Cấp cứu hàng chục bệnh nhân đột quỵ mỗi ngày vì rét đậm

Khoa Cấp cứu A9 bệnh viện Bạch Mai vừa cấp cứu thành công một bệnh nhân đột quỵ nặng bằng phương pháp tiêu sợi huyết. Bệnh nhân nữ 75 tuổi, ở Tả Thanh Oai Hà Nội đưa vào Khoa Cấp cứu trong tình trạng liệt hoàn toàn bên phải và không nói được. Rất may, sau khi phát hiện gia đình đã nhanh chóng đưa bệnh nhân đến viện vào giờ thứ 2 sau đột quỵ (0-6h là khung giờ vàng để cấp cứu hiệu quả cho các bệnh nhân đột quỵ bằng thuốc tiêu sợi huyết).

Bệnh nhân nhanh chóng được khám, xét nghiệm chụp cắt lớp vi tính, được chẩn đoán xác định là nhồi máu não do tắc động mạch máu não giữa lớn. Ngay lập tức, bệnh nhân được điều trị thuốc tiêu huyết khối kết hợp với can thiệp nội mạch lấy huyết khối. Sau 3 ngày điều trị, bệnh nhân đã tỉnh táo, có thể nói chuyện, nửa người phải có thể vận động gần như bình thường.

Theo PGS.TS Mai Duy Tôn – Khoa Cấp cứu A9, BV Bạch Mai, rét đậm kéo dài, số bệnh nhân bị bệnh đột quỵ và những bệnh lý tim mạch khác đều gia tăng do 3 nguyên nhân sau: Thứ nhất, trời lạnh huyết áp sẽ tăng là nguyên nhân thường gặp gây đột quỵ; Thứ 2, thời tiết lạnh làm co mạch, máu dễ bị đông hơn có thể gây tắc nghẽn - Đó cũng là nguyên nhân gây đột quỵ; Lý do thứ 3 thường thấy là môi trường lạnh, người dân dễ mắc một số bệnh nhiễm trùng và điều này là cơ hội cho những người có bệnh nền trước đó dễ  bị đột quỵ hơn.

Làm gì khi thấy người bị đột quỵ?

Khi phát hiện người thân bị đột quỵ tại nhà, bác sĩ khuyến cáo mọi người nên nhanh chóng gọi cấp cứu 115 để đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất có thể điều trị chuyên sâu về đột quỵ. Tuyệt đối không để bệnh nhân ở nhà  dùng thuốc không rõ nguồn gốc hoặc sử dụng phương pháp dân gian truyền miệng chưa được kiểm nghiệm, nửa ngày hoặc vài ngày mới đưa đi cấp cứu làm lỡ cơ hội tối ưu để điều trị. Trong lúc chờ xe cấp cứu, nên để bệnh nhân ở tư thế nằm nghiêng, gối cao đầu, nới rộng quần áo vùng cổ, nếu có răng giả thì phải lấy ra. Một điều cần lưu ý là tuyệt đối không cho bệnh nhân ăn hay uống bất kỳ một loại thức ăn hay thuốc gì tránh bị sặc, nguy hiểm đến tính mạng do bệnh nhân có thể có rối loạn nuốt.

Trong điều kiện thời tiết vẫn có xu hướng rét đậm, rét hại kéo dài như hiện nay, bác sĩ khuyến cáo người dân nên giữ ấm cơ thể, không ra ngoài trời lạnh vào ban đêm hoặc sáng sớm để tránh bị lạnh đột ngột; nên ăn uống các thức ăn ấm nóng, giàu dinh dưỡng để có đủ năng lượng giữ ấm cho cơ thể, tránh nguy cơ bị lạnh đột ngột.

Những bệnh nhân có tiền sử huyết áp cao béo phì tiểu đường cần tuân thủ điều trị nghiêm túc, phòng cơn tăng huyết áp kịch phát, gây vỡ mạch máu đột quỵ. Bệnh nhân cũng cần có lối sống tích cực, tránh mất ngủ và stress bỏ thuốc lá hạn chế rượu bia tăng cường tập thể dục duy trì chế độ dinh dưỡng ít béo, hạn chế đường, muối, ăn nhiều rau củ, trái cây, vận động thường xuyên 30-60 phút mỗi ngày, 4-5 lần/tuần.

Theo PGS. Tôn, các dấu hiệu nhận biết đột quỵ bao gồm: nói ngọng liệt mặt (méo miệng) liệt nửa người đau đầu đột ngột chóng mặt mất thị lực đột ngột…

Cách đơn giản là yêu cầu người bệnh: Cười – Nói – Chào và Quan sát. Yêu cầu người bệnh cười và quan sát xem khuôn mặt có bị mất cân đối hay không. Yêu cầu người bệnh đưa hai tay lên và quan sát xem có tay bên nào bị yếu hoặc liệt không. Yêu cầu người bệnh lặp những từ đơn giản và nghe xem giọng nói có bị thay đổi, có méo giọng không?

Nếu thấy người bệnh có những dấu hiệu trên thì lập tức gọi cấp cứu 115 để đưa người bệnh đến bệnh viện Thời gian vàng để xử trí hiệu quả bệnh đột quỵ là trong vòng 3 tiếng. Lý do phải đưa người bệnh vào viện ngay vì, trường hợp não người bệnh bị thiếu máu thiếu oxy hoặc bị chảy máu thì não sẽ bị hoại tử chết đi rất nhanh. Để càng lâu thì phần não bị chết càng lớn, không thể chữa trị phục hồi lại được.