Phụ nữ chớ nên coi thường bệnh hen, đây là một căn bệnh khá nguy hiểm

‘Những nguy cơ do bệnh hen suyễn gây ra ở phụ nữ là có thật’, đó là điều 5 nữ bác sĩ khoa hô hấp khẳng định trong chiến dịch giúp mọi người hiểu hơn về những điều khác biệt của bệnh hen suyễn biểu hiện ở phụ nữ.

Người ta nghĩ rằng bệnh hen suyễn thường gặp ở trẻ trai nhưng thực tế không phải vậy. Căn bệnh ảnh hưởng tới sức khỏe của hơn 4 triệu người Pháp và cướp đi sinh mạng của 1.000 người mỗi năm trên đất nước này, cũng ‘tấn công’ đến phụ nữ.

Sau 35 tuổi, tỉ lệ phụ nữ mắc bệnh cao gấp đôi so với nam giới. Các đặc thù bệnh hen suyễn đối với phụ nữ phải được tìm hiểu kỹ hơn vì những thay đổi nội tiết tố là yếu tố quan trọng trong việc khởi phát bệnh. Dưới đây là giới thiệu tổng hợp về bệnh hen suyễn đối với phái nữ theo độ tuổi.

Chẩn đoán đúng hơn ở tuổi trưởng thành

Ở trẻ em bệnh hen suyễn ảnh hưởng đến bé trai nhiều hơn bé gái (10% bé trai trong độ tuổi từ 5 đến 10 tuổi mắc bệnh so với 6% bé gái cùng độ tuổi). Nhưng khi có sự tác động của hóc môn tăng trưởng, phụ nữ sẽ là đối tượng thường xuyên hơn của căn bệnh này. ‘Trong giai đoạn dậy thì, khoảng 12 tuổi estrogen và progesterone đều có ảnh hưởng đến phế quản’, tiến sĩ Anne Prudhomme, Bệnh viện Bigorre (Pháp), cho biết.

Thật không may, việc chẩn đoán bệnh cũng như theo dõi điều trị kém diễn ra phổ biến trong giới trẻ, bác sĩ khoa hô hấp lấy làm tiếc nói ‘điều này thể hiện rõ ở các em gái’. Và một khi phát hiện ra bệnh cuộc sống của các cô gái sẽ bị xáo trộn hơn các chàng trai. Đầu tiên, họ bị cấm làm nhiều điều: trong thể thao (ngày nay được biết đến như là cách để bảo vệ bạn trước căn bệnh này), các em mắc bệnh bị hạn chế luyện tập. Tinh thần của các em cũng tồi tệ hơn: triệu chứng trầm cảm diễn ra phổ biến ở trẻ em mắc hen (tỉ lệ là 14,2 % so với 9,2% ở những người không mắc), nhưng tỷ lệ này còn cao hơn ở những em gái.

Thuốc tránh thai làm bệnh nặng hơn? Chưa có kết luận

‘Người ta tưởng rằng việc uống thuốc tránh thai có thể thúc đẩy bệnh hen tiến triển ở một số phụ nữ, đặc biệt là những người gầy’ - tiến sĩ Camille Cut, Bệnh viện Bichat-Claude Bernard(Paris) nói - ‘Nhưng điều đó không có gì rõ ràng và người ta chưa thấy loại thuốc tránh thai (uống) nào có ảnh hưởng đến bệnh này’.

Bệnh hen nặng lên trong thời kỳ tiền kinh nguyệt

‘Hen suyễn tiền kinh nguyệt là một dấu hiệu lâm sàng’, các bác sĩ khoa hô hấp giải thích.Theo nghiên cứu tiến hành năm 1980, 33% trong số 57 phụ nữ được hỏi cho thấy triệu chứng bệnh của họ nặng hơn trong khoảng giai đoạn tiền kinh nguyệt hoặc trong thời kỳ kinh nguyệt

‘Các vấn đề về hô hấp là một phần trong ‘sự khó ở’ thời kỳ tiền kinh nguyệt’, tiến sĩ Prudhomme nói. Các phản ứng của phế quản (cơn co thắt diễn ra nhiều hơn, chất tiết nhiều hơn ...) khiến biểu hiện triệu chứng tiền kinh nguyệt rõ rệt hơn, và ‘25% biểu hiện bệnh hen nặng xảy ra trong vài ngày đầu tiên trong chu kỳ kinh nguyệt’, Anne Prudhomme lưu ý. Những con số trên cho thấy bệnh hen có mối liên quan đặc biệt với hormone giới tính nữ.

Người mẹ mang thai cần được điều trị tốt

Theo một nghiên cứu được công bố năm 2011, nguy cơ hen suyễn sẽ cao gấp hai đến ba lần đối với phụ nữ mang thai mắc bệnh này. ‘8% phụ nữ mang thai bị hen suyễn, đó là thách thức thường xuyên đối với bác sĩ khoa sản’, tiến sĩ Camille Tailléđến từ Bệnh viện Bichat-Claude Bernard (Paris) nói.

Tuy nhiên, theo nữ bác sĩ này, ‘các bác sĩ không nên do dự: điều trị bệnh hen suyễn ở phụ nữ mang thai cũng giống như cho tất cả mọi người’. Duy trì điều trị là rất quan trọng bởi vì các vấn đề hô hấp trong khi mang thai có ảnh hưởng đến trọng lượng của em bé khi sinh và các biến chứng sản khoa khác. ‘Một nghiên cứu của Úc cho thấy rằng những đứa trẻ (có mẹ bị hen và người mẹ đó được điều trị tốt trong lúc mang thai) nhiễm các bệnh đường hô hấp ít hơn đứa trẻ khác trong những năm đầu đời’.

Tuy vậy, hơn 40% phụ nữ cho rằng corticosteroid dạng hít (ống thuốc dùng để cắt cơn hen) có hại cho thai nhi và 20% phụ nữ bị bệnh hen suyễn giảm lượng thuốc điều trị trong 3 tháng đầu tiên của thai kỳ Kết quả không khả quan lắm, có tới 64% trong số phụ nữ mắc bệnh dùng corticosteroid dạng hít trong trường hợp khẩn cấp, họ chỉ nhận được không nhiều hơn 38% tác dụng điều trị nếu họ đang có bầu! ‘Điều đó hoàn toàn không hợp lý’, bác sĩ khoa hô hấp khẳng định.

Nguy cơ trong thời kỳ mãn kinh

Tuổi già đi kèm với chức năng phổi suy giảm. ‘Hiện tượng này biểu hiện rõ đối với phụ nữ trong thời kỳ mãn kinh. Trong thời kỳ mãn kinh bệnh hen có nguy cơ gia tăng đáng kể, đặc biệt là đối với phụ nữ đang theo liệu pháp thay thế hóc môn (cụ thể là estrogen), và đối với người hút thuốc hoặc phụ nữ gầy’, tiến sĩ Cecilia Nocent-Ejnaini (Bayonne) cho hay. Bà cũng cảnh báo: ‘Điều này không có nghĩa là chúng ta phải ngừng điều trị nội tiết tố. Nhưng bạn hãy nghĩ đến điều trị bệnh hen nếu bạn cảm thấy khó thở khi đang theo liệu pháp điều trị nội tiết tố’