Triệu chứng bệnh sốt rét - Chẩn đoán và điều trị bệnh ra sao?

Triệu chứng bệnh sốt rét có thể thay đổi từ nhẹ đến nặng tùy thuộc vào nhiều yếu tố như là: loại ký sinh trùng mắc phải, tình trạng miễn nhiễm của ký chủ, cơ địa ký chủ (thai nghén, suy dinh dưỡng…). Thời kỳ ủ bệnh trong bệnh sốt rét là thời gian từ khi bị nhiễm ký sinh trùng cho đến khi xuất hiện các triệu chứng lâm sàng đầu tiên. Thời gian này trung bình từ 9 đến 30 ngày thay đổi tùy theo từng chủng loại ký sinh trùng sốt rét.

Triệu chứng bệnh sốt rét dễ nhận biết

Triệu chứng bệnh sốt rét lâm sàng kinh điển của bệnh sốt rét bao gồm các cơn sốt điển hình trải qua 3 giai đoạn: rét run, sốt cao, vã mồ hôi Một cơn sốt thường kéo dài từ 2 đến 8 giờ, và ngoài cơn sốt bệnh nhân không có cảm giác bị bệnh. Ngoài ra có thể có các triệu chứng đi kèm khác như là: nhức đầu mệt mỏi suy nhược buồn nôn đau cơ rối loạn tiêu hóa

Đối với những người bị sốt rét lần đầu, kiểu sốt cơn điển hình như thế thì không thường gặp, trong khi những triệu chứng đi kèm khác lại thường xuất hiện, làm cho chúng ta dễ nhầm lẫn với các bệnh khác như là bệnh sốt xuất huyết cúm, nhiễm siêu vi...

Triệu chứng bệnh sốt huyết đôi khi nhầm lẫn với các bệnh về hô hấp

Trong khi đó, những người bị sốt rét thường xuyên sẽ có các triệu chứng thiếu máu mạn tính (da xanh, niêm nhạt chóng mặt ) gan to lách to suy kiệt. Còn đối với những người phụ nữ có thai mà bị sốt rét thì dễ bị sảy thai sinh non hoặc thai chết lưu cũng như dễ rơi vào bệnh cảnh ác tính với nhiều biến chứng.

Hiện nay có 5 loại ký sinh trùng sốt rét gây bệnh, thường gặp ở nước ta là 2 loại: Sốt rét do Plasmodium falciparum và do Plasmodium vivax. Một số triệu chứng bệnh sốt rét, nhất là sốt rét do Plasmodium falciparum thì có thể rơi vào bệnh cảnh ác tính với nhiều biến chứng nguy kịch gây tổn thương 1 hoặc nhiều cơ quan như là: hôn mê co giật suy gan suy thận sốc thiếu máu phù phổi suy hô hấp tiểu huyết sắc tố… đe dọa đến tính mạng bệnh nhân nếu không chữa trị kịp thời. Gần đây, các biến chứng nặng nêu trên cũng đã được ghi nhận xảy ra trên bệnh nhân sốt rét do Plasmodium vivax, và cũng có thể dẫn đến tử vong

Bệnh sốt rét được chẩn đoán ra sao?

Chẩn đoán bệnh sốt rét, dựa vào 3 yếu tố: dịch tễ, biểu hiện lâm sàng, và xét nghiệm tìm ký sinh trùng sốt rét trong máu. Với các biệu hiện lâm sàng đa dạng, phong phú, trong giai đoạn khởi đầu triệu chứng bệnh sốt rét thường không điển hình, mơ hồ, dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác thì yếu tố dịch tễ (sống hoặc đi đến vùng sốt rét lưu hành trong vòng 1 tháng, có tiền căn sốt rét trong vòng 2 năm) sẽ đóng vai trò quan trọng có thể giúp chúng ta nghĩ đến và xác định bệnh 1 cách dễ dàng.

Chẩn đoán sốt huyết đóng vai trò quan trọng trong điều trị bệnh

Việc xác định triệu chứng bệnh sốt rét rất đơn giản bằng kỹ thuật soi tiêu bản máu tìm ký sinh trùng sốt rét, cũng như test nhanh tìm kháng nguyên sốt rét có thể được thực hiện ở các cơ sở y tế phường xã. Chính vì vậy, trong giai đoạn dịch sốt rét lan rộng, khi chúng ta bị sốt, hoặc có triệu chứng nghi ngờ sốt rét thì cần sớm đến các cơ sở y tế địa phương để được chẩn đoán xác định và điều trị kịp thời.

Bệnh sốt rét được điều trị bằng cách nào?

Sốt rét là một bệnh có thể dẫn đến tử vong, nhất là khi đã có biến chứng nên luôn luôn được xếp vào thứ tự ưu tiên, cần được điều trị sớm để hy vọng có kết quả tốt. Sự chọn lựa thuốc cách dùng thuốc tùy theo từng loại ký sinh trùng mắc phải, tùy từng vùng địa lý còn nhạy cảm với thuốc hay không, cũng như tình trạng lâm sàng của bệnh nặng hay nhẹ.

Điều trị sốt rét cần phải đạt được 2 mục đích: Cắt cơn sốt, làm sạch ký sinh trùng phục hồi sức khỏe cho bệnh nhân và ngăn ngừa tái phát, ngăn ngừa sự lây truyền mầm bệnh qua những người khác.