“Chuyện ấy” với những người bị ung thư và tim mạch

Với người bệnh ung thư

Với BN ung thư (UT), điều đầu tiên là BN nghĩ đến sự sống và cái chết, nên mọi thứ đều lo lắng, sợ hãi chán nản cả chuyện “đoạn tuyệt” với tình dục Tuy nhiên, sau khi bệnh đã được khống chế hoặc chữa lành, thì chuyện thầm kín trong đời sống vợ chồng với ý nghĩ sẽ tích cực trở lại. Lúc đó, BN dù ít hay nhiều đều bị tác động đến tâm lý nên rất dễ dẫn đến rối loạn. Ở nam giới thường là rối loạn cương.

Nữ giới thì lãnh cảm, nhất là các phương pháp điều trị đưa đến như khiếm khuyết và biến dạng cơ thể sau phẫu thuật như: trong phẫu thuật cắt hoàn toàn tử cung và buồng trứng hay cắt bỏ vú; ở nam giới cắt đi một phần cơ quan sinh dục. Hóa trị có thể gây sạm da rụng tóc mệt mỏi thiếu máu và chứng đau không thể kiểm soát cũng góp phần làm giảm ham muốn của BN.

Hiểu được điều đó, vai trò của đối tác là vô cùng quan trọng, cần tâm sự nhẹ nhàng với những cảm xúc của mình, luôn sát cánh với BN để tạo cảm xúc, giữ thái độ và tinh thần lạc quan. Không nên có thái độ trách móc, nghi kỵ, giúp bệnh nhân SHTD với các tư thế phù hợp nhất, thoải mái nhất hoặc đôi khi phải nghỉ giữa giờ.

Với bệnh  nhân UT, cần tránh SHTD trong thời gian sau mổ và có thể gây chảy máu vết mổ hoặc làm bung vết mổ và những tiếp xúc thân mật có thể làm tăng khả năng nhiễm khuẩn vết mổ, nhất là sau mổ UT cổ tử cung UT bàng quang UT dương vật sinh hoạt có thể gây chảy máu bộ phận sinh dục hay đường niệu. Với người UT giai đoạn cuối sức khỏe của BN trở nên rất kém, không thể sinh hoạt mặc dù cảm giác tình dục vẫn còn nên thường có tâm lý buông xuôi cho số phận. Cho nên nhu cầu được yêu thương thường trỗi dậy hơn bao giờ hết. BN muốn được chia sẻ, cảm xúc muốn được vuốt ve, âu yếm, vỗ về. Giai đoạn này người bạn tình cần giúp BN chia sẻ, gần gũi về thể xác lẫn tinh thần, dù biết rằng giao hợp không thể thực hiện được.

Với người bệnh tim mạch

Với người bệnh lý tim mạch, SHTD, không phải là vấn đề chống chỉ định tuyệt đối, mà là một gắng sức nhẹ. Chẳng hạn như BN có mức độ suy tim độ 1- 2 vẫn có thể thực hiện những hoạt động tốt, vì thời điểm đạt cực khoái thì mức gắng sức chỉ vài chục giây. Với BN có nhồi máu cơ tim ở giai đoạn cấp cần nghỉ ngơi tuyệt đối, ít nhất là 6 - 8 tuần, sau khi ổn định, nếu có nhu cầu thì nên “sinh hoạt” nhẹ nhàng. Không gắng sức, chọn lựa tư thế sao cho vợ chồng đều thoải mái, không uống rượu - bia ăn quá no.

Trong quá trình giao hợp thấy xuất hiện cơn đau hay tức ngực thì nên ngừng ngay giao hợp. Với BN có cơn đau thắt ngực bệnh động mạch vành, trước khi giao hợp nên ngậm nitroglycerine để đề phòng cơn đau thắt ngực tái phát. Nên áp dụng tư thế ngồi hoặc nằm nghiêng giao hợp để giảm tiêu hao năng lượng. Với BN tăng huyết áp (HA), với HA tâm trương trên 100mgHg hoặc HA không ổn định khi có xu hướng tăng cao cũng không nên giao hợp. Tránh giao hợp khi có triệu chứng đau đầu hoa mắt chóng mặt BN tăng huyết áp tốt nhất nên giao hợp vào lúc sáng sớm, vì HA thời gian này tương đối ổn định. Với BN suy tim sung huyết chưa được điều trị, không nên SHTD. BN hẹp van 2 lá nếu có triệu chứng khó thở cũng không nên SHTD, vì có thể gây ra rung nhĩ ảnh hưởng thêm chức năng của tim Các trường hợp này, SHTD dễ bị đột tử trong dân gian thường gọi là thượng mã phong

Các nhà khoa học cũng khuyến cáo, SHTD phải hết sức thận trọng đối với BN có đau thắt ngực không ổn định hay đau thắt ngực kháng trị, tăng huyết áp không được kiểm soát, suy tim độ III-IV nhồi máu cơ tim trong 2 tuần gần đây, rối loạn nhịp nguy cơ cao, bệnh cơ tim tắc nghẽn, bệnh hẹp van động mạch chủ… Và không được dùng cùng lúc giữa thuốc điều trị rối loạn cương thuộc nhóm ức chế men phosphodiesterase-5 (PDE-5) với các thuốc trị đau thắt ngực, có nguồn gốc từ nhóm nitrat Nếu đang sử dụng thuốc điều trị rối loạn cương mà bị đau ngực thì không nên dùng thuốc nhóm nitrat trong 24 giờ đối với sildenafil, vardenafil và 48 giờ đối với tadalafil, dù với bất cứ hình thức nào như: xịt, viên uống, dán hay ngậm dưới lưỡi.        

BS. Trần Quốc Long