Nguyên nhân gây loãng xương ở người già, cách phòng bệnh hiệu quả

Nguyên nhân gây loãng xương ở người già là gì? Loãng xương được định nghĩa là sự rối loạn nội tiết theo lực của xương bị suy giảm và cấu trúc xương bị tổn hại dẫn đến dễ bị gãy, nứt, rạn. Chế độ dinh dưỡng hàng ngày không cấp đủ chất canxi hoặc vì một lý do nào đó cơ thể không hấp thu được canxi là nguyên nhân chính gây ra loãng xương.

Nguyên nhân gây loãng xương ở người già

LX hay còn gọi là xốp xương tức là tỷ trọng khoáng chất của bộ xương ở một cơ thể bị suy giảm một cách đáng kể trong đó hormone sinh dục (estrogen androgen) các chất protein vitamin D và canxi đóng vai trò đáng kể Người ta thấy rằng chế độ dinh dưỡng hàng ngày không cấp đủ chất canxi hoặc vì một lý do nào đó cơ thể không hấp thu được canxi (ăn kiêng kéo dài chế độ ăn nghèo nàn, kém chất lượng).

Nguyên nhân gây loãng xương ở người già chủ yếu là thiếu hụt canxi

LX cũng có thể do mắc một số bệnh về tuyến thượng thận cường giáp trạng suy thận bệnh yếu liệt chichấn thương, hoặc bệnh mạn tính phải nằm dài ngày, hoặc do lạm dụng thuốc corticoides trong một thời gian dài...

Ngoài yếu tố về chế độ dinh dưỡng và nội tiết tố còn có nhiều yếu tố thuận lợi (nguy cơ) làm cho bệnh LX ở NCT tăng lên nếu như trên cơ thể người đó có tiền sử bị còi xương lúc còn nhỏ, hàng ngày ít vận động béo phì

Đặc biệt ở phụ nữ đến thời kỳ tiền mãn kinh và mãn kinh thì lượng hormone estrogen trong máu bị suy giảm một cách đáng kể bởi sự suy thoái của buồng trứng Vì lý do này mà làm tăng hoạt tính của tế bào tủy xương làm cho khối lượng xương sẽ mất dần theo năm tháng kể từ khi mãn kinh (mỗi năm mất khoảng từ 2 - 4%).

Một số tác giả đã tổng kết thấy có tới 7 nguyên nhân chính gây nên bệnh LX giới tính (tỷ lệ nữ LX chiếm nhiều hơn nam): di truyền, tuổi tác, cân nhẹ (chỉ số Ic < 19) hút thuốc lá dùng thuốc corticoides lâu dài.

Một số triệu chứng chính và hậu quả của bệnh loãng xương

Giảm mật độ xương và LX là một bệnh mạn tính kéo dài nhiều tháng, nhiều năm, một cách âm thầm, không đau đớn nên nhiều người bệnh không để ý đến. Hầu hết các trường hợp trong giai đoạn đầu không có triệu chứng gì đặc hiệu ngoài những dấu hiệu mệt mỏi ăn uống kém, nhức xương không thường xuyên.

Càng về sau sự thiếu hụt chất canxi càng tăng làm cho xương xuống cấp nghiêm trọng (loãng, xốp xương) thì các triệu chứng đau nhức rõ rệt hơn.

Đau nhức xương hay gặp là đau lưng đau chân tay, các khớp và mỏi bại hông, đặc biệt là các khớp xương chịu lực mạnh như: xương sống, khớp gối, khớp cổ chân, khớp háng, các xương dài như: xương đùi, xương cẳng chân, xương cánh tay, cẳng tay, đốt sống thắt lưng và dễ dàng bị gãy xương do bị ngã, vấp. Đau nhức xương và các khớp xương thường rõ nhất vào ban đêm.

Điều trị không đúng phác đồ thì hậu quả xấu nhất là rạn xương, nứt, vỡ hoặc gãy xương

Một số triệu chứng khác như chuột rút cũng thường hay xuất hiện ở những người LX. Khi bị bệnh LX không được phát hiện hoặc phát hiện rồi nhưng điều trị không đúng phác đồ thì hậu quả xấu nhất là rạn xương, nứt, vỡ hoặc gãy xương Trên thế giới, người ta thấy rằng cứ 30 giây thì có một người bị bệnh gãy xương do LX và người ta dự đoán rằng đến năm 2050 các nước châu Á, trong đó có nước ta sẽ chiếm 50% các trường hợp tàn phế hoặc bị đe dọa đến tính mạng do gãy khớp háng vì LX gây ra.

 

Phòng bệnh loãng xương ở người cao tuổi

Cần khám định kỳ theo lời hẹn của thầy thuốc Việc phát hiện sớm và điều trị ngay từ đầu rất có ý nghĩa để phòng bệnh LX và ngăn ngừa gãy xương. Khi đã bị gãy xương do LX thì càng hết sức thận trọng không để gãy xương tái phát.

Muốn phòng bệnh LX, tốt nhất là ăn uống đủ chất, nhất là các loại thức ăn giàu canxi protein vitamin D như: tôm, cua, ốc, uống sữa và các chế phẩm của sữa có chứa nhiều thành phần canxi sinh tố D.

Nên ăn thêm trái cây rau giá đỗ (chứa nhiều estrogen) vì chúng có khả năng làm thay đổi sự chuyển hóa của xương, giảm tốc độ mất xương và làm tăng khoáng chất cho xương.

Cần tập thể dục nhẹ nhàng, đều đặn như: đi bộ, tập hít thở, tập vận động các khớp xương. Những người đã bị LX không nên làm các động tác mạnh, gấp gáp và tránh ngã, vấp.