Chất bột đường là gì? Thành phần và quá trình tiêu thụ chất bột đường

Chất bột đường là gì?

Chất bột đường (glucid) là từ gọi chung các thực phẩm cung cấp chất đường, tạm chia thành hai nhóm: Đường tinh và tinh bột.

Chất bột đường gồm đường tinh và tinh bột

Thành phần trong chất bột đường

- Đường tinh còn gọi là đường đơn giản vì trong thành phần hóa học chỉ có 1 hay 2 phân tử đường

- Tinh bột là loại đường phức hợp vì thành phần hóa học chứa rất nhiều phân tử đường gắn kết với nhau.

Quá trình tiêu hóa chất bột đường

Chất tinh bột chứa rất nhiều đường nhưng khi ăn phải nhai kỹ cùng với sự tiêu hóa bởi men amylase trong nước bọt để cắt chuỗi tinh bột dài thành những phân tử nhỏ thì mới cảm giác được vị ngọt của cơm, bắp, xôi nếp, mì, nui, bánh phở Quá trình tiêu hóa tinh bột từ từ nên cũng làm đường huyết tăng chậm.

Người bình thường khi ăn chất bột đường vào cơ thể sẽ được men tiêu hóa chất đường trong nước bọt dịch dạ dày dịch ruột... cắt rời thành những phân tử nhỏ để hấp thu vào máu và làm tăng đường trong máu (đường huyết).

Khi đó tuyến tụy sẽ tiết ra chất insulin để chuyển đường glucose trong máu vào tế bào để tế bào chuyển hóa sinh năng lượng cho tế bào hoạt động, nhờ đó mà đường trong máu giảm xuống.

Máu chảy qua thận để lọc, nếu còn lượng đường máu thấp dưới 180mg/dl thì thận sẽ đủ khả năng giữ hết đường lại trong cơ thể và nước tiểu không có chứa đường.

Ở người bệnh đái tháo đường, do lượng insulin thiếu hoặc insulin đủ nhưng hoạt động kém, đường trong máu không được chuyển vào tế bào và đường huyết tăng vượt quá ngưỡng của thận, thận không đủ khả năng giữ hết lượng đường này cho cơ thể, hậu quả là xuất hiện đường trong nước tiểu.

Khi sử dụng đường tinh, đường huyết sẽ tăng cao rất nhanh, sau đó nhờ insulin mà đường huyết sẽ giảm nhanh xuống thấp. Còn khi ăn tinh bột thì đường huyết sẽ tăng chậm, tăng từ từ nhưng kéo dài và bền vững hơn là đường tinh. Vì vậy mà ăn tinh bột sẽ lâu đói hơn là đường tinh.

Người bị bệnh đái tháo đường nếu thường xuyên dùng nhiều đường tinh thì đường huyết tăng cao và nhanh thì lượng insulin ít ỏi sẽ không giúp ích gì nhiều và đường huyết quá cao sẽ làm tổn thương thành mạch máu trong cơ thể, dẫn đến những biến chứng do mạch máu nuôi dưỡng cơ quan bị kém dẫn đến biến chứng mờ Mắt hoại tử chi tim não, thận...

Chất bột đường tiêu hóa do nhai kỹ, nước bọt và men tiêu hóa

Nếu ăn tinh bột vừa đủ thì lượng đường trong máu sẽ tăng chậm, lượng insulin ít ỏi nhưng vẫn làm việc đủ với mức độ tăng đường từ từ và đường huyết không bị cao quá, thành mạch máu ít bị tổn thương và biến chứng của bệnh đái tháo đường sẽ đến chậm hơn nhiều.

Ở người khỏe mạnh, dùng nhiều đường tinh cũng có tác hại đối với sức khỏe: Dễ bị dư thừa năng lượng, đưa đến thừa cân béo phì và tăng nguy cơ bị bệnh do thoái hóa mạch máu như bệnh mạch vành và đái tháo đường