8 điều người già nên tránh để luôn đảm bảo sức khỏe

Từ tuổi 60 trở lên, mọi bộ phận trong cơ thể bắt đầu lão hóa, tốc độ lão hóa càng về sau càng nhanh, sức làm việc yếu đi, xương giòn hơn, dễ gãy. Não cũng dần nhỏ lại và giảm trọng lượng, hàng tỉ tế bào ở não mất đi khiến trí nhớ giảm sút. Nói chung, sức đề kháng kém hẳn. Vì vậy, trong sinh hoạt hàng ngày người già nên tránh các điều nho nhỏ nhưng rất quan trọng sau đây:

1. Tập luyện buổi tối tốt hơn lúc sáng sớm

Từ lâu, chúng ta vẫn cho rằng tập thể dục buổi sáng là tốt, vì không khí trong lành là không đúng. Vì từ 4 đến 6 giờ sáng theo quy luật đồng hồ sinh học của người già thân nhiệt đang cao huyết áp tăng thận thượng tuyến tố cũng cao gấp 4 lần buổi tối, nếu vận động mạnh, chạy hoặc đi bộ nhiều gặp gió lạnh tim dễ ngừng đập. Đã có không ít cụ đi bộ sáng sớm về ra mồ hôi tắm xong huyết áp tăng đột ngột, đứt mạch máu não rồi đột quỵ luôn. Tốt nhất là nên tập vào chiều tối, tuy không khí không thanh sạch như sáng sớm nhưng an toàn hơn nhiều.

2. Đang ngủ không nên vội vàng trở dậy

Thần kinh người già thường chậm chạp. Lúc ngủ muốn dậy đi tiểu hoặc có ai đó gọi đang ở tư thế nằm mà trở dậy ngay, đi lại luôn dễ làm huyết áp tăng đột ngột, dẫn đến đứt mạch máu não. Vì vậy, khi đang ngủ có việc cần dậy phải từ từ theo 3 bước, mỗi bước khoảng nửa phút. Bước 1, khi tỉnh giấc hãy nhắm mắt lại nằm thêm nửa phút. Bước 2, ngồi dậy tại giường nửa phút, xoa tay, xoa chân. Bước 3, cho hai chân chạm đất hoặc chạm nền nhà nửa phút rồi mới đứng dậy đi.

3. Không nên quay ngoắt đầu về phía sau một cách đột ngột

Người già mạch máu thường xơ cứng, thành mạch dày, hẹp và đàn hồi kém. Nếu đột nhiên có ai gọi mà quay ngoắt đầu về phía sau, mạch máu ở cổ bị chèn ép động mạch vốn đã hẹp bị chèn ép lại càng hẹp hơn, cộng thêm thần kinh giao cảm bị kích thích mạnh làm mạch máu co lại, máu lưu thông chậm làm não thiếu máu cục bộ, thiếu ôxy nên bị choáng, hoa mắt chóng mặt ù tai

4. Không nên quá ngửa cổ về phía sau

Có lần một cụ già sức khỏe tốt, ăn tối xong ngồi nghỉ trên ghế tựa, có lẽ do mỏi nên cụ ngửa cổ về phía sau hơi quá và bị xỉu luôn. Khi con cháu biết thì nửa người bên phải của cụ đã bị liệt, nước mũi, dãi chảy ròng ròng và không nói được nữa. Mặt khác, do gần mạch máu nơi cổ có nhiều đốt xương, bình thường giữa các đốt có chất nhờn bôi trơn nhưng về già chất bôi trơn kém đi, các đốt xương trở nên sắc cạnh. Khi ngửa cổ ra phía sau quá giới hạn cho phép, phần xương sắc cạnh đó làm tổn thương đến mạch máu, hạn chế lượng máu đưa lên não gây ra thiếu máu não làm ngất xỉu Vì vậy, người già khi ngồi ghế tựa không nên ngửa cổ quá về phía sau.

5. Không nên thắt dây lưng quá chặt

Vùng bụng quanh dây lưng là nơi gần dạ dày ruột non ruột già trực tràng và hậu môn. Dây lưng mà thắt chặt quá sẽ chèn ép các mạch máu ở bụng, cản trở máu lưu thông, đoạn trực tràng gần hậu môn có thể dễ bị lòi ra ngoài khi đi đại tiện (thường gọi là lòi dom). Dây lưng thắt chặt dạ dày ruột non luôn ở trạng thái chịu sức ép ảnh hưởng xấu đến tiêu hóa Vì vậy, không nên thắt chặt dây lưng và tốt nhất và dùng dây đeo quần qua vai. Bình thường ở nhà, người già chỉ nên mặc quần ngủ lồng chun, không nên mặc quần âu thắt dây lưng làm vùng bụng luôn bị gò bó.

6. Khi đi đại tiện nếu táo bón không nên rặn quá mức

Táo bón là hiện tượng thường gặp ở người già. Tâm lí khi đi đại tiện thường muốn rặn mạnh để đi cho nhanh nhưng nếu rặn quá mức, mặt mũi đỏ gay thì rất nguy hiểm. Các khảo nghiệm về y học cho biết, khi rặn mạnh dễ giãn tĩnh mạch ở hậu môn gây chảy máu huyết áp sẽ tăng đột ngột có thể dẫn tới tai biến mạch máu não và nhồi máu cơ tim Để đỡ phải rặn khi đi ngoài, phân đỡ bị khô cứng, người già cần ăn nhiều rau quả chuối khoai, uống nhiều nước để chống táo bón

7. Không nên nói nhanh, nói nhiều

Một số nhà khoa học Mĩ phát hiện khi nói chuyện bình thường, dù chuyện vui nhẹ nhàng, các tế bào trong cơ thể vẫn chịu tác động và ảnh hưởng tới huyết áp Thử nghiệm khoa học với 100 người, mỗi người đọc 2 trang tài liệu với tốc độ nhanh chậm khác nhau. Kết quả cho thấy người đọc tốc độ vừa phải thì huyết áp, nhịp tim bình thường. Người đọc nhanh quá, lập tức huyết áp tăng nhịp tim tăng nhưng khi đọc thong thả trở lại, huyết áp và nhịp tim lại giảm xuống. Qua đó cho thấy người già nên nói ít, nói chậm thì có lợi cho sức khỏe Những cụ nào bị bệnh tim mạch huyết áp cao càng phải nói chậm, nói ít hơn.

8. Không nên xúc động mạnh quá

Đối với người già, mạch máu đã lão hóa; nếu xúc động mạnh, quá giận dữ hoặc quá vui dễ bị nhồi máu cơ tim và đứt mạch máu não. Do đó, người cao tuổi không nên xúc động, tránh mọi sự tức giận buồn phiền, cần sống thanh thản, hòa nhã, vui vẻ, lạc quan, bỏ qua hết mọi chuyện, ảnh hưởng đến tâm lí sức khỏe Có một số cụ già gặp trường hợp con cháu hư hỏng, bất hiếu; đã nổi nóng, quát tháo, chửi mắng dẫn đến vỡ mạch máu não ngã vật xuống đột quỵ rồi “đi” luôn.

Phương Tây có câu nói rất hay “Đừng để chết vì thiếu hiểu biết”. Thật ra không ít người đã chết oan vì thiếu hiểu biết, không chỉ ở người cao tuổi mà cả những người còn trẻ.