Điều trị bệnh vảy cá di truyền - Liệu pháp nào là hiệu quả?

Câu hỏi 1: Thưa Bác sĩ! Cháu nhà em đã được 10 tháng tuổi, khi em sinh cháu thì da cháu bị nhăn nheo rồi tróc ra từng mảng, khoảng mấy tháng sau da cháu mọc lên lơp như vảy cá. Em đã đưa cháu đi khám và được kết luận là cháu bị bệnh vảy cá thông thường do di truyền. Em muốn hỏi bệnh này của cháu có chữa được không? Khi em sinh bé thứ 2 thì khả năng bé mắc bệnh này có cao không? Em cảm ơn! 

ThS. Vũ Thị Tuyết Mai, Bộ Y tế, trả lời:

Chào bạn!

Vảy cá là bệnh lý da có nguồn gốc từ một nhóm bệnh, trong đó bệnh vảy cá thông thường (Ichthyosis vulgaris) hay gặp ở trẻ em đây là bệnh do di truyền trong gia đình các bệnh vảy cá thông thường ít ảnh hưởng tới sức khoẻ người bệnh nhưng ảnh hưởng nghiêm trọng tới yếu tố thẩm mỹ.

Thông thường, khi mắc bệnh vảy cá, ngay sau khi sinh ra, em bé đã có làn da khô hơn bình thường, bệnh bắt đầu biểu hiện rõ khi bé lớn dần. Các biểu hiện gồm: da khô toàn thân (trừ các nếp gấp), trên xuất hiện các vảy da khô bong nhẹ ở vùng rìa vảy. Các vảy liền nhau, tập trung thành những mảng lớn, trông như vảy cá, thường tập trung nhiều nhất ở mặt trước hai cẳng chân. Kèm theo thường có có dày sừng nang lông ở mặt trước cánh tay, đùi, mông, lòng bàn tay …Ngoài ra, trẻ có thể có thêm biểu hiện của cơ địa dị ứng như mày đay viêm mũi dị ứng hen phế quản viêm da cơ địa,…

Trường hợp con của bạn, bạn đã đưa bé đi khám và có chẩn đoán bị bệnh vảy cá thông thường do di truyền. Trước hết cần xác định đây là bệnh phải điều trị lâu dài, kiên trì. Thể bệnh vẩy cá thông thường là hay gặp nhất trong các bệnh vẩy cá di truyền. bệnh hiếm khi trở nên trầm trọng, thường nặng lên vào mùa thu đông, mùa hanh. Bệnh có thể giảm khi vào tuổi dậy thì hoặc trưởng thành.

Việc điều trị bệnh vảy cá chủ yếu tập trung vào điều trị triệu chứng, khắc phục tình trạng khô da và bong vẩy da. Bao gồm việc giữ ẩm cho làn da (môi trường có độ ẩm thích hợp, bôi kem giữ ẩm da, dịu da (physiogel, babycare,…), có thể dùng sữa tắm có chứa kem giữ ẩm). Phối hợp dùng các thuốc bong vảy như mỡ salicylic 3-5%, nhưng không được bôi diện quá rộng vì có thể gây nhiễm độc. Trường hợp có thêm bệnh cơ địa dị ứng thì có thể dùng thêm corticoid.

Nhìn chung, việc điều trị bệnh cần kiên trì và tuân thủ theo đúng chỉ định của bác sỹ. Bên cạnh đó, bạn cũng nên lưu ý tới chăm sóc da cho bé như: không dùng xà phòng, không tắm nước nóng quá, tránh trà sát mạnh, không cạo, gãi trước khi bôi thuốc Bổ sung thêm vitamim vi chất dinh dưỡng để giúp tăng cường quá trình tái tạo da của bé.

Về việc quyết định sinh bé thứ hai, thì tuỳ điều kiện gia đình và cân nhắc của vợ chồng bạn. Với bệnh vảy cá thông thường, tỷ lệ mắc bệnh vào khoảng 1/250, trẻ trai và gái có tỷ lệ mắc bệnh tương đương nhau. 

Thân mến!

Câu hỏi 2: Chào Bác sĩ! Cháu năm nay 16 tuổi, giới tính nữ. Cháu mắc bệnh vảy cá di truyền thì nên dùng thuốc gì để chữa khỏi ạ? 

ThS. Đinh Văn Tài, Bộ Y tế, trả lời:

Chào em!

Vảy cá là bệnh lý da có nguồn gốc từ một nhóm bệnh, trong đó bệnh vảy cá thông thường (Ichthyosis vulgaris) hay gặp ở trẻ em, đây là bệnh do di truyền trong gia đình. Bệnh vảy cá thông thường ít ảnh hưởng tới sức khoẻ người bệnh nhưng ảnh hưởng nghiêm trọng tới yếu tố thẩm mỹ, có thể khiến cho người bệnh giảm tự tin khi giao tiếp. Người bị mắc bệnh vảy cá do di truyền có thể có thêm biểu hiện của cơ địa dị ứng như mày đay viêm mũi dị ứng hen phế quản viêm da cơ địa …

Trường hợp của em, không rõ em đã đi khám ở đâu chưa. Nếu đã có chẩn đoán xác định bệnh từ Bác sĩ chuyên khoa da liễu thì trước hết cần xác định đây là bệnh phải điều trị lâu dài, kiên trì. Thể bệnh vẩy cá thông thường là hay gặp nhất trong các bệnh vẩy cá di truyền, bệnh hiếm khi trở nên trầm trọng, thường nặng lên vào mùa thu đông, mùa hanh khô. Bệnh có thể giảm khi vào tuổi dậy thì hoặc trưởng thành.

Do nguyên nhân là do di truyền nên việc điều trị bệnh vảy cá chủ yếu tập trung vào điều trị triệu chứng, khắc phục tình trạng khô da và bong vẩy da. Bao gồm việc giữ ẩm cho làn da (môi trường có độ ẩm thích hợp, bôi kem giữ ẩm da, dịu da, có thể dùng sữa tắm có chứa kem giữ ẩm). Phối hợp dùng các thuốc bong vảy như mỡ salicylic 3-5%, nhưng không được bôi diện quá rộng vì có thể gây nhiễm độc.

Trường hợp có thêm bệnh cơ địa dị ứng thì có thể dùng thêm thuốc corticoid kháng histamin Điều đáng quan tâm là việc điều trị bệnh cần kiên trì và tuân thủ theo đúng chỉ định của Bác sĩ chuyên khoa. Bên cạnh đó, em cũng nên lưu tới sinh hoạt hàng ngày để hạn chế bệnh nặng thêm như không dùng xà phòng, không tắm nước nóng quá, tránh trà sát mạnh, không cạo, gãi trước khi bôi thuốc. Nên bổ sung thêm vitamin (nhóm A, B, E,…), vi chất dinh dưỡng để giúp tăng cường quá trình tái tạo da và nghỉ ngơi hợp lý để tăng cường sức khoẻ