Bismuth trong điều trị bệnh dạ dày - những lưu ý khi sử dụng, đảm bảo an toàn

Đối với người bị viêm loét dạ dày tá tràng thì không lạ lẫm gì với thuốc có tên là bismuth (bismuth subcitrate). Đây là một tác nhân bảo vệ tế bào được chỉ định dùng trong điều trị loét dạ dày - tá tràng và thường được dùng phối hợp với các thuốc khác như phối hợp các chất ức chế bơm proton hoặc các chất chẹn thụ thể histamin - 2 và thuốc kháng sinh để diệt vi khuẩn H. pylori (một thủ phạm gây viêm loét dạ dày, tá tràng). Khi dùng phối hợp với các thuốc này có thể tới 95% người bệnh được diệt trừ vi khuẩn H. pylori

Thuốc có tác dụng bao phủ chọn lọc lên đáy ổ loét dạ dày nhưng với niêm mạc dạ dày bình thường thì thuốc lại không có tác dụng này. Sau khi uống thuốc phối hợp với acid của dạ dày tạo thành tủa. Ở ổ loét (cả ở dạ dày và tá tràng) nhiều sản phẩm giáng vị của protein được giải phóng liên tục với lượng tương đối lớn do quá trình hoại tử mô.  

Thông qua hình thành phức hợp chelat, những sản phẩm giáng vị này, cùng với tủa thu được từ bismuth subcitrat, tạo một lớp bảo vệ không bị ảnh hưởng của dịch vị hoặc các enzyme trong ruột. Rào chắn này cũng có thể ngăn ngừa tác dụng của pepsin trên vị trí loét. Bismuth subcitrat cũng có tác dụng diệt khuẩn Helicobacter pylori. Khi dùng đơn trị liệu, các hợp chất bismuth chỉ diệt được H. pylori ở khoảng 20% người bệnh.

Do là tác nhân bảo vệ tế bào nên bismuth được uống trước bữa ăn. Số lần uống trong ngày theo chỉ định của bác sĩ. Dùng thuốc trong thời gian 4 tuần, kéo dài tới 8 tuần (khi cần thiết) mà không được dùng thuốc này để điều trị kéo dài.

Khi dùng bismuth cần lưu ý, do bismuth phản ứng với H2S của vi khuẩn dẫn đến hình thành bismuth sulfua tạo nên màu đen ở khoang miệng và phân. Vì vậy đối với những người bệnh dùng thuốc này có thể thấy ở lưỡi hoặc phân có màu đen, thậm chí làm răng biến màu... nên hết sức lo lắng.   Đây là hiện tượng không đáng ngại, vì khi ngừng thuốc thì hiện tượng này sẽ hết.

Tuy nhiên phải thận trọng khi dùng bismuth subcitrat cho người bệnh có tiền sử chảy máu đường tiêu hóa trên (vì bismuth gây phân màu đen có thể nhầm lẫn với đại tiện máu đen làm khó cho chẩn đoán và điều trị bệnh). Ngoài ra, ở một số người có thể thấy buồn nôn nôn mửa

Không dùng thuốc cho người có bệnh thận nặng (do khả năng tích lũy bismuth kèm theo nguy cơ gây độc),  người mẫn cảm với thuốc phụ nữ thời kỳ mang thai Đối với người mẹ cho con bú cũng không khuyến cáo dùng thuốc này trừ khi lợi ích dự kiến đạt được vượt trội nguy cơ tiềm tàng cho trẻ bú mẹ.