Phòng tránh nguy cơ lây nhiễm HIV từ mẹ sang con hiệu quả

Mẹ nhiễm HIV lây truyền HIV sang con khi nào?

Mẹ bầu nhiễm HIV có thể truyền HIV cho con ngay từ khi mang thai khi chuyển dạ đẻ và khi cho con bú.

Khi mang thai: HIV từ máu của mẹ nhiễm HIV qua rau thai để vào cơ thể thai nhi Khoảng 20-30% số trẻ em bị lây truyền HIV từ mẹ được cho là bị lây truyền qua bánh rau.

Khi chuyển dạ đẻ: HIV từ nước ối dịch tử cung dịch âm đạo của mẹ qua niêm mạc mắt, mũi, hậu môn hoặc da sây sát của trẻ trong quá trình sinh. Trong giai đoạn này, HIV cũng có thể từ trong máu của mẹ thông qua các vết loét ở cơ quan sinh duch mẹ và xâm nhập vào cơ thể  của trẻ sơ sinh Khoảng 50-60% số trẻ em bị lây nhiễm HIV từ mẹ được cho là bị lây truyền trong khi sinh.

Khi cho con bú: HIV có thể lây sang con do HIV có trong sữa hoặc máu, dịch tiết từ các vết núm vú của người mẹ, nhất là khi trẻ có tổn thương ở niêm mạc miêng hoăc khi trẻ đang mọc răng cắn núm vú chảy máu: Khoảng 20-30% số trẻ em bị nhiễm HIV từ mẹ được cho là bị lây qua bú sữa mẹ tùy thuộc vào thời gian và cách nuôi con bằng sữa mẹ

Thời điểm điều trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con

Mọi phụ nữ mang thai nhiễm HIV cần đến với các cơ sở y tế gần nhất để được đăng ký, tư vấn và điều trị HIV từ mẹ sang con bằng thuốc ARV càng sớm càng tốt. Tại các cơ sở điều trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con phụ nữ mang thai nhiễm HIV sẽ được đăng ký điều trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con; Tư vấn về cách chăm sóc thai sản, chọn nơi sinh, tuân thủ điều trị, cách nuôi dưỡng trẻ sau sinh và chẩn đoán sớm khi trẻ được 4-6 tuần tuổi. Ngoài ra thai phụ còn được khám và đánh giá tình trạng sức khỏe được cung cấp thuốc kháng Vi-rút (ARV)  để điều trị tại thời điểm sớm nhất.

Thời điểm điều trị ARV cho tất cả phụ nữ mang thai nhiễm HIV và mẹ nhiễm HIV cho con bú không phụ thuộc vào giai đoạn lâm sang và số lượng ARV trong suốt thời kỳ mang thai trong khi chuyển dạ sau khi sinh con và tiếp tục được điều trị suốt đời.

Phác đồ điều trị: TDF+3TC ( hoặc FTC)+ EFV

Một số trường hợp đặc biệt:

Phụ nữ đang điều trị ARV vẫn được tiếp tục điều trị ARV.

Phụ nữ mang thai sang lọc có HIV dương tính trong quá trình chuyển dạ đẻ: Điều trị phác đồ nêu trên. Nếu sau đó khẳng định không nhiễm HIV: dừng thuốc.

Phụ nữ sau khi sinh con được chẩn đoán nhiễm HIV: Nếu không cho con bú thì áp dụng tiêu chuẩn điều trị như những người nhiễm HIV khác. Nếu cho con bú, chỉ định điều trị ARV suốt đời.

Tóm lại chúng ta hoàn toàn có thể loai trừ lây truyền HIVtừ mẹ sang con nếu: Chủ động dự phòng để không nhiễm HIV trước khi kết hôn, mang thai; Nếu đã nhiễm HIV thì cần phòng tránh thai ngoài ý muốn và khi phụ nữ nhiễm HIV mang thai cần đến  ngay cơ sở y tế để được điều trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con càng sớm càng tốt; Phụ nữ nhiễm HIV và trẻ sinh ra từ mẹ nhiễm HIV tiếp tục được theo dõi và điều trị tại cơ sở y tế.