Chẩn đoán nhanh nhồi máu cơ tim - quyết định sự sống còn của người bệnh

Bệnh lý tim mạch là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới nói chung cũng như ở Việt Nam nói riêng. Trong đó, nhồi máu cơ tim là một bệnh lý nguy hiểm đe dọa đến tính mạng con người bằng cái chết đến rất nhanh do tắc nghẽn đột ngột mạch máu nuôi tim. Vì vậy, việc xác định và có hướng điều trị tức thời là đặc biệt quan trọng.

Nhận diện “tên đột tử”

Nhận định từ các bác sĩ chuyên khoa tim mạch cho thấy, nguyên nhân bị nhồi máu cơ tim là hậu quả của thiếu máu cục bộ cơ tim tình trạng hoại tử một vùng tim Biểu hiện chủ yếu của nhồi máu cơ tim là cơn đau thắt ngực điển hình: đau nhói bóp nghẹt phía sau xương ức hoặc vùng trước tim.

Cơn đau thường xuất hiện đột ngột. Đôi khi cơn đau không rõ ràng, nhất là ở người có bệnh đái tháo đường người lớn tuổi, Khi đó, người bệnh chỉ cảm nhận rằng bị ngộp thở, nặng ngực. Triệu chứng đi kèm thường là vã mồ hôi khó thở mệt nhiều buồn nôn mặt tái nhợt chóng mặt bất tỉnh.

Được biết tại Việt Nam, hiện nay, nguyên nhân của tình trạng nhồi máu cơ tim gặp phổ biến ở các đối tượng: tuổi tác cao, hút nhiều thuốc lá huyết áp cao - cholesterol đái tháo đường ít vận động, stress… nhưng đáng lưu ý là đối tượng cũng đang trẻ hóa do lối sống thiếu vận động và chế độ dinh dưỡng kém lành mạnh.

Nhồi máu cơ tim đáng lo ở chỗ khả năng tử vong đến nhanh và đột ngột. Người bệnh có thể bị rối loạn nhịp tim ngừng tim hôn mê sâu hay thậm chí đột tử Do vậy việc đề phòng đột tử chủ yếu dựa vào việc điều trị những nguyên nhân có thể gây đột tử, cũng như trước đó, bác sĩ phải đánh giá được nguy cơ đột tử có nhiều hay ít khả năng đối với từng bệnh nhân.

Troponin tim - chỉ dấu quan trọng hỗ trợ chẩn đoán

Nhiều thách thức đặt ra cho việc xử trí những bệnh nhân nhập viện do đau thắt ngực tại phòng cấp cứu. Liệu đây có phải là bệnh lý nhồi máu cơ tim gây chết người nhanh chóng, hay chỉ là một bệnh cảnh không nghiêm trọng khác? Việc xác định và có hướng điều trị tức thời là đặc biệt quan trọng. Với một số phương tiện hiện tại và phác đồ chẩn đoán nhồi máu cơ tim, rất khó để các bác sĩ đưa ra quyết định chẩn đoán hay loại trừ.

Hướng dẫn mới nhất về xử trí cơn đau ngực cấp của Hiệp hội tim mạch châu Âu khuyến cáo chọn lựa Troponin tim là chỉ dấu quan trọng cho việc hỗ trợ chẩn đoán, kết hợp với lâm sàng, điện tâm đồ. Được biết, hiện tại, xét nghiệm Troponin tim siêu nhạy, cho phép phát hiện sự nhồi máu từ rất sớm, ngay cả người bình thường cũng có thể phát hiện được. Và xét nghiệm Troponin-I siêu nhạy (hsTnI) của Abbott là đột phá mới nhất có khả năng chẩn đoán nhồi máu cơ tim nhanh và chuẩn xác, giúp loại trừ nhồi máu cơ tim. Ưu điểm nổi bật nhất là độ chính xác cao: đáp ứng cả hai tiêu chí của Liên đoàn Hóa Sinh lâm sàng Quốc tế (độ sai biệt bé hơn 10% CV tại ngưỡng chẩn đoán) và phát hiện được 96% cá thể khỏe mạnh trong khoảng từ ngưỡng phát hiện tới ngưỡng chẩn đoán. Đây là xét nghiệm đầu tiên trên thị trường đạt tiêu chí siêu nhạy. Đặc biệt, xét nghiệm này với ngưỡng cắt theo giới tính cho phép định lượng chính xác nồng độ Troponin-I ở nam và nữ riêng biệt, giúp chẩn đoán chính xác hơn bệnh nhồi máu cơ tim ở nữ.

Thế hệ xét nghiệm Troponin tim siêu nhạy mới nhất hiện nay, cho phép rút ngắn thời gian theo dõi chẩn đoán trường hợp đau ngực cấp từ 6 giờ (trước đây) xuống còn 3 giờ, thậm chí 1 giờ, giúp chẩn đoán sớm nhồi máu cơ tim và cứu sống bệnh nhân kịp thời.

Xét nghiệm Troponin-I siêu nhạy lần đầu tiên được giới thiệu tại Việt Nam vào đầu năm 2014 và đang được sử dụng rộng rãi tại các bệnh viện trong cả nước như: tại TP.HCM có: bệnh viện (BV) 115, BV. Nguyễn Tri Phương, BV. Nguyễn Trãi, BV. An Bình, Viện Tim, BV. Nhi đồng 2, BV. Thống Nhất… Khu vực Đồng bằng sông Cửu Long có: BV. Cần Thơ, BV. Trà Vinh, BV. Bạc Liêu, BV. Sóc Trăng… Khu vực Đông Nam bộ có BV. Đồng Nai. Tại Hà Nội có: BV. 103, BV.108, BV. Bạch Mai…

Xét nghiệm Troponin-I siêu nhạy đang được sử dụng rộng rãi tại các bệnh viện trong cả nước.