Nhiễm virus Ebola cảnh báo bạn có thể nguy hiểm tính mạng

Virus Ebola có nhiều týp khác nhau, dễ dàng lây từ động vật sang người và từ người sang người qua tiếp xúc. Bên cạnh đó, việc điều trị và phòng bệnh còn gặp nhiều khó khăn nên tỷ lệ tử vong do nhiễm virut này còn rất cao. Do vậy, cách ly là biện pháp được thực hiện nghiêm ngặt, ngay cả đối với nhân viên y tế trực tiếp chăm sóc, điều trị cho người nhiễm Ebola.

Vì sao nhiễm virus Ebola lại nguy hiểm?

Virus Ebola có 4 týp huyết thanh phân lập được ở 4 vùng khác nhau nên được đặt tên cho các týp huyết thanh đó (Ebola-Zair, Ebola-Sudan, Ebola - Bờ biển Ngà và Ebola-Reston). Trong 4 týp huyết thanh thì có 3 týp gây bệnh cho người, trừ týp Ebola- Reston thường gây bệnh cho động vật có vú. Điểm quan trọng nhất của virus Ebola là chúng tạo ra các glycoprotein có vai trò quyết định trong gây bệnh là ngăn chặn đáp ứng miễn dịch (kháng thể) của cơ thể vật chủ.  

Điều này giải thích tại sao khi bị bệnh do virut này gây ra lại có tính chất trầm trọng, nguy kịch và tỷ lệ tử vong cao đến như vậy. Virus Ebola có sức đề kháng khá tốt, chúng có khả năng tồn tại một thời gian khá lâu ở nhiệt độ phòng nhưng có thể bị tiêu diệt ở nhiệt độ 60oC trong 30 phút.  

Bệnh do virus Ebola dễ dàng lây truyền từ người sang người qua tiếp xúc

Các giả thiết cho rằng, người nhiễm Ebola là do tiếp xúc với động vật bị nhiễm virus Ebola, sau đó virut lây sang người lành khác thông qua sự tiếp xúc với máu, dịch tiết của cơ thể (mồ hôi nước bọt đờm…) và người tiếp xúc với các dụng cụ sinh hoạt, đồ dùng cá nhân của người bệnh, bơm kim tiêm đã được sử dụng cho người bệnh. Người ta cũng khuyến cáo rằng, nhiễm virus Ebola rất có thể xảy ra tại các cơ sở y tế bệnh viện đặc biệt là các vùng đang có dịch sốt xuất huyết do các dụng cụ y tế không đảm bảo vô khuẩn và xử lý chất thải bệnh viện không tốt làm cho mầm bệnh lây lan ra cộng đồng, tạo nên các vụ dịch.

Nhận biết bệnh do virus Ebola

Biểu hiện của bệnh do virus Ebola là sau thời kỳ nung bệnh (khoảng từ 2 – 21 ngày) thì sốt cao đột ngột đau đầu đau các khớp xương đau cơ mệt mỏi Tiếp đến những ngày sau đó là xuất hiện hội chứng nhiễm độc nặng như thân nhiệt tăng cao đến 40oC tiêu chảy nặng rối loạn tâm thần Kèm theo là biểu hiện của xuất huyết dưới da và niêm mạc (ban đỏ, mắt đỏ). Có thể xuất hiện nổi ban ở vòm họng amidan sưng hạch cổ. Các ban xuất huyết thường mọc từ cổ, mặt, rồi lan xuống thân mình và các chi.    

Nặng hơn sẽ có xuất huyết nội tạng như chảy máu đường tiêu hóa chảy máu thận, âm đạo (nữ giới) và có thể tử vong vào ngày thứ 8 - 16. Nếu qua khỏi thì sang tuần thứ 2 của bệnh thì thân nhiệt sẽ giảm dần và một số triệu chứng khác vẫn tồn tại như gan lách to phù mặt, có thể bị viêm cơ tim viêm tụy tạng. Sau khoảng 3 - 4 tuần người bệnh có thể hồi phục và để lại di chứng như rụng tóc rối loạn tâm thần.

Điều trị và phòng bệnh do Ebola còn nhiều khó khăn

Để chẩn đoán bệnh do Ebola, cần làm các xét nghiệm công thức máu (bạch cầu tiểu cầu giảm rõ rệt) protein máu giảm, xuất hiện protein niệu men gan tăng cao. Để chẩn đoán virut học thì có thể nuôi cấy phân lập ở môi trường tế bào nuôi, cảm thụ (tế bào thận khỉ), làm phản ứng sinh học phân tử (PCR) và phản ứng huyết thanh học để xác định týp huyết thanh virus Ebola.

Việc điều trị bệnh sốt xuất huyết Ebola còn gặp nhiều khó khăn do chưa có thuốc đặc trị, chủ yếu bù nước chất điện giải nâng thể trạng, cung cấp đủ lượng ôxy cần thiết và duy trì huyết áp ổn định.

  Phòng bệnh do Ebola hiện tại còn gặp nhiều khó khăn do vắc-xin đặc hiệu đang trên đà nghiên cứu, thêm vào đó vật chủ mang mầm bệnh trong tự nhiên là loài động vật có vú rất khó khăn để loại trừ mầm bệnh tồn tại ở chúng.  

 

Vì vậy ở những nước đã và đang có dịch bệnh do Ebola cần phải phát hiện và chẩn đoán sớm để cách ly người bệnh càng nhanh càng tốt. Tránh tiếp xúc trực tiếp với máu, các chất thải, đồ dùng trong sinh hoạt của người bệnh.  

Với đội ngũ cán bộ nhân viên y tế tiếp xúc với người bệnh thì cần thực hiện nghiêm ngặt mặc áo choàng, đeo khẩu trang, đội mũ, đi găng vô khuẩn. Dụng cụ y tế dùng trong khám, chữa bệnh cho bệnh nhân cần khử trùng một cách hệ thống, đảm bảo tuyệt đối vô trùng. Trường hợp đặc biệt thì nhân viên y tế đã và đang tiếp xúc với người bệnh nhiễm Ebola cũng phải được cách ly không được tiếp xúc với người lành để tránh lây lan mầm bệnh ra cộng đồng.