Cảnh giác những yếu tố khiến đục thủy tinh thể trẻ hóa

Sự gia tăng đáng báo động của nhiều bệnh lý đi kèm cùng với tác động liên tục từ các yếu tố nguy cơ khiến mắt lão hóa sớm chính là lý do khiến bệnh đục thủy tinh thể ngày càng gia tăng và có xu hướng trẻ hóa, đe dọa thị lực nhiều người.

Vì sao bệnh nhân đục thủy tinh thể trẻ hóa?

Đục thủy tinh thể là nguyên nhân gây mù lòa hàng đầu hiện nay. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, toàn cầu hiện có hơn 50 triệu người bị đục thủy tinh thể có thị lực dưới 2/10, mỗi năm lại có thêm 20 triêu người bị mù do nguyên nhân này. Tại Việt Nam, số liệu từ Bộ Y tế cũng cho thấy, 70% trường hợp mù lòa hiện nay có liên quan đến đục thủy tinh thể, điều đáng nói là, 35% trong số đó không biết bản thân bị bệnh hoặc bệnh có thể chữa khỏi.

Thông thường đục thủy tinh thể hay gặp ở người trên 50 tuổi, nguyên nhân phổ biến là do quá trình lão hóa mắt tự nhiên theo tuổi tác. Tuy nhiên, theo nhiều nghiên cứu, bệnh đục thủy tinh thể đang có xu hướng trẻ hóa, hiện người trẻ chiếm 30% trong tổng số người mắc bệnh.

Điều này là do sự gia tăng đáng báo động của các bệnh lý kèm theo dễ dẫn đến đục thủy tinh thể như cận thị đái tháo đường… Nguy cơ bị đục thủy tinh thể ở những người này thường cao gấp 6 lần. Đặc biệt, sự tác động của các yếu tố nguy cơ làm mắt lão hóa sớm liên quan đến lối sống (thuốc lá, ít vận động béo phì thức khuya), môi trường ô nhiễm (thực phẩm, nguồn nước không khí) hay sử dụng quá mức các thiết bị màn hình như điện thoại, máy tính, tivi… dễ khiến bệnh xuất hiện ở độ tuổi trẻ hơn. Các yếu tố này đều gắn liền với xã hội hiện đại, nhất là lối sống của người trẻ càng khiến nguy cơ đục thủy tinh thể chực chờ.

“Thấu kính” mắt mờ đục đe dọa thị lực

Đóng vai trò như một thấu kính hội tụ với thành phần cấu tạo chủ yếu từ nước và protein Trong đó protein chiếm đến 35% và được sắp xếp theo một trật tự rất nghiêm ngặt, đảm bảo thủy tinh thể luôn trong suốt cho ánh sáng xuyên qua hội tụ trên võng mạc   Ngoài ra, thủy tinh thể còn có khả năng thay đổi hình dạng (điều tiết) để giúp mắt nhìn rõ vật từ gần đến xa mà không cần di chuyển.

Theo thời gian, đặc biệt là dưới tác động của tia cực tím (tia UV) trong ánh nắng mặt trời các chất độc hại từ khói thuốc lá môi trường ô nhiễm… các protein cấu tạo thủy tinh thể có thể bị biến đổi tính chất, kết tủa làm thay đổi trật tự cấu trúc, co cụm lại và tạo ra những vùng mờ đục trong thủy tinh thể ngăn cản ánh sáng đến võng mạc gây suy giảm thị lực.

Ở giai đoạn đầu, triệu chứng của đục thủy tinh thể thường mờ nhạt khiến người bệnh khó nhận biết. Ở giai đoạn muộn hơn thường xuất hiện các dấu hiệu rõ rệt là: nhìn mờ như qua màn sương, thấy quầng sáng quanh đèn vào ban đêm chói mắt vào ban ngày, phân biệt màu sắc kém…

Tuy nhiên, ngay cả khi có các triệu chứng này, nhiều người vẫn chủ quan không đi khám do không thấy đau nhức hay cho đó chỉ là biểu hiện thường gặp khi có tuổi, khiến tình trạng bệnh trở nặng, thủy tinh thể bị đục hoàn toàn kèm theo các biến chứng khác và gây mất thị lực hoàn toàn. 

Chăm sóc thủy tinh thể và võng mạc để bảo vệ mắt toàn diện

Thủy tinh thể và võng mạc là “cặp đôi” không thể tách rời, có vai trò vô cùng quan trọng là đảm bảo thị lực cho mắt (thủy tinh thể là ống kính hội tụ ánh sáng; võng mạc là tấm phim, có chức năng xử lý ánh sáng, giúp mắt nhìn rõ sự vật). Đặc biệt hơn, ngoài chức năng tiếp nhận ánh sáng, thủy tinh thể còn có khả năng lọc bớt tia cực tím - tia UV và ánh sáng xanh từ các thiết bị màn hình để giúp giảm bớt tác hại của các bức xạ có thể gây tổn thương võng mạc.

Do đó, theo các chuyên gia nhãn khoa thế giới, chăm sóc và bảo vệ đồng thời thủy tinh thể và võng mạc là giải pháp toàn diện giúp đảm bảo thị lực, phòng ngừa hiệu quả các bệnh lý gây mù do sự suy giảm chức năng và hoạt động của hai bộ phận này.

Nghiên cứu ở cấp độ sinh học phân tử, gần đây các nhà khoa học Mỹ đã phát hiện tinh chất Broccophane (chiết xuất từ một loại bông cải xanh rất giàu Sulforaphane) có khả năng tăng cường tổng hợp Thioredoxin tự nhiên - một loại protein phân tử nhỏ giúp duy trì sự trong suốt của thủy tinh thể và bảo vệ võng mạc hiệu quả trước các yếu tố gây hại cho mắt.

Nghiên cứu của ĐH Y khoa Johns Hopkins (Mỹ) đã kết luận, sử dụng tinh chất Broccophane rất an toàn nhờ cơ chế chăm sóc, bảo vệ mắt từ gốc giúp tăng cường thị lực phòng ngừa và hỗ trợ điều trị đục thủy tinh thể các bệnh lý võng mạc giảm thiểu nguy cơ mù lòa