình và người thân để giúp họ ổn định tinh thần vượt qua những trở ngại của bản thân để sớm hòa nhập với cuộc sống