Chứng dương hư và những điều bạn cần biết về chứng bệnh này

Chứng dương hư là gìChứng dương hư thường gọi là chứng hư hànlà tên gọi chung cho các trường hợp dương khí bất túc, cơ năng suy thoái, các cơ quan trong cơ thể không được sưởi ấm. Nguyên nhân chủ yếu do tiên thiên phú bẩm bất túc, do đau ốm lâu ngày thể trạng hư yếu hoặc do hàn tà xâm phạm vào cơ thể làm tổn thương dương khí. Trong trường hợp này nói đến dương khí bất túc toàn cơ thể, chứng dương hư thường gặp trong các bệnh như: thuỷ thũng, tiết tả, tâm quý, hư lao.

Chứng dương hư và những điều bạn cần biết về chứng bệnh này

1. Nguyên nhân bệnh

Chứng dương hư thường gọi là chứng hư hàn, là tên gọi chung cho các trường hợp dương khí bất túc, cơ năng suy thoái các cơ quan trong cơ thể không được sưởi ấm. Nguyên nhân dương hư chủ yếu phần nhiều do tiên thiên phú bẩm bất túc, do đau ốm lâu ngày thể trạng hư yếu hoặc do hàn tà xâm phạm vào cơ thể làm tổn thương dương khí.

Trong trường hợp này nói đến dương khí bất túc toàn cơ thể, còn chứng dương hư của các tạng như tâm, tỳ, thận thường có mối liên hệ với nhau trình bày ở phần khác, chứng dương hư thường gặp trong các bệnh như: Thủy thũng, tiết tả, tâm quý, hư lao.

Chứng dương hư phần lớn do đau ốm lâu ngày

2. Triệu chứng dương hư lâm sàng

Sợ lạnh, tay chân lạnh, sắc mặt thường trắng bệch, sức yếu hay mệt mỏi do thiếu khí nên hay hụt hơi, biếng nói, tự ra mồ hôi miệng nhạt không khát, tiểu tiện trong dài, đại tiện lỏng, chất lưỡi trắng nhạt, mạch hư trì hoặc trầm nhược, cần phân biệt với các chứng khí hư chứng lý hàn thực, chân nhiệt giả hàn.

3. Phương pháp điều trị dương hư

Bệnh tiết tả xuất hiện chứng dương hư:

Nguyên nhân: Do đi tả lâu ngày làm tổn thương phần dương của tỳ vị làm chức năng vận hoá của tỳ vị kém, hoặc thận dương bất túc mệnh môn hoả suy yếu mà sinh ra chứng dương hư.

Triệu chứng lâm sàng: Vùng bụng đau, sợ lạnh, sôi bụng, đại tiện lỏng, mạch trầm tế vô lực...

Phương pháp điều trị: Ôn dương chỉ tả.

- Nếu tỳ vị dương hư thì dùng bài Lý trung thang để điều trị: nhân sâm 12g, can khương 8g, bạch truật 12g, chích thảo 4g.

- Nếu thận dương hư thì dùng bài Tứ thần hoàn để điều trị: bổ cốt chỉ 16g nhục đậu khấu 8g ngô thù du 8g ngũ vị tử 6g.

Các bài thuốc trên ngày uống 1 thang sắc uống 3 lần, tùy chứng có thể gia vị cho thích hợp.

Chứng dương hư sinh ra bệnh thủy thũng

Nguyên nhân: Do tỳ dương hư không vận hóa, dẫn đến thủy thấp không lưu thông. Hoặc do thận dương bất túc mất chức năng khí hóa mà sinh ra bệnh.

Triệu chứng lâm sàng: Từ lưng trở xuống phù thũng nặng, ấn tay vào thì lõm sâu một lúc lâu mới hồi phục, chân tay lạnh tinh thần mệt mỏi tiểu tiện sẻn, chất lưỡi nhạt bệu rêu lưỡi trắng trơn, mạch trầm tế.

Phương pháp điều trị: Ôn dương lợi thủy.

- Nếu tỳ dương hư dùng bài Thực tỳ ẩm: phụ tử chế 8g hậu phác 8g, bào khương 8g, mộc hương 6g bạch truật 12g mộc qua 12g thảo quả nhân 8g, đại phúc tử 8g phục linh 12g chích thảo 4g sinh khương 12g, đại táo 12g. Ngày một thang sắc uống khi thuốc còn ấm, lúc đói, tùy chứng có thể gia giảm cho thích hợp.

- Nếu thận dương hư thì dùng bài Chân vũ thang để điều trị: phục linh 12g, bạch truật 8g bạch thược 12g, hắc phụ tử chế  6g, sinh khương 2g. Sắc uống ngày một thang, uống khi thuốc còn ấm trước khi ăn.

Bạch truật là vị thuốc chữa dương hư hiệu quả

Chứng dương hư trong bệnh tâm quý

Nguyên nhân: Do tâm dương không mạnh mà sinh ra bệnh.

Triệu chứng: chóng mặt hồi hộp, cơ thể lạnh, tay chân lạnh, sức yếu, tinh thần mệt mỏi, lưỡi trắng, mạch tế nhược sác.

Phương pháp điều trị: Bổ tâm dương.

Dùng bài thuốc Linh quế truật cam thang: phục linh 16g, bạch truật 12g quế chi 12g, chích thảo 18g.  Sắc uống ngày một thang, tuỳ chứng mà gia giảm  và dùng liều lượng cho thích hợp.

Chứng dương hư xuất hiện hư lao

Nguyên nhân: Do tỳ dương bất túc, chức năng vận hoá kém hoặc thận dương hư bất túc, mệnh môn hoả suy yếu mà sinh ra bệnh.

Triệu chứng: Sợ lạnh, tay chân lạnh, mỏi mệt, hụt hơi, đại tiện lỏng, lưỡi nhạt rêu lưỡi trắng, mạch hư nhược.

Phương pháp điều trị: Ôn dương phù chính.

- Nếu tỳ hư thì dùng bài  Chửng dương lý lao thang: nhân sâm 12g, bạch truật 8g hoàng kỳ 12g, chích thảo 4g, trần bì 12g nhục quế 6g, ngũ vị tử 6g, sinh khương 6g, đại táo 12g, đương quy 8g.

- Nếu thận dương hư thì dùng bài Hữu quy hoàn: lộc giác giao 16g, sơn thù  6g, thục địa  16g đỗ trọng 12g hoài sơn 12g, đương quy 12g, câu kỷ tử 12g thỏ ty tử 12g, phụ tử 8g, nhục quế 6g. Sắc uống ngày một thang, uống lúc đói khi thuốc còn ấm.