Những phương pháp hữu hiệu trong điều trị mụn trứng cá

Mặc dù mụn trứng cá không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe nhưng nó lại có ảnh hưởng rất lớn lên chất lượng cuộc sống. Điều trị mụn trứng cá không đơn giản và đòi hỏi phải có sự phối hợp giữa thầy thuốc và bệnh nhân.

Điều trị bằng thuốc

Thuốc thoa: Các loại kem, gel, hay dung dịch bôi có chứa chất giống vitamin A benzoyl peroxide hay kháng sinh nhằm hạn chế tắc nghẽn lỗ chân lông và sự phát triển của vi khuẩn Những chế phẩm này có thể gây khô da và tróc vẩy. Bác sĩ da liễu sẽ cho bạn những lời khuyên về cách sử dụng thuốc an toàn và làm thế nào để hạn chế tác dụng phụ của thuốc.

- Lưu ý: Không dùng các loại kem trộn tự pha chế, các loại thuốc bôi có chứa corticoid như celestoderm, synalar, cortibion… vì sẽ làm tình trạng mụn nặng thêm sau thời gian ngắn thuyên giảm lúc đầu.

Nếu bạn dự định mang thai hay đang có thai hoặc cho con bú, nên thông báo cho bác sĩ trước khi bắt đầu dùng bất kỳ một thuốc trị mụn nào (kể cả thuốc bôi).

Đường uống:

Những kháng sinh thường được sử dụng trong điều trị mụn trứng cá là tetracyclin doxycyclin, minocyclin hay erythromycin thường được kê toa. Đối với mụn trứng cá nặng có thể dùng thêm sulfamethoxazol/trimethoprime hoặc dapsone.

Thuốc viên ngừa thai: thuốc viên ngừa thai có thể cải thiện đáng kể tình trạng mụn trứng cá và được dùng theo một cách riêng trong điều trị mụn trứng cá Điều quan trọng là cần phải biết những kháng sinh (dùng bằng đường uống) nào có thể làm giảm hiệu quả của thuốc ngừa thai uống, đồng thời cần theo dõi một cách thận trọng tác dụng phụ khi dùng thuốc này.

Tiêm corticosteroids có thể được sử dụng trong điều trị mụn trứng cá nốt cục; cách này có thể giúp chúng biến mất nhanh hơn.

Trường hợp mụn trứng cá nặng không đáp ứng với điều trị, isotretinoin có thể được dùng. Bệnh nhân dùng isotretinoin cần phải biết những tác dụng phụ của thuốc này. Theo dơi thường xuyên trong những lần tái khám là cần thiết. Khi đang dùng thuốc này không được có thai, vì thuốc có thể gây quái thai.

Phái nữ cũng có thể dùng hormon sinh dục nam hoặc những thuốc làm giảm hormon sinh dục nam nhằm giúp cải thiện tình trạng mụn.

Những phương pháp trị liệu khác

Tiểu phẫu: Can thiệp phẫu thuật đối với mụn trứng cá có thể được thực hiện bởi bác sĩ da liễu, nhằm loại bỏ những mụn mủ, mụn bọc mụn đầu đen hay đầu trắng.

Bào da vi phẫu có thể được dùng để loại bỏ những lớp trên cùng của da nhằm làm cải thiện những bất thường trên bề mặt da.

Lột da nhẹ bằng hóa chất như salicylic acid hay glycolic acid sẽ giúp giảm tắc nghẽn lỗ chân lông, mở những mụn đầu đen và đầu trắng cũng như kích thích sự tạo da mới.

Gần đây, với tiến bộ của khoa học, công nghệ quang học, công nghệ sóng điện từ thế hệ mới đang được ứng dụng kết hợp để nâng cao hiệu quả và rút ngắn thời gian điều trị.

Điều trị sẹo của mụn trứng cá

Sự tăng sinh mô mềm cùng với các sợi collagen hay tổ chức mô mỡ có thể gây ra sẹo Bác sĩ da liễu có thể điều trị các dạng sẹo của mụn trứng cá theo nhiều cách khác nhau. Tái tạo bề mặt da bằng laser, bào da hóa chất hay đốt điện có thể làm phẳng sẹo lõm. Đối với sẹo lõm có thể sửa chữa sẹo bằng dao vi phẫu và kỹ thuật ghép da. Việc kết hợp những điều trị phẫu thuật da này có thể cho kết quả khác nhau đáng kể.

Làm thế nào để hạn chế mụn trứng cá?

Chăm sóc da đúng cách khi bị mụn trứng cá nặng:

- Bỏ thói quen sờ tay lên mặt, nặn, hút hoặc lể mụn vì sẽ gây đỏ da và tạo sẹo da.

- Hạn chế sử dụng các yếu tố gây bít tắc lỗ chân lông như dùng mỹ phẩm đội nón chặt, để tóc che phủ mặt, đổ mồ hôi nhiều.

- Chọn lựa sản phẩm tẩy rửa, dưỡng da phù hợp: các sản phẩm rửa êm dịu da, không chứa cát nhám; các sản phẩm dưỡng có ghi chú “non-acnegenic” (không tạo mụn) hoặc “non-conmedogenic” (không tạo cồi).

- Nên rửa mặt 2 - 3 lần mỗi ngày. Chỉ rửa bằng nước sạch khi da khô đỏ, ngứa do tác dụng của thuốc đang điều trị bệnh. Có thể dùng thêm sản phẩm rửa thích hợp 1 lần vào buổi tối khi da nhờn. Khi rửa không nên dùng bông hoặc khăn chà xát vì sẽ làm trầy xước da mà chỉ nên rửa nhẹ bằng tay, sau đó thấm khô nước bằng gạc sạch.

Điều tiết chế độ ăn uống, sinh hoạt hợp lý:

Không uống các loại sữa động vật; hạn chế thức ăn ngọt, chất béo; ngủ điều độ, tránh thức khuya; không để táo bón; tạo đời sống tinh thần lành mạnh, giảm thiểu stress và mất ngủ; bảo vệ da chống nắng

Nên kiên trì thăm khám nhiều lần và liên tục bởi bác sĩ chuyên khoa da liễu.

Không nên dùng thuốc theo lời khuyên của bạn bè, người quen hoặc tự mua thuốc dùng bởi vì việc điều trị rất khác nhau giữa người này và người khác, nó phụ thuộc tuổi giới tính các yếu tố nguy cơ, đặc điểm loại da, loại mụn… và còn vì lý do coi chừng bị dị ứng

Khi bị mụn trứng cá người bệnh phải kiên trì điều trị, tùy thuộc vào mức độ bệnh lý và tình trạng nhạy cảm da của từng bệnh nhân qua thăm khám trực tiếp mà bác sĩ chuyên khoa chọn lựa phương pháp điều trị phù hợp và có thể phải phối hợp nhiều phương pháp điều trị trên một bệnh nhân. Sau đợt tấn công hết mụn, cần điều trị duy trì nếu không mụn sẽ tái phát. Việc giữ vệ sinh da tốt và có chế độ ăn hợp lý sẽ đem lại hiệu quả tích cực trong điều trị.    

Hai yếu tố quan trọng khi trị mụn trứng cá

Ðối với mụn trứng cá nặng nếu như không biết chăm sóc và điều trị đúng cách thì có thể để lại sẹo xấu vĩnh viễn, gây ảnh hưởng tâm sinh lý. Do đó, cần nắm rõ các yếu tố sau nhằm góp phần đem lại hiệu quả tối ưu trong việc giải quyết các trường hợp này:

- Ðiều trị mụn trứng cá là một quá trình liên tục. Cần phải ngăn những đợt mụn mới bộc phát. Những vết tích do mụn trứng cá gây ra cần phải được chữa lành và được cải thiện theo thời gian. Nếu mụn trứng cá không cải thiện sau 2-3 tháng điều trị, cần phải thay đổi phác đồ khác theo ý kiến của bác sĩ da liễu.

- Ðôi khi, mụn trứng cá có thể gây ra do những nguyên nhân khác như dùng mỹ phẩm, một số dung dịch hay một số thuốc dùng bằng đường uống. Cần phải cung cấp những thông tin gần đây về việc dùng thuốc trên da hay bằng đường uống cho bác sĩ da liễu.