Chất khoáng là gì? Vai trò và nguồn thực phẩm cung cấp chất khoáng

Chất khoáng là gì?

Chất khoáng là một nhóm các chất cần thiết không sinh năng lượng nhưng giữ vai trò trong nhiều chức phận quan trọng đối với cơ thể.

Cơ thể người ta có gần 60 nguyên tố hóa học. Một số chất có hàm lượng lớn trong cơ thể được xếp vào các yếu tố đa lượng (macroelements), số khác có hàm lượng nhỏ được xếp vào nhóm các vi yếu tố vi lượng (microelements). Các yếu tố đa lượng là Ca, P, Mg, K, Na, các yếu tố vi lượng là I, F, Cu, Co, Mn, Zn…còn gọi là yếu tố vết.

Chất khoáng là nhóm các chất không sinh năng lượng

Vai trò dinh dưỡng của các chất khoáng

Các muối phosphat và carbonat của calci, magiê là thành phần cấu tạo xương răng đặc biệt cần thiết ở trẻ em phụ nữ nuôi con bằng sữa Khi thiếu calci, xương trở nên xốp, mô liên kết biến đổi. Quá trình này xảy ra ở trẻ em làm xương bị mềìm, biến dạng (còi xương).

Những thay đổi này trở nên nghiêm trọng khi kèm theo thiếu vitamin D. Ngoài ra, calci còn tham gia điều hòa quá trình đông máu và giảm tính kích thích thần kinh cơ.

Để duy trì cân bằng áp lực thẩm thấu giữa khu vực trong và ngoài tế bào cần có sự tham gia của chất khoáng, quan trọng nhất là NaCl và KCl. Natri còn tham gia vào điều hòa chuyển hóa nước, có ảnh hưởng tới khả năng giữ nước của các protid keo. Đậm độ Na+ thay đổi dẫn đến cơ thể mất nước hay giữ nước.

Một số chất khoáng tham gia thành phần một số chất hữu cơ có vai trò đặc biệt. Sắt với hemoglobin và nhiều men oxy hóa trong hô hấp tế bào thiếu sắt gây thiếu máu Iot với thirocin là hormone của tuyến giáp trạng thiếu lot là nguyên nhân bệnh bưới cổ địa phương. Cu, Co là các chất tham gia vào quá trình tạo máu.

Chất khoáng phân bố không đồng đều

Nguồn chất khoáng trong thực phẩm

Các chất khoáng phân phối không đều trong thức ăn. Các thực phẩm trong đó tổng lượng các ion K+, Na+, Ca++, Mg++ chiếm ưu thế được coi là nguồn các yếu tố kiềm. Thuộc loại này gồm phần lớn rau lá, rau củ, quả tươi, sữa và chế phẩm của các loại thực phẩm này.

Các thực phẩm có tổng lượng các ion S, P chiếm ưu thế dẫn đến tình trạng toan của cơ thể sau quá trình chuyển hóa được gọi là thức ăn nguồn các yếu tố toan. Thức ăn thuộc loại này gồm thịt, cá trứng đậu ngũ cốc