Mách bạn cách phòng và điều trị bệnh ung thư vú ở phụ nữ

Ung thư vú là các tế bào ung thư phát triển từ những tế bào ống hay những tế bào nang của vú.  Nếu không chữa trị sớm, các tế bào ung thư sẽ đi vào các mạch máu hay mạch bạch huyết chạy tới các hạch, và có thể lây lan đến các bộ phận khác, gây ra đau đớn, tắc nghẽn cho cơ thể  và cuối cùng có thể tử vong

Những nguyên nhân nào được xác định là nhân tố gây nên bệnh ung thư vú?

Hiện nay vẫn chưa thể giải thích được nguyên nhân rõ ràng của bệnh, nên chỉ nói về yếu tố nguy cơ như những người có tiền sử gia đình co người đã bị mắc bệnh ung thư vú, đột biến gen ăn thức ăn nhiều chất béo, những người trên 35 tuổi có nguy cơ cao phụ nữ dậy thì sớm và mãn kinh sớm càng có nguy cơ cao, không sinh con hoặc có con muộn, môi trường ô nhiễm như thuốc lá khói xe hóa chất đều được coi là những yếu tố nguy cơ gây nên bệnh ung thư vú ở nữ giới

Những dấu hiệu nào có thể nhận biết được bệnh ung thư vú?

Đa phần ung thư vú được phát hiện là do chính người bệnh, khi họ ghi nhận thấy một sự thay đổi ở tuyến vú. Thường gặp nhất đó là một khối u hay một chỗ dày cứng lên không đau ở vú. Hoặc cũng có thể do thầy thuốc phát hiện qua một lần khám sức khỏe thường kỳ.

Cần phải nghi ngờ ung thư vú khi thấy bất kỳ u, bướu nào ở vú ở phụ nữ trên 30 tuổi cho đến khi có triệu chứng chính xác, ngược lại mặc dù có khoảng 80% khối bất thường ở vú là lành tính. Những tính chất sau của khối u gợi ý ác tính: cứng; không đau (chiếm khoảng trên 80%); không đồng nhất, bờ không rõ; dính vào thành ngực hoặc da trên vú, khó di động; núm vú bị thay đổi; vú to ra hoặc thay đổi hình dáng, da vùng vú thay đổi; chảy máu

Ở tình huống muộn hơn, bệnh nhân sẽ biểu hiện các triệu chứng: có hạch nách hoặc hạch ở hố trên xương đòn; tràn dịch màng phổi; tràn dịch màng ngoài tim; gãy xương (khi ung thư đã di căn vào xương ); gan to. Khi khối u di căn lên não làm bệnh nhân đau đầu hôn mê; chèn ép cột sống làm bệnh nhân đau lưng yếu liệt tay chân...

Phẫu thuật cắt bỏ tuyến vú có phải là biện pháp điều trị hữu hiệu nhất?

Phẫu thuật cắt bỏ vú là điều trị chủ yếu. Nếu ở giai đoạn sớm có tỉ lệ khỏi bệnh là 98-99%, chỉ khoảng 1-2% trường hợp tái phát. Phẫu thuật cắt bỏ vú tận gốc ngày nay ít được dùng vì mức tàn phá rộng, để lại nhiều di chứng nặng nề cho bệnh nhân. Phương pháp điều trị bảo tồn vú đang là hướng đi mới, chỉ mổ lấy rộng khối u cùng xạ trị hỗ trợ cũng khá hiệu quả. Tỉ lệ tái phát từ 7-13%. Các loại phẫu thuật ít tàn phá hơn, bảo tồn các cơ ngực lớn, bé càng ngày càng cho thấy hiệu quả trong việc điều trị tại chỗ căn bệnh.

Ngoài ra còn có phương pháp điều trị bảo tồn tuyến vú, nạo hạch lympho vùng nách, xạ trị là một phần của phương pháp điều trị bảo tồn, được tiến hành sau phẫu thuật cắt u. Xạ trị giúp giảm nguy cơ tái phát cho những bệnh nhân nguy cơ cao như bệnh nhân có nhiều hạch vùng, bệnh nhân có u nguyên phát to.

Làm cách nào để có thể tự phát hiện được bệnh ung thư vú?

Để có thể tự phát hiện mình có bị ung thư vú hay không thì phương pháp tự kiểm tra ở nhà và phương pháp này được khuyến cáo tiến hành hàng tháng sau sạch kinh 5 ngày đối với phụ nữ từ 20 tuổi trở lên.

Nếu bạn thực hiện phương pháp này đúng cách bạn có thể phát hiện sớm một khối u ở vú, được điều trị sớm và vì vậy tiên lượng tốt hơn.

Dưới đây là cách tự kiểm tra vú tại nhà bạn có thể áp dụng:

- Đứng trước gương trong phòng có đủ ánh sáng, cởi trần, cánh tay buông xuôi hai bên hông, rồi đổi tư thế:hai tay để phía sau hông, nghiêng nhẹ người tới trước; đưa tay ra sau gáy, sau đó quan sát lại; chống tay lên hông làm cử động cơ ngực lên xuống bằng động tác nâng vai lên hay hạ vai xuống. Quan sát cả hai vú xem có thay đổi gì về kích thước (một bên lớn hơn thường lệ, hoặc teo nhỏ lại), da vú (sần da cam da lõm xuống). Ấn nhẹ núm vú xem có máu hoặc chất dịch chảy ra không.

- Sờ nắn: đưa tay phải ra sau gáy, dùng tay trái sờ nắn vú phải, 4 ngón tay đặt sát vào nhau thành một mặt phẳng, ép đều đặn lên các vùng khác nhau của tuyến vú vào thành ngực theo hướng vòng xoáy ốc từ đầu vú trở ra ngoài; kiểm tra từng vùng của vú và cả về phía hố nách. Sau đó làm tương tự với vú bên trái.

Nằm ngửa thoải mái, kê gối mỏng ở dưới lưng bên trái; lặp lại quá trình sờ nắn sau đó chuyển gối làm lại cho bên phải.
Qua mỗi lần tự khám như vậy, nếu thấy khối u, hạch hoặc mảng cứng bất thường, chị em nên tới cơ sở chuyên khoa để xác định lại.

Bên cạnh đó chụp vú có thể phát hiện các tổn thương bất thường ở tuyến vú ngay cả trên lâm sàng chưa sờ thấy có khối u. Nếu khối u vú được bác sĩ phát hiện và khẳng định thì việc chụp Xquang vú nên được thực hiện phụ nữ trên 40 tuổi nên chụp vú hàng năm. Nếu trong gia đình có người bị ung thư vú thì nên chụp vú kiểm tra bắt đầu từ 30 tuổi.

Chụp vú là phương pháp được tiến hành rộng rãi ở các nước phát triển. Tại các nước này, người ta tiến hành chụp hàng loạt nhằm phát hiện ra các ung thư vú ở giai đoạn tiền lâm sàng. Ở giai đoạn này, thầy thuốc cũng như bệnh nhân không sờ thấy u mà bệnh chỉ được phát hiện dựa trên hình ảnh canxi hóa qua phim chụp vú sau đó người bệnh được định vị, sinh thiết để chẩn đoán xác định.