Xơ phổi là bệnh gì? Triệu chứng, nguyên nhân và điều trị bệnh xơ phổi

Xơ phổi là gì?

Xơ phổi là tình trạng bệnh mạn tính trong đó mô ở sâu bên trong phổi bị tổn thương dày lên cứng hơn do mất tính đàn hồi (tính co giãn) và tạo sẹo Các sẹo này được gọi là xơ phổi. Do phổi bị xơ sẹo và cứng hơn, sẽ làm hạn chế khả năng hít thở của người bệnh.

Xơ phổi là bệnh mãn tính

Biểu hiện bệnh xơ phổi

Bệnh nhân có các biểu hiện khác nhau, tùy theo bệnh lý nền có sẵn. Bệnh có thể xuất hiện cấp tính, với đợt bệnh bùng phát rồi sau đó thuyên giảm, hay cũng có thể xuất hiện bán cấp, với các đợt bệnh tái phát rồi thuyên giảm nhiều lần, hay bệnh cũng có thể xuất hiện âm ỉ, mạn tính, tiến triển từ từ theo thời gian. 

Các triệu chứng chính gồm có:

- khó thở thở mệt

- ho kéo dài

- Khò khè

- Ho ra máu

- Đau ngực

- Thăm khám phát hiện rales nổ nhỏ hạt cuối thì hít vào. Tím trung ương, ngón tay dùi trống, tăng áp phổi, suy tim phải là các biểu hiện ở giai đoạn muộn

- Cũng có thể phát hiện tình cờ qua kiểm tra XQ phổi và đo hô hấp ký, chẳng hạn như kiểm tra sức khỏe ở những người có nguy cơ bệnh cao do nghề nghiệp.

Ho ra máu là biểu hiện của xơ phổi

Nguyên nhân xơ phổi

Có rất nhiều nguyên nhân gây ra xơ phổi

- bệnh phổi thứ phát sau tổn thương phổi: bệnh lao viêm phổi, nhồi máu phổi

- Bệnh bụi phổi: Hít phải các chất như silica, asbestos (còn gọi a-mi-ăng), bụi than ở hầm mỏ, beryl

- Bệnh viêm phế nang dị ứng ngoại lai: Bệnh phổi ở người trồng nấm người nông dân hít phải nấm mốc rơm rạ, người nuôi chim gà vịt ngan

- Tiếp xúc với các hóa chất hơi độc, khí dung: NO

- Bệnh lý mô hạt : Sarcoidosis

- Do một số thuốc: aminodarone, bleomycine busulfan nitrofurantoin, methotrexate, penicilamine, và các chất gây kích thích như cocaine, heroin

- Tiếp xúc với tia xạ

- Bệnh lý mô liên kết: bệnh xơ cứng bì lupus ban đỏ hệ thống viêm khớp dạng thấp,

- các bệnh hệ thống: viêm gan siêu vi C, hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải,

- Do di truyền: Bệnh xơ phổi vô căn có tính chất gia đình bệnh u xơ cứng củ

Điều trị xơ phổi

Hầu như không có điều trị hiệu quả cho bệnh xơ phổi. Tuy nhiên một số các can thiệp có thể làm cải thiện chất lượng cuộc sống và mức độ nguy hiểm cho bệnh nhân. Việc điều trị thay đổi tùy theo từng cá thể. Cần can thiệp vào nguyên nhân gây ra tình trạng xơ phổi, nếu như còn thể.

1. Các điều trị hỗ trợ trong xơ phổi

- Ngưng thuốc lá

- Tránh các yếu tố môi trường hay yếu tố nghề nghiệp là nguyên nhân gây ra bệnh (các hóa chất, khói, bụi)

- Ngưng dùng các thuốc có liên quan hay là nguyên nhân gây ra bệnh

- Nên tiêm ngừa cúm và ngừa phế cầu

- Oxy liệu pháp: Đối với bệnh nhân thiếu oxy máu

- phục hồi chức năng hô hấp

- Chế độ dinh dưỡng đầy đủ và lành mạnh

Điều trị xơ phổi bằng thuốc, ghép phổi và lối sống khoa học

2. Điều trị thuốc trong xơ phổi

- Ức chế miễn dịch: corticosteroid và/ hoặc azathioprine

- Các thuốc ức chế miễn dịch và chống xơ hóa: colchicine, ciclosporin, D-penicillamine, pirfenidone cũng được cho là có tác dụng.

- N-acetylcystein

3. Ghép phổi

Là phương pháp điều trị hiệu quả cho bệnh xơ phổi. Tuy nhiên phẫu thuật ghép phổi có nhiều nguy cơ và biến chứng, và chỉ áp dụng được cho số ít bệnh nhân.