Bệnh scorbut la gì? Triệu chứng và cách điều trị bệnh Scorbut

Bệnh scorbut là gì?

Bệnh scorbut là do thiếu vitamin C dẫn đến giảm tổng hợp chất keo biểu hiện bằng viêm lợi nặng chảy máu đau khớp thiếu máu và ở trẻ nhỏ có các rối loạn về tạo răng và xương.

Bệnh scorbut hay còn gọi là thiếu vitamin C

Triệu chứng thường gặp

Triệu chứng ở người lớn

Viêm lợi: Lợi sưngmàu đỏ tímChảy máu lợi ngay cả khi bị đụng chạm nhẹ (viêm miệng chảy máu) và rất đau. Nhú lợi giữa các răng phồng lên và trong trường hợp nặng thì răng bị rụng, lợi bị nhiễm khuẩn Cần chú ý là lợi không bao giờ bị tổn thương ở người đã bị mất hết răng.

Chảy máu: Da:do sức bền mao mạch giảm. Có các chấm xuất huyết khu trú ở các vùng dễ bị chấn thương, ban mạch máu đám xuất huyết và khối máu tụ. Tăng sừng hoá nang lông, xung quanh có sung huyết rồi chảy máu là triệu chứng rất điển hình.

Cơ:rất đau khu trú chủ yếu ở bắp cẳng chân và ở đùi (có thể bị mắc bệnh thần kinh đùi).

Dưới màng xương:chảy máu dưới màng xương hay gặp ở trẻ em hơn là ở người lớn. Chụp X quang có thể thấy màng xương bị bong ở phía trong đầu dưới xương đùi hoặc xương quay. Không có tổn thương ở xương.

Khớp:chảy máu trong khớp gây đau, nhất là ở các chi dưới; đôi khi khớp bị sưng và không cử động được.

Hay gặp thiếu máu (loại hồng cầu nhỏ) nhược cơ chán ăn phù chi dưới.

Triệu chứng bệnh scorbut ở trẻ em

Bệnh Barlow hay bệnh Moller- Barlow, gặp ở trẻ được nuôi dưỡng nhân tạo có các triệu chứng sau:

Triệu chứng toàn thân: Chán ăn, ngừng lớn, dễ bị kích thích, sốt.

Chảy máu dưới màng xương: Trẻ bất động, nằm ngửa, đùi nửa co và khép lại (liệt giả). Khóc và hễ chạm vào người là la hét. Phần dưới xương đùi sưng và rất đau do chảy máu dưới màng xương.

Chảy máu: Ngoài chảy máu dưới màng xương còn có chấm xuất huyết, chảy máu ổ khớp (khớp sưng), đôi khi tiểu ra máu.

Viêm lợi: Xuất hiện khi mọc răng, chảy máu quanh chỗ răng đang mọc.

Thiếu máu: Thường là thiếu máu hồng cầu nhỏ (thiếu sắt), đôi khi hồng cầu khổng lồ (có thiếu thêm cả acid folic).

Biểu hiện của bệnh có sự khác nhau giữa trẻ nhỏ và người lớn

Phòng và điều trị bệnh scorbut

Người lớn: Uống acid ascorbic (100 mg, ngày 3 - 5 lần), liều tối đa là 4g. Sau đó 100 mg/ngày. Có thể cho uống nước chanh hoặc nước cam rau xanh hoặc cà chua

Trẻ còn ăn sữa mẹ: Uống acid ascorbic (50 mg, 3 - 5 lần ngày) trong một tháng. Nếu có nôn mửa hoặc tiêu chảy tiêm tĩnh mạch ascorbat natri (50 - 100 mg/ngày).

Phòng bệnh

Từ tuần thứ hai - tuần thứ tư đến khi được 3 tháng nên cho uống mỗi ngày 1 thìa súp nước cam (không đun sôi) hoặc nước cà chua hoặc 25 - 30 mg acid ascorbic. Người lớn: uống 100 mg/ngày.