Nam giới dễ vô sinh nếu gặp biến chứng quai bị, bạn đã biết chưa?

Bệnh quai bị là một loại bệnh dễ mắc, dễ lây lan, đặc biệt là ở trẻ nhỏ và trẻ vị thành niên.

Bên cạnh triệu chứng điển hình là viêm tuyến mang tai thì bệnh có thể còn gây ra các biến chứng như tổn thương thần kinh nhồi máu phổi viêm buồng trứng viêm tụy và đặc biệt là ở nam giới bệnh quai bị dễ gây ra viêm tinh hoànmào tinh hoàn - đây là nguyên nhân phổ biến gây vô sinh hiếm muộn ở nam giới.

Cơ chế gây bệnh

Bệnh có trên toàn thế giới và chỉ xuất hiện ở người. Bệnh thường hay gặp ở trẻ nhỏ và lứa tuổi vị thành niên, người lớn cũng có thể mắc nhưng tỷ lệ là thấp hơn. Bệnh do virus lây truyền qua đường hô hấp và đường ăn uống qua những giọt nước bọt khi bệnh nhân nói ho hắt hơi Vấn đề lây qua đường phân và nước tiểu hiện vẫn chưa được xác nhận dù virus quai bị có khả

năng tồn tại trong nước tiểu khoảng 2 - 3 tuần. Khi bị nhiễm bệnh virus nhân lên trong khoang tỵ hầu và hạch bạch huyết Virus tăng cao trong huyết thanh khoảng 12 - 15 ngày sau nhiễm và lan ra các cơ quan khác. Thời gian lây là từ 6 ngày trước cơn toàn phát sưng tuyến mang tai cho đến 2 tuần sau khi có triệu chứng bệnh lý.

Khi đã mắc bệnh hoặc đã được chủng ngừa, hầu hết sẽ miễn dịch đối với bệnh quai bị.

Biểu hiện của bệnh

Biểu hiện rõ nhất của bệnh là sốt và sưng một hoặc cả hai bên tuyến mang tai. Ngoài tuyến mang tai, một số cơ quan khác cũng có thể bị viêm đồng thời như tuyến nước bọt, màng não, tuyến sinh dục (tinh hoàn hoặc buồng trứng).

Ảnh hưởng của quai bị đến khả năng sinh sản của nam giới

Viêm tinh hoàn là biến chứng thường gặp của bệnh quai bị ở nam giới sau tuổi dậy thì Tỉ lệ có biến chứng viêm tinh hoàn có thể từ 20 - 35%. Khi bị viêm, tinh hoàn đau và sưng to, thường kèm với sốt. Sau đó, quá trình teo tinh hoàn sẽ diễn tiến từ khoảng 50% những bệnh nhân này. Trong những trường hợp còn lại, quá trình sinh tinh có thể trở về bình thường. Viêm buồng trứngphụ nữ bị quai bị rất hiếm gặp và ít ảnh hưởng đến khả năng sinh sản

Quá trình teo tinh hoàn sẽ diễn tiến trong vòng 1 - 6 tháng sau đợt viêm cấp tính. Quá trình sinh tinh sẽ giảm dần và có thể mất hẳn. Teo mô tinh hoàn có thể do tác động trực tiếp của virus hoặc thứ phát do thiếu máu cục bộ trong quá trình mô bị viêm, phù. Nếu bị viêm cả hai bên tinh hoàn (khoảng 15%), sẽ dẫn đến vô sinh hoàn toàn.Tóm lại, nam giới sau tuổi dậy thì khi bị quai bị cần chú ý đến biến chứng viêm tinh hoàn Quai bị có kèm viêm tinh hoàn có nhiều khả năng sẽ dẫn đến vô sinh, đặc biệt nếu viêm cả 2 tinh hoàn. Vì quá trình teo tinh hoàn sẽ diễn tiến từ từ sau đợt viêm cấp tính, để duy trì khả năng sinh sản có thể đến các trung tâm điều trị vô sinh để xin trữ lạnh tinh trùng khi chất lượng tinh trùng chưa giảm nhiều. Lưu trữ tinh trùng dự phòng trong những trường hợp quai bị nên được thực hiện ở thanh niên chưa lập gia đình hoặc chưa có con.

Phòng chống biến chứng khi mắc quai bị

Trẻ nhỏ khi được 1 tuổi nên được tiêm vắc-xin phòng quai bị. Người bị bệnh quai bị tốt nhất nên vào viện khám và điều trị, nên cách ly với mọi người xung quanh, nhất là những bé trai chưa bị quai bị lần nào thì không nên tiếp xúc với người bị quai bị.

Khi bị mắc bệnh quai bị nên cách ly bệnh nhân 2 tuần kể từ lúc phát hiện bệnh, vệ sinh răng miệng, ăn những thực phẩm dễ tiêu hoá giảm đau tại chỗ bằng cách đắp ấm vùng sưng, giảm đau toàn thân và hạ sốt bằng paracetamol Trường hợp viêm tinh hoàn: Mặc quần lót nâng tinh hoàn để giảm đau, nghỉ ngơi là chủ yếu, hạn chế vận động.

Bác sỹ có thể chỉ định cho bạn dùng corticoid đúng liều, quan trọng nhất là dùng liều lớn khi khởi đầu (60mg prednisolon), sau đó giảm dần trong 7 - 10 ngày. Phẫu thuật giải áp khi tinh hoàn bị chèn ép nhiều.

   
Làm Mới
Bài viết cùng chuyên mục
Video nổi bật