Hội chứng phù Quincke có phải do dị ứng thuốc gây nên?

Hoạt chất acetylsalicilic acid là thành phần chính của thuốc aspirin một thuốc có tác dụng tốt giảm đau hạ nhiệt, chống viêm và chống ngưng kết tiểu cầu Tuy nhiên, thuốc này cũng có nhiều tác dụng phụ, trong đó có phản ứng mẫn cảm: phù Quincke, mày đay, hen...

Người ta thường nói thuốc là con dao hai lưỡi" bởi dùng thuốc là chấp nhận đưa những hóa chất lạ vào cơ thể với mục đích chữa bệnh. Cơ thể có thể chấp nhận những hóa chất trong thuốc với phản ứng bình thường, không ảnh hưởng đến các quá trình sinh học khác của hoạt động sống. Nhưng đôi khi những hóa chất trong thuốc gây ra các phản ứng quá mẫn (có người bị, có người không, đặc biệt là những người có cơ địa dị ứng: nổi mày đay, hen...) ảnh hưởng lớn đến hoạt động khác của cơ thể - đó là tình trạng dị ứng thuốc

Dị ứng thuốc là một quá trình phản ứng khá phức tạp trong cơ thể, có thể với người này là bình thường hoặc xảy ra không đáng kể, nhưng với người khác thì nghiêm trọng dị ứng thuốc có thể là nổi mày đay phù Quincke viêm da dị ứng thậm chí sốc phản vệ cực kỳ nghiêm trọng phải khẩn trương cấp cứu.

Quincke là lấy tên nhà khoa học Đức - người đầu tiên mô tả bệnh này vào năm 1882. Phù Quincke còn có người gọi là phù mạch phù khu trú, phát triển một cách đột ngột, là tình trạng phù cục bộ mà nguyên nhân có thể do nhiều loại thuốc khác nhau gây nên như kháng sinh các thuốc chống viêm không steroid quinin... Phù Quincke thường xuất hiện nhanh sau khi dùng thuốc, phù với diện rộng ở trung bì và tổ chức dưới da. Vị trí hay gặp ở vùng da lỏng lẻo môi, cổ, quanh mắt, bụng, bộ phận sinh dục. Kích thước phù thường có đường kính rộng từ 2 - 10cm, giới hạn không rõ rệt, nếu ở môi làm môi sưng to biến dạng, nếu ở gần mắt làm cho mắt híp lại. Màu da vùng phù Quincke bình thường hoặc hơi hồng nhạt, không đau không ngứa, đôi khi phối hợp với mày đay. Đặc biệt các niêm mạc có thể phù cùng với da và nếu xảy ra thì đây là một điều quan trọng bởi vì nếu phù Quincke xảy ra ở ruột dạ dày thì gây đau bụng ở não gây đau đầu còn nếu ở họng thanh quản có thể gây nghẹt thở phải cấp cứu. Phù Quincke có thể tái phát nhiều lần và mỗi bệnh nhân đều có một vùng cơ thể riêng hay tái phát.

Cũng nên biết, ngoài dị ứng thuốc phù Quincke còn có thể gặp do thực phẩm ăn uống (tôm, cua nhộng tằm thịt bò thịt gà ), do tiếp xúc với côn trùng, cây cỏ, lông súc vật...

Trường hợp sau khi dùng aspirin bị sưng mắt, sưng môi là dị ứng thuốc, gây phù Quincke, cần ngừng ngay, không bao giờ dùng đến những loại thuốc này nữa để phòng ngừa tái phát phù Quincke và những dị ứng khác. Không sử dụng thuốc tùy tiện. Khi có bệnh cần đi khám và báo cho bác sĩ biết mình có cơ địa dị ứng đã từng bị dị ứng với biệt dược của aspirin Khi kê đơn thuốc (nhất là với các kháng sinh, các thuốc chống viêm giảm đau ), thầy thuốc sẽ lựa chọn những thuốc điều trị có công hiệu, nhưng không hoặc ít có khả năng gây ra phản ứng quá mẫn. Trong khi dùng thuốc, nếu thấy có hiện tượng khác thường phải báo ngay cho thầy thuốc đổi thuốc và theo dõi xử trí chu đáo.