Hen phế quản, nên đọc để chủ động kiểm soát bệnh của mình

PGS.TS Nguyễn Văn Đoàn, Giám đốc Trung tâm dị ứng và miễn dịch lâm sàng -  Bệnh viện Bạch Mai cho biết, số bệnh nhân hen nhập viện tăng mạnh trong những ngày gần đây là do thời tiết nắng nóng khó chịu, cộng với môi trường không khí đầy khói bụi phấn hoa và các tác nhân gây bệnh khác, kích thích cơn hen tái phát. Không chỉ người lớn mà số bệnh nhi mắc hen cũng có xu hướng gia tăng, trong đó có nhiều trẻ được phát hiện muộn và nhập viện trong tình trạng nguy kịch.

Trước kia, đa phần người bệnh hen thường có suy nghĩ, nguyên nhân gây cơn hen thường là do “thay đổi thời tiết”, nhất là vào các thời điểm giao mùa mùa đông,… mà không biết đến các yếu tố khác như môi trường ô nhiễm (khói bụi), hóa chất, phấn hoa, thức ăn… và việc điều trị không dứt điểm, không tuân thủ đúng phác đồ điều trị khiến bệnh ngày càng nặng.

Điều trị dự phòng là chủ yếu

Tổ chức dị ứng thế giới kiến nghị, hen là bệnh nguy hiểm phải điều trị lâu dài, trong đó biện pháp điều trị dự phòng bằng corticoid khí dung là chủ yếu. Đối với tất cả các trường hợp hen chưa được kiểm soát thì cần có sự phối hợp giữa một thuốc kháng viêm và một thuốc giãn phế quản kéo dài, phác đồ này phù hợp với cơ chế bệnh sinh trong hen là viêm và co thắt phế quản. Nếu áp dụng tốt theo hướng dẫn thì mỗi bệnh nhân hoàn toàn có thể kiểm soát được bệnh hen của mình.

Để kiểm soát tốt bệnh hen phế quản trước tiên người bệnh cần tránh và hạn chế tiếp xúc với các yếu tố gây kích phát cơn hen như: dị nguyên (lông, chất thải của các vật nuôi, gián và nấm mốc, phấn hoa, khói bụi) hóa chất và một số thuốc;  bỏ hút thuốc tránh khói thuốc giảm hoặc tránh ô nhiễm nghề nghiệp, tránh dùng các thức ăn hoặc thuốc gây dị ứng; phòng tránh và điều trị triệt để các bệnh viêm nhiễm đường hô hấp…

Nâng cao nhận thức cho cộng đồng

Hen phế quản là bệnh mạn tính thường gặp nhất. Tỷ lệ lưu hành ngày càng gia tăng, làm ảnh hưởng đến sức khỏe tính mạng người bệnh và là gánh nặng cho gia đình và xã hội. Hen là nguyên nhân chủ yếu khiến người bệnh phải đến khám và điều trị nhiều lần ở các cơ sở y tế. Trong khi đó nếu hiểu biết và thực hiện theo đúng hướng dẫn của bác sĩ, người bệnh hoàn toàn có thể kiểm soát được bệnh của mình.

Tuy nhiên theo thống kê hiện nay, riêng tại Hà Nội tỷ lệ này là 6%, thế nhưng có tới 78% người dân khi được hỏi lại không hề biết hen có thể kiểm soát được. Đáng nói hơn, có 55% thầy thuốc bác sĩ, nhất là ở tuyến cơ sở cũng thiếu kiến thức về căn bệnh này, không biết hen được quản lý, theo dõi thế nào… dẫn đến chẩn đoán nhầm hoặc bỏ sót bệnh. Nhiều thầy thuốc và bệnh nhân chỉ chú trọng điều trị cơn hen (khi tái phát hoặc khởi phát) chứ chưa chú ý tới điều trị và kiểm soát bệnh hen

Vì vậy việc kiểm soát hen cần phải đưa ra cộng đồng, phải đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục nhận thức về bệnh hen cho người bệnh cũng như người thân trong gia đình có người bị bệnh hen, nâng cao kiến thức về điều trị bệnh hen cho các thầy thuốc, điều dưỡng tại các cơ sở y tế, nhất là y tế cơ sở tuyến tỉnh, huyện, xã…