Biện pháp phòng tránh thủy đậu đang vào “mùa” cho trẻ

Bệnh thủy đậu còn được biết đến qua những tên gọi khác là trái rạ theo cách gọi ở miền Nam hay phỏng rạ theo cách gọi ở miền Bắc. Thủy đậu do virus varicella zoster gây ra. Bệnh xuất hiện rải rác quanh năm, nhưng “mùa” của bệnh là từ tháng 2 đến tháng 6 hàng năm. Đặc biệt tháng 3 là mùa cao điểm nên bệnh có khả năng bùng phát thành dịch nếu không có biện pháp phòng chống kịp thời. Cả trẻ em và người lớn đều có nguy cơ nhiễm bệnh này. Tuy nhiên, lứa tuổi mắc nhiều nhất là trẻ em ở độ tuổi đi học, đa số là trẻ từ 5-11 tuổi.

Đây là một bệnh có tính lây nhiễm rất cao, nếu trẻ chưa được tiêm ngừa hoặc chưa từng bị thủy đậu thì 90% có thể bị mắc bệnh khi tiếp xúc với người đang bị thủy đậu.

Thủy đậu - bệnh rất dễ lây lan

Bệnh lây qua đường hô hấp khi người lành hít phải những giọt li ti trong không khí thải ra từ mũi họng do người bệnh ho hay hắt hơi hoặc lây qua tiếp xúc với mụn nước của người bệnh. Thậm chí có thể lây khi trẻ tiếp xúc với dụng cụ học tập quần áo, đồ chơi… có chứa siêu vi trùng gây bệnh. Mặt khác, bệnh cũng truyền qua nhau thai từ mẹ sang con nếu người mẹ đang mang thai bị nhiễm thủy đậu.

Thủy đậu có phải là bệnh nhẹ?

Biểu hiện đặc trưng khi người bị thủy đậu là nổi mụn nước trên mặt và toàn thân. Trẻ nhỏ thường kèm theo sốt nhẹ biếng ăn Trẻ lớn và người lớn kèm đau đầu sốt cao đau cơ nôn ói. Bệnh thường kéo dài từ 7-10 ngày nếu không có biến chứng.

Biến chứng của bệnh thủy đậu có thể nhẹ hoặc nặng nhiễm trùng da nơi có nổi mụn nước có thể để lại sẹo vĩnh viễn trên da trẻ. Đây là biến chứng thường gặp nhất của thủy đậu. Nặng hơn nữa, vi trùng bội nhiễm có thể xâm nhập từ mụn nước vào máu gây nhiễm trùng huyết. Một số biến chứng nặng khác như: viêm phổi viêm não viêm tủy cắt ngang… tuy tỉ lệ thấp nhưng là các biến chứng có thể gây nguy hiểm đến tính mạng của trẻ, hay để lại các di chứng nặng nề về sau như: yếu liệt tay chân, chậm phát triển trí tuệ…

Bên cạnh nguy cơ biến chứng, trẻ bị thủy đậu bắt buộc phải nghỉ học để cách ly từ 7-10 ngày. Điều này làm ảnh hưởng đến việc học tập của bé và thậm chí cha mẹ cũng phải nghỉ làm để chăm sóc trẻ

Thủy đậu - bệnh dễ lây trong trường học

Một điểm cần hết sức lưu ý đối với bệnh này là khi chưa nổi mụn nước, nghĩa là trước khi phát bệnh 1-2 ngày, trẻ mang siêu vi trùng thủy đậu đã có khả năng lây bệnh cho những trẻ khác, và khả năng lây lan này còn kéo dài nhiều ngày sau khi mụn nước đã đóng vảy. Do vậy, dù cách ly trẻ bị thủy đậu là việc làm bắt buộc nhưng thường không hiệu quả trong việc phòng tránh bệnh. Điều này giải thích vì sao khi trong lớp hoặc trường học có trẻ bị thủy đậu thì bệnh lây lan rất nhanh và thường tồn tại dai dẳng.

Phòng ngừa bệnh thủy đậu như thế nào?

Bệnh thủy đậu đã có vaccine phòng ngừa. Tiêm vaccine ngừa thủy đậu cho người chưa bị nhiễm bệnh là cách hiệu quả nhất để phòng bệnh. Trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên đều có thể tiêm ngừa. Phụ huynh nên chủng ngừa cho trẻ trước khi bé tiếp xúc với môi trường đông người, như trước khi đi nhà trẻ hoặc mẫu giáo để tránh nguy cơ bị lây bệnh.

Cần lưu ý là nên chủng ngừa cho trẻ khi cơ thể bé khỏe mạnh và dịch bệnh chưa xảy ra. Không nên đợi đến khi trong lớp có bạn bị thủy đậu hoặc có dịch xảy ra mới chủng ngừa cho trẻ, vì lúc đó có thể bé đã bị lây bệnh, vaccine không kịp có tác dụng bảo vệ hoặc khan hiếm vaccine do nhu cầu tiêm ngừa tăng cao.

Phụ huynh nên đưa trẻ đến các bệnh viện Nhi, Trung tâm Y tế dự phòng để được tư vấn tiêm ngừa thủy đậu. Nếu có điều kiện, thanh thiếu niên và người lớn cũng nên đi tiêm ngừa thủy đậu để được bảo vệ, tránh lây lan trong cộng đồng khi bùng phát dịch.