Dịch tả: Xuất phát từ thói quen sinh hoạt, nguy cơ thành đại dịch

Bệnh dịch tả được xếp vào nhóm của các bệnh truyền nhiễm, có khả năng gây thành đại dịch, do vi khuẩn có tên khoa học là Vibrio cholerae.

Ở nước ta, bệnh dịch tả thường xảy ra vào giai đoạn chuyển mùa, xảy ra vào mùa khô nắng - sang đầu mùa mưa từ tháng 5 đến tháng 8 khi tiết trời oi bức. Bệnh lây nhiễm bằng hai nguồn chính là nguồn nước bị nhiễm vi khuẩn là yếu tố chủ yếu trong các vụ dịch và thức ăn không xử lý kỹ như: rau sống, tôm, sò, hến, mắm ruốc… bị nhiễm phẩy khuẩn tả.

Sau khi xâm nhập vào cơ thể phẩy khuẩn tả vượt qua hàng rào dịch vị một phần lớn bị tiêu diệt bởi axít ở dạ dày Cho nên thức ăn cũng đóng một vai trò quan trọng để vi khuẩn gây bệnh, vì thức ăn có thể trung hòa tạm thời axít dịch vị, khiến không tiêu diệt được phẩy khuẩn tả ở khâu đầu tiên khi xâm nhập cơ thể. Tiếp theo giai đoạn vượt khỏi dạ dày vi khuẩn sinh sản và phát triển nhanh ở tá tràng và ruột non Khi đến ruột non, vi khuẩn phát triển mạnh hơn, bám chặt vào thành ruột, đến tận đáy các nhung mao của ruột. Ở đây phẩy khuẩn tả sản xuất ra độc tố Độc tố tả gây có khả năng gây kích hoạt các tế bào Crypt làm tăng thải nước và điện giải dữ dội. Tế bào Goblet làm tăng tiết các chất nhầy, nên khi tiêu chảy trong phân người bệnh thấy các hạt lợn cợn, có màu hơi trắng. Tuy nhiên, nhóm tế bào Villus không bị ảnh hưởng, do đó khả năng hấp thu nước và điện giải vẫn nguyên vẹn. Đến khi khối lượng nước và điện giải tiết ra nhiều, vượt quá khả năng tái hấp thu của tế bào Villus thì bệnh nhân sẽ xuất hiện tiêu chảy

Về triệu chứng, bệnh khởi phát đột ngột, cơ thể thấy khó chịu, sôi bụng buồn nôn và nôn, kèm tiêu chảy lúc đầu tiêu chảy còn có phân, về sau toàn nước. Toàn thân không sốt, không đau bụng trừ người già có khi cảm thấy gai rét và đau bụng lâm râm. Sau đó, người đi vào giai đoạn nôn mửa tiêu chảy ồ ạt, phân toàn nước đục lờ hoặc trong có vài hạt trắng lổn nhổn như hạt gạo, phân tanh, kèm theo nôn nhiều tương đương với tiêu chảy Do tình trạng vừa tiêu chảy vừa nôn nên người bệnh nhanh chóng bị mất nước khiến cho da khô mắt trũng, khô mắt khô họng thở nhanh nông chuột rút các cơ, mạch nhanh nhỏ huyết áp tụt, trụy mạch hoàn toàn, đái ít hoặc vô niệu nếu không cấp cứu kịp thời người bệnh sẽ tử vong

Về điều trị, do bệnh tả diễn tiến nhanh và gây ra tình trạng mất nước trong cơ thể rất nghiêm trọng nên việc bù nước và điện giải sớm là một việc làm hết sức cần thiết; trong thời gian đi đến bệnh viện cần cho người bệnh uống ngay dung dịch Oresol là cách tốt nhất, để bù lượng nước và điện giải đã mất; tuyệt đối không nên dùng các loại thuốc cầm tiêu chảy, vì chất độc bị ứ đọng trong ruột không bài tiết được ra ngoài gây nguy hiểm hơn. Vì bệnh tả là bệnh lây nhiễm và có khả năng phát triển thành đại dịch, nên người bệnh phải được theo dõi và điều trị bằng chế độ cách ly đặc biệt tại bệnh viện

Về phòng bệnh, trong gia đình cần thực hiện ăn chín, uống sôi. Khi có dịch xảy ra không nên ăn rau sống các loại hải sản tươi sống như: tôm, cua, sò, ốc, hến, mắm ruốc, mắm tôm… Phẩy khuẩn tả có khả năng tiết ra enzym có tên khoa học là Chitinase, giúp vi khuẩn đi xuyên qua vỏ cứng để xâm nhập loài giáp xác như: tôm, cua, sò, hến…; khi xâm nhập vào người thì tiết ra enzyme mucinase để dễ dàng xâm nhập vào đường tiêu hóa

Tránh ăn uống ở hàng quán vỉa hè. Ở nông thôn, không được sử dụng phân tươi bón hoa màu. Tăng cường vệ sinh cá nhân như: chú trọng rửa tay sạch sẻ bằng xà phòng diệt khuẩn trước khi ăn uống, khi chế biến thực phẩm và sau mỗi lần khi đi vệ sinh. Thức ăn cần che đậy cẩn thận tránh ruồi đậu vào, tổ chức diệt ruồi,vệ sinh tủ lạnh thường xuyên, loại bỏ các thức ăn thiu, ẩm mốc hoặc đã để lâu ngày.

Khi đang có dịch xảy ra có thể uống kháng sinh dự phòng thuốc được chọn hàng đầu là Doxycycline uống 1 liều duy nhất 300mg cho người lớn và 6mg /kg cho trẻ em hoặc có thể dùng Tetracycline 500mg mỗi lần 1 viên x 3 - 4 lần trong ngày liên tục trong 4 - 5 ngày.

Về tiêm phòng miễn dịch trong tả là một loại miễn dịch không bền, sự hình thành kháng thể được xuất hiện bởi bản thân vi khuẩn và độc tố tả, do đó có kháng thể kháng khuẩn và kháng thể kháng độc tố.

   
Làm Mới
Bài viết cùng chuyên mục
Video nổi bật