Bạch truật - Thành phần hóa học, tác dụng dược lý và ứng dụng lâm sàng

Bạch truật

Bạch truật là thân rễ phơi hay sấy khô của cây Bạch truật( Atractylodes macrocephal Koidz) thuộc họ Cúc (Compositae). Bạch truật được ghi đầu tiên trong sách Bản kinh với tên Truật. Bạch truật còn có tên Ứ truật, Đông truật, Triết truật.

Tính vị qui kinh: Vị đắng, ngọt, tính ôn. Qui kinh Tỳ vị.

Thành phần chủ yếu: Atractylol, atractylon vitamin A

Bạch truật - vị thuốc trị thận hư

Tác dụng dược lý

Bạch truật có tác dụng bổ khí, kiện tỳ, táo thấp, lợi thủy, cầm mồ hôi và an thai. Chủ trị các chứng Tỳ vị khí hư chứng thủy thũng, chứng đàm ẩm, chứng khí hư tự hãn và thai động.

Tác dụng bổ ích cường tráng: Trên thực nghiệm thuốc có tác dụng làm tăng trọng chuột, tăng sức bơi lội, tăng khả năng thực bào của hệ thống tế bào lưới, tăng cường chức năng miễn dịch tế bào, làm tăng cao IgG trong huyết thanh, có tác dụng tăng bạch cầu và bảo vệ gan Bạch truật có tác dụng tăng sự tổng hợp protein của ruột non

- Nước sắc Bạch truật có thể chữa được táo bón và tiêu chảy

- Bạch truật có tác dụng chống loét. Nước sắc Bạch truật trên thực nghiệm chứng minh có tác dụng bảo vệ gan phòng ngừa được sự giảm sút glycogen ở gan.

- Thực nghiệm chứng minh nước sắc và cồn bạch truật đều có tác dụng chống đông máu, dãn mạch.

- Tác dụng lợi niệu của bạch truật rõ và kéo dài có thể do thuốc có tác dụng ức chế tiểu quản thận tái hấp thu nước

- tinh dầu Bạch truật có tác dụng chống ung thư súc vật phát triển

- Tác dụng hạ đường huyết.

- Trên súc vật thực nghiệm chứng minh thuốc có tác dụng an thần với liều lượng nhỏ chất tinh dầu

Ứng dụng lâm sàng

Trị tiêu chảy do tỳ hư: tiêu chảy kéo dài, người mệt mỏi ăn kém:

Trị chứng ra mồ hôi do khí hư

- Trị phù do thận hư

- Trị chứng bệnh về gan: Trọng dụng bạch truật, trị xơ gan cổ trướng 

- Trị trẻ em nước rãi nhiều

- Trị chứng huyễn vựng nội nhĩ

- Trị đau lưng đùi mạn tính

- Trị táo bón

- Dùng làm thuốc an thai: Chữa phụ nữ có thai, huyết hư thai động dùng bài đương qui tán

- Trị đau nhức khớp do phong thấp