Nguyên nhân gây loét dạ dày tá tràng - Hiểu rõ để có thể phòng ngừa

Loét dạ dày tá tràng là bệnh thường gặp hiện nay, có khoảng 9-10% dân số thế giới mắc phải căn bệnh này. Nguyên nhân gây loét dạ dày tá tràng bao gồm 3 yếu tố: tác nhân gây bệnh, cân bằng yếu tố tấn công - bảo vệ và khả năng phục hồi tổn thương.

Nguyên nhân gây loét dạ dày tá tràng

- vi khuẩn HP (Helicobacter pylori): Khoảng 70% viêm loét dạ dày tá tràng ở Việt Nam là do vi khuẩn HP. HP vừa là nguyên nhân chính, vừa khiến bệnh nặng hơn, dẫn tới nhiều biến chứng nguy hiểm như thủng ổ loét chảy máu dạ dày ung thư dạ dày

HP sinh sống ngay trên niêm mạc dạ dày và tiết ra hàng loạt các enzyme nội độc tố Chúng gây hoại tử bong tróc các tế bào biểu mô dạ dày hình thành nên vết loét. Vết loét càng trầm trọng khi HP làm tăng các yếu tố tấn công dạ dày như acid HCl pepsin

Loét dạ dày tá tràng hiện ngày càng phổ biến

Do đó, loại trừ vi khuẩn HP là bước không thể thiếu khi muốn điều trị tận gốc căn bệnh viêm loét dạ dày tá tràng

- Lạm dụng thuốc có tác dụng phụ trên dạ dày: Một số loại thuốc giảm đau NSAID (ibuprofen diclofenac ) là nguyên nhân gây loét dạ dày tá tràng có thể gây tổn thương thành niêm mạc của dạ dày. Một số thống kê cho thấy 15% số người dùng thuốc giảm đau liên tục trong 3 tháng sẽ mắc viêm loét dạ dày tá tràng.

- Stress: Có những ca mắc viêm loét dạ dày tá tràng dù không sử dụng rượu bia hay thuốc lá Nguyên nhân là người bệnh thường xuyên phải đối mặt với những áp lực tâm lý từ công việc tình cảm cuộc sống stress – thần kinh căng thẳng sẽ làm tăng tiết nhiều axit HCl, một trong những nhân tố làm tổn hại niêm mạc, gây viêm và loét dạ dày.

Nguyên nhân gây loét dạ dày tá tràng do cân bằng yếu tố tấn công - bảo vệ

- Bình thường dịch vị tiêu hóa được tiết ra để phân hủy thức ăn, tiêu diệt vi khuẩn (yếu tố tấn công), nhưng sẽ không “tiêu hóa” chính dạ dày. Đây là hệ quả của sự cân bằng giữa các yếu tố tấn công và các yếu tố bảo vệ (lớp chất nhày, bicarbonat,...)

- Khi cân bằng này biến mất sẽ gây ra các tổn thương trợt loét. Từ đó, các yếu tố tấn công thâm nhập sâu xuống những lớp bên dưới, khiến ổ viêm loét khó hoặc không thể hồi phục tự nhiên. Vì vậy khi điều trị phải thiết lập lại cân bằng này.

- Thức ăn sau khi ăn, được nhai nát ở miệng, đưa xuống dạ dày. Nguyên nhân gây loét dạ dày tá tràng dạ dày tiếp tục xử lý thức ăn thành những chất dễ hấp thu hơn bằng cách tiết ra nhiều acid và men tiêu hóa để phân hủy thức ăn thành những chất dễ hấp thu vào cơ thể. Các acid và men này cũng gây hại cho chính bản thân dạ dày nhưng dạ dày còn tiết ra chất nhầy, có tác dụng giúp dạ dày tránh được tác hại do các acid và men. Bình thường có sự cân bằng giữa 2 quá trình này nên dạ dày không bị tổn hại.

- Trong thực tế, có nhiều yếu tố gây ra viêm loét dạ dày như: Nhiễm vi trùng (có tên là Helicobacter Pylori), dùng thường xuyên thuốc kháng viêm giảm đau trị đau nhức khớp ăn uống không điều độ, cuộc sống căng thẳng thường xuyên bị stress

Nguyên nhân gây viêm loét dạ dày tá tràng từ thói quen ăn uống

- Khi các yếu tố này lặp đi lặp lại nhiều lần sẽ dẫn đến viêm dạ dày mãn loét dạ dày Các thống kê về y học cũng ghi nhận người cao tuổi dễ bị loét dạ dày hơn người trẻ, người hút thuốc lá dễ bị loét dạ dày hơn người không hút thuốc lá Trong số những nguyên nhân gây loét dạ dày tá tràng, có đến 80% là do vi khuẩn Helicobacter Pylori và có khoảng 25% người đã bị nhiễm Helicobacter Pylori nhưng chưa bị loét dạ dày.

- Khả năng phục hồi tổn thương: Các tế bào niêm mạc dạ dày có thể tái tạo nhanh chóng, làm lành tổn thương trên bề mặt. Nhưng với vết loét sâu vào các lớp bên dưới thì khả năng tự phục hồi sụt giảm đáng kể. Kết quả là ổ viêm loét ngày càng trầm trọng và lan tỏa. Đây là 1 trong số những nguyên nhân khiến viêm loét dạ dày tá tràng cấp tính chuyển thành mãn tính.