Chứng đau thần kinh sau zona dùng thuốc gì cho hiệu quả?

Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, chất lượng cuộc sống ở bệnh nhân zona giảm nhiều do chứng đau sau zona. Điều trị đau thần kinh sau zona hiện nay vẫn còn khó khăn đối với các thuốc giảm đau chống viêm thông thường. Vì vậy, các thuốc chống trầm cảm 3 vòng và thuốc chống động kinh đã được sử dụng nhiều trong điều trị đau thần kinh sau zona và đạt hiệu quả tốt, cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh.

Thuốc chống trầm cảm ba vòng

Thuốc chống trầm cảm 3 vòng (tricyclic antidepressants) là nhóm thuốc tổng hợp có nhân thơm 3 vòng thuốc có 3 dạng là: dibenzazepin (imipramin), dibenzocyclohepten (amitriptylin) hoặc dibenzoxepin (doxepin) thuốc có tác dụng chống trầm cảm giải lo âu và được chỉ định chủ yếu trong chuyên ngành tâm thần, cho những người bị trầm cảm. Tuy nhiên, nhóm thuốc này còn có tác dụng giảm đau thần kinh nên được sử dụng trong điều trị đau thần kinh sau zona.

Amitriptylin có cơ chế tác dụng ức chế tái nhập các monoamin, serotonin và noradrenalin ở các neuron monoaminergic. Ngoài ra, amitriptylin còn có tác dụng kháng cholinergic ở cả thần kinh trung ương và ngoại biên.

Thuốc chống chỉ định cho người hồi phục sau nhồi máu cơ tim suy tim sung huyết cấp phụ nữ có thai và cho con bú trẻ em dưới 12 tuổi. Cần tránh dùng kết hợp với các thuốc sau đây: kết hợp phenothiazin gây nguy cơ lên cơn động kinh; hormon sinh dục thuốc tránh thai làm tăng tác dụng của amitriptylin; kết hợp thuốc chống đông làm tăng tác dụng của thuốc chống đông lên gấp 3 lần; kết hợp cimetidin có thể gây ngộ độc amitriptylin; kết hợp với thuốc hạ áp như clonidin, guanethidin, guanadrel làm giảm tác dụng hạ áp; kết hợp thuốc cường giao cảm có thể làm rối loạn huyết áp loạn nhịp tim

Tác dụng phụ hay gặp khi dùng amitriptylin là mệt mỏi ngầy ngật nhức đầu ù tai rối loạn nhịp tim huyết áp rối loạn tiêu hóa nôn buồn nôn khô miệng bí tiểu Do các tác dụng phụ của thuốc nên sử dụng thuốc cần thận trọng ở người cao tuổi cường giáp bí tiểu, glaucom góc đóng tăng nhãn áp suy gan suy thận Thuốc có thể gây buồn ngủ ngủ gà nên tránh vận hành tàu xe khi dùng thuốc

Thuốc chống động kinh

Trong điều trị đau thần kinh sau zona, thuốc chống động kinh cũng thường được dùng kết hợp điều trị đau Gabapentin là thuốc chống co giật được chỉ định chủ yếu trong điều trị động kinh và đau thần kinh, trong đó có đau thần kinh sau zona.  Tuy nhiên, cần thận trọng dùng trong các trường hợp: trẻ em dưới 12 tuổi phụ nữ có thai và cho con bú. Đối với người già trên 65 tuổi, người suy thận phải giảm liều.

Dùng gabapentin có thể gặp các tác dụng phụ không mong muốn như buồn ngủ chóng mặt mất điều hòa đau đầu song thị buồn nôn và/hoặc nôn viêm mũi Không dùng thuốc cho những người điều khiển máy, vận hành tàu xe.

Trong nhiều trường hợp đau thần kinh sau zona, các thuốc ở trên dùng đơn thuần không khống chế được cơn đau Những trường hợp này cần phải kết hợp cả thuốc giảm đau chống viêm không steroid (NSAIDs), thuốc chống trầm cảm và thuốc chống co giật Bên cạnh đó, sử dụng thêm thuốc an thần vào buổi tối giúp bệnh nhân dễ đi vào giấc ngủ Một số biện pháp vật lý trị liệu cũng hỗ trợ tốt trong điều trị đau thần kinh sau zona như dùng điện xung, tần phổ, sóng siêu âm.