Nguyên nhân và hướng điều trị khi trẻ bị lồng ruột

Vừa cố ép con ti nốt cho no, mẹ bỗng tái mặt khi thấy con đôt nhiên gập bụng, khóc thét, sữa phun trào kín cả mắt mũi.

Chủ nhật vừa rồi quả là một ngày kinh hoàng của mình. Hôm đấy là cữ bú trưa của Thỏ. Vì đã khá mệt mỏi sau cả buổi sáng cuối tuần hì hục dọn nhà nên khi cho con bú, dù thấy bé đã có vẻ hơi no nhưng mình vẫn cố ép bé bú nốt. Một phần là vì muốn Thỏ bú được sữa cuối cho nhiều chất, phần cũng vì để con bú đẫy thì ngủ cho sâu, mẹ còn nghỉ ngơi.

Đang cố ép Thỏ bú thêm theo thói quen, mình bỗng hoảng hốt, tái mặt khi thấy con đột nhiên gập bụng, khót thét, sữa phun ra trào kín mặt mũi, ướt cả áo mẹ. Bố nó và bà nội ở nhà dưới cũng sợ quá, chạy vội vào phòng hai mẹ con. Cả nhà thay phiên nhau bế dỗ, nựng nịu nhưng Thỏ vẫn khóc, trớ ra hết sạch. Bế ngửa thì con gập cong người, bế đứng thì con đạp thẳng vào bụng mẹ. Hoảng hốt, mình nước mắt như mưa vừa bảo chồng gọi taxi vừa gói ghém đồ đạc vào viện Nhi.

Hôm đấy sau khi siêu âm, bác sĩ chuẩn đoán Thỏ bị lồng ruột phải bơm tháo lồng gấp. Vậy là, con ngây ngô chẳng biết gì, chỉ biết đau nên khóc đỏ cả mặt. Mình và bố Thỏ mỗi người một bên giữ con để bác sĩ thực hiện. Nhìn con đau đớn mà tim mình khi ấy như có hàng vạn mũi kim đâm. Đến buổi tối đã về nhà rồi, con vẫn bỏ ăn, bỏ uống. Đút được thìa sữa nào là nôn ra thìa đấy. Có khi ở trên đang ăn, ở dưới đã đi ngoài, phân lỏng toàn màu nâu đỏ. Mãi đến đêm thì mệt mỏi lả đi. Mấy hôm sau mới khỏi hoàn toàn.

Khi ấy nhớ lại, Thỏ trước đấy mấy hôm cũng đã có biểu hiện đau bụng và trớ sữa khóc gào sau khi ăn. Vậy nhưng bế ẵm dỗ dành con một lúc lại thôi nên mình cũng chủ quan không theo dõi sát sao. Bác sĩ mắng mình “té tát” vì tội ham ép con ăn, thấy bé có biểu hiện đau bụng nhưng không đưa đi khám kịp thời. “Để chậm chút nữa thì mất con”, lời bác sĩ hôm đấy vẫn khiến mình sợ đến thắt ruột khi nghĩ lại.

Trẻ nhỏ dưới 24 tháng tuổi, nhất là những bé bú mẹ và bụ bẫm thì thường có khả năng cao xảy ra lồng ruột. Vì vậy, các mẹ cần lưu ý rõ về căn bệnh này để còn kịp đưa con đi cấp cứu, nhất là khi thấy bé có biểu hiện đau bụng. Mình muốn viết ra đây những thông tin mình tìm hiểu được về căn bệnh này. Một là để bản thân phải nhớ, hai cũng là muốn chia sẻ với các chị em đang chăm con nhỏ

Lồng ruột là gì?

Trong quá trình phát triển của bào thai, đoạn đầu của ruột già bao gồm manh tràng và đại tràng được cố định vào thành bụng, còn ruột non thì không. Nhưng trong trường hợp manh tràng và đại tràng không được cố định, không dính vào thành bụng, cộng với nhu động quá mạnh của ruột khiến cho ruột non chui vào lòng ruột già sẽ gây ra lồng ruột.

Nguyên nhân

Lồng ruột thường xảy ra ở trẻ còn bú mẹ, hay gặp nhất ở lứa tuổi 4 - 9 tháng. Đặc biệt ở trẻ khoẻ mạnh, bụ bẫm, ham ăn do nhu động ruột mạnh nên càng dễ bị lồng ruột. Ngay cả trong trường hợp cha mẹ, người trông trẻ nô đùa với trẻ làm trẻ cười quá nhiều, hoặc tung trẻ lên cao, rung lắc mạnh... cũng có thể khiến trẻ bị lồng ruột Tuy nhiên, tới 90% trẻ bị lồng ruột lần đầu tiên không rõ nguyên nhân. Có một số giả thiết cho rằng kích thước của ruột có sự mất cân đối hoặc do quá sản tế bào lympho, trẻ có polip, bị viêm đường hô hấp trên và viêm ruột cũng có thể khiến trẻ bị lồng ruột

Biểu hiện của trẻ bị lồng ruột

Lồng ruột là một trạng thái bệnh lý, khi một đoạn ruột chui vào lòng của một đoạn ruột kế cận. Khi chui vào kèm theo các mạch máu cũng bị cuốn vào trong lòng đoạn ruột chứa lồng, hậu quả là tạo nên sự thắt nghẹt các mạch máu này khiến tổn thương đoạn ruột bên dưới và chảy máu có khi khiến ruột bị tắc, dẫn đến đoạn ruột lồng sẽ bị hoại tử nếu không can thiệp kịp thời. Dưới đây là những biểu hiện khi bé bị lồng ruột:

- Khi đang ăn chơi bình thường, bé bỗng nhiên khóc thét lên từng cơn. Trong cơn khóc bé thường ưỡn người, bỏ bú, khóc kéo dài độ vài phút sau đó nằm yên 10 – 15 phút lại tỉnh dậy, có thể bú một ít rồi khóc tiếp.

- Khi khóc mặt bé thường trắng bệch, lưng cong ưỡn lên, hai tay nắm chặt, chân co lại hay đạp lung tung.

Nếu không được phân biệt và phát hiện sớm, sau lần quấy khóc đầu, ở lần khóc thứ hai, cách lần đầu khoảng 5 – 6 tiếng, bé sẽ bắt đầu nôn. Ở giai đoạn sớm, bé nôn ra thức ăn chưa kịp tiêu hóa giai đoạn muộn hơn bé sẽ nôn ra mật xanh vàng, sau đó nôn ra dịch dạng phân.

Điều trị

Khi trẻ có những dấu hiệu đầu tiên của bệnh lồng ruột thì cần đưa trẻ đến ngay bệnh viện để việc xử trí được đơn giản và không để lại hậu quả nghiêm trọng. Nếu trẻ bị lồng ruột được phát hiện sớm thì có thể áp dụng phương pháp tháo lồng: bơm hơi qua hậu môn để đẩy chỗ ruột lồng ra.

Còn nếu sau 24 tiếng, khi khối ruột lồng đã bị hoại tử thủng ruột viêm phúc mạc thì phải phẫu thuật cắt đại tràng ngoài ổ bụng hoặc cắt nửa đại tràng phải.