Digitalis là gì?

Digitalis là một glucosid trợ tim được chiết xuất từ cây Dương địa hoàng, gồm các loại như Digitoxin, Gitoxin... Các thống kê trên thế giới cho thấy số bệnh nhân dùng digitalis bị nhiễm độc chiếm tới 20 – 22%.

Digitalis được chiết xuất từ cây dương địa hoàng

Những điều kiện thuận lợi cho nhiễm độc digitalis

- Tuổi: Tuổi già làm tăng nhạy cảm với digitalis do giảm độ lọc và bài tiết của thận dễ làm ứ đọng thuốc giảm nhu động ruột làm tăng hấp thu thuốc. Nên giảm liều xuống một nửa.

Ngộ độc Digitalis trợ tim

- Tình trạng bệnh tim: Nếu suy tim nặng và diễn biến đã lâu ngày thì liều độc sát với liều tác dụng, bệnh tâm phế mạn tính thường có giảm oxy máu dễ gây nhiễm độc digitalis.

- Rối loạn điện giải: Giảm kali máu, giảm magiê, tưng calci máu dễ gây nhiễm độc

- suy thận dễ gây ứ đọng glucosid trợ tim: Phải giảm liều uabain là những chất đào thải chủ yếu qua thận, đối với digitoxin, tuy được đào thải nhiều qua mật song cũng phải thận trọng vì phần không chuyển hóa bị đào thải chậm, giảm độ liên kết với protein huyết thanh nghĩa là tăng thành phần tự do, có hoạt tính.

- Suy gan: Có thể dùng digitoxin nếu suy gan không nặng, vi lượng men cần thiết để chuyển hóa digitoxin vẫn đủ.

Dấu hiệu lâm sàng của ngộ độc digitalis

- Rối loạn tiêu hóa: chán ăn buồn nôn nôn mửa các biểu hiện này xuất hiện rất sớm. ỉa lỏng hoặc táo bón đau bụng liệt ruột ít xảy ra, thường chỉ có ở người già

- Rối loạn thị giác loạn sắc màu xanh hoặc vàng, nhìn thấy quầng sáng, ngoài ra có thể thấy ánh điểm, nhìn to ra hay thu nhỏ lại, giảm thị lực.

- Rối loạn thần kinh: Đau đầu chóng mặt mất ngủ có thể có ảo giác, vật vã, mất phương hướng.

- Rối loạn tim mạch do tăng tính kích thích, tăng tính tự động và giảm tính dẫn truyền của tế bào cơ tim

- Trên lâm sàng ở bệnh nhân đang dùng digitalis, nếu thấy mạch rất chậm hoặc đột nhiên rất nhanh hoặc nhịp đôi, phải cho làm điện tâm đồ và định lượng nồng độ digitalis trong máu ngay để xác định chẩn đoán.

Digitalis là glucosid trợ tim

Xử trí nhiễm độc digitalis

- Ngừng ngay digitalis nếu còn đang dùng.

- Nếu do uống thuốc viên: Dùng than hoạt 20

– 50g để khử thuốc trong dạ dày hoặc nhựa trao đổi ion để ngăn cản chu trình ruột – gan của digitalis.

- Nếu giảm kali máu: Cho Kaleorid 2 gr hay kali chlorua 15% uống hoặc truyền tĩnh mạch Không dùng kali khi có suy thận tăng kali máu, bloc nhĩ thất độ II, III…

- Nếu giảm magiê: Cho magiê sulfat 15% tiêm tĩnh mạch chậm 10ml.

- Nếu nhịp chậm: Atropin 0,5 – 1mg tiêm tĩnh mạch nếu cần thì đặt máy tạo nhịp tim

- Sốc điện được chỉ định khi có rung thất