Histamin là gì?

Histamin là chất trung gian hóa học quan trọng có vai trò trong phản ứng viêm và dị ứng trong sự bài tiết dịch vị và cũng có chức năng như chất dẫn truyền thần kinh và điều biến thần kinh, được tạo ra do sự khử carboxyl của histidin dưới sự xúc tác của decarboxylase.

Histamin là gì?

Do histamin tích điện dương nên dễ dàng liên kết với chất tích điện âm như protease chondroitin sulfat proteoglycan hoặc heparin tạo thành phức hợp không có tác dụng sinh học. Phức hợp này được dự trữ trong các hạt trong dưỡng bào bạch cầu ưa base tế bào niêm mạc dạ dày ruột tế bào thần kinh v.v... Da, niêm mạc, cây khí phế quản là những mô có nhiều dưỡng bào nên dự trữ nhiều histamin.

Nguyên nhân tại sao cơ thể bị dị ứng?

Nằm trong các tế bào bạch cầu histamin không gây hại gì cả. Chỉ khi nào có phản ứng cơ thể chống lại chất lạ đưa đến dị ứng hoặc có tác động của các yếu tố như: ánh nắng, nóng, lạnh, tiếp xúc với hóa chất màng tế bào bạch cầu mới bị rối loạn, vỡ ra và phóng thích histamin dạng tự do ra ngoài. Chính histamin dạng tự do gắn vào những vị trí nhạy cảm gọi là thụ thể histamin nằm trên các tế bào ở những tổ chức như da, niêm mạc mũi, hệ hô hấp Mắt sẽ gây các triệu chứng bất lợi như:

- Trên hệ hô hấp: Sổ mũi hen suyễn (do co thắt phế quản).

- Trên da: Nổi mề đay phát ban ngứa, phù Quincke (mí mắt, môi sưng húp).

- Trên mắt: Làm viêm đỏ kết mạc mắt.

- Trên hệ tiêu hóa: Gây sự tiết quá độ dịch vị ở dạ dày tiêu chảy

- Trên hệ tim mạch: Gây giãn mạch, hạ huyết áp co thắt tim

Khi đó, chúng ta phải sử dụng các thuốc kháng histamin để điều trị.

Histamin và phản ứng dị ứng của cơ thể

Thụ thể Histamin là gì?

Thụ thể Histamin là những điểm nhạy cảm nằm trên các tế bào ở những tổ chức như da, niêm mạc mũi hệ hô hấp mắt... cho histamin tự do gắn vào. Có 2 loại thụ thể histamin:

Thụ thể H1: Là nơi gắn histamin gây hiệu ứng:

- Co thắt cơ trơn khí quản, ruột.

- Làm giãn cơ trơn mạ ch máu.

- Làm tăng tính thấm mao mạch gây phù nề

- Kích thích tận cùng dây thần kinh gây ngứa.

Thụ thể này được phát hiện năm 1939 và thuốc kháng thụ thể H1 đề cập ở đây chính là thuốc dùng trị dị ứng

Thụ thể H2: Ðịnh vị ở dạ dày và là nơi gắn histamin gây tăng tiết dịch vị. Thụ thể này được phát hiện năm 1972 và thuốc kháng thụ thể H2 được dùng trị viêm loét dạ dày - tá tràng (đó là thuốc Cimetidin Ranitidin Famotidin...).

Hiện nay, người ta đã tìm được thụ thể H3 ở não, có tác dụng điều hòa sự phóng thích histamin.