Dextropropoxyphen và nguy cơ gây bệnh khi sử dụng

Dextropropoxyphen là thuốc giảm đau dạng opi có cấu trúc liên quan đến methadon. Tuy hơi kém chọn lọc hơn morphin nhưng dextropropoxyphen làm giảm đau và cho các tác dụng khác đến hệ thần kinh trung ương tương tự như các thuốc giống morphin. Thuốc có tác dụng giảm đau nhẹ và trung bình.

Dextropropoxyphen không có hoặc có ít tác dụng chống ho nên chủ yếu dùng phối hợp với các thuốc giảm đau có tác dụng chống viêm và hạ sốt khác như với ibuprofen paracetamol để giảm đau Sự phối hợp này sẽ cho tác dụng giảm đau cao hơn với riêng từng thuốc.

Với liều khuyến cáo, tác dụng không mong muốn của dextropropoxyphen tương tự đối với codein, nhưng ít gây táo bón hơn và ít tác dụng phụ đối với đường mật hơn. Thường gặp: hoa mắt chóng mặt đau đầu yếu cơ an thần, ngủ gà; buồn nôn nôn đau bụng táo bón Tác dụng không mong muốn thường nhẹ nếu người bệnh không dùng quá liều khuyến cáo và hạn chế uống rượu

Thuốc gây nhiều tác dụng phụ nguy hiểm như ngủ gà, đau đầu

Tuy nhiên, đã có thông báo gây tử vong với liều thấp bằng 650 - 1.300mg (10 - 20 viên), thường phối hợp với paracetamol hoặc cùng với rượu; ức chế hệ thần kinh trung ương mạnh, thậm chí gây tử vong có thể xảy ra nhanh do lượng dextropropoxyphen cao trong huyết tương. Trong nhiều trường hợp, tử vong đã xảy ra trong vòng 1 giờ. Tác dụng gây co giật khi dùng liều cao dextropropoxyphen có thể làm tăng lên do thuốc kích thích hệ thần kinh trung ương

Ngoài ra, dextropropoxyphen còn chẹn kênh natri ở màng tim nên có tác dụng giống như nhóm chống loạn nhịp tim nhưng mạnh hơn lidocain, quinidin và procainamid, từ đó làm giảm nhịp tim và giảm co thắt thuốc cũng làm giãn sóng QRS (khi QRS kéo dài tức là sẽ có nguy cơ gây hiện tượng xoắn đỉnh dễ dẫn tới tử vong). Một điều đặc biệt nữa cần lưu ý là thuốc này còn làm tăng hiệu lực của các thuốc an thần thuốc trầm cảm thuốc chống tâm thần phân liệt thuốc giảm đau theo kiểu ức chế thần kinh trung ương... Bởi thế khi phối hợp với các thuốc này rất dễ gây tai biến.

Thuốc làm tăng nguy cơ tự vẫn và chết do tai nạn. Tại Mỹ, các số liệu thống kê cho thấy thuốc có nguy cơ cho người sử dụng. Nếu thuốc không bị loại khỏi thị trường, Cục quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) cũng sẽ yêu cầu thêm cảnh báo trên thông tin thuốc về những nguy hiểm của thuốc này.

Để an toàn cho người sử dụng, vừa qua, Cục Quản lý dược Việt Nam đã có công văn thông báo về việc ngừng cấp giấy phép nhập khẩu đối với nguyên liệu dextropropoxyphen và thuốc thành phẩm chứa dextropropoxyphen; ngừng tiếp nhận hồ sơ đăng ký và không cấp số đăng ký lần đầu và đăng ký lại đối với các thuốc có chứa dextropropoxyphen.