Bệnh nhân tiểu đường tuýp 2 nên ăn gì giúp cân bằng đường huyết?

Thức ăn ảnh hưởng tới đường huyết như thế nào?

Để có một chế độ ăn uống lành mạnh bạn phải hiểu cách thực phẩm làm ảnh hưởng tới đường máu. Chất bột, đường có trong ngũ cốc bánh mì lúa mạch bánh kẹo, sữa, trái cây, các loại củ quả… có khả năng làm tăng nhanh đường huyết sau ăn hơn những thực phẩm khác.

Protein và lipid không làm ảnh hưởng trực tiếp đến đường huyết nhưng chúng có thể thúc đẩy nguy cơ xuất hiện biến chứng tiểu đường Vậy bệnh nhân tiểu đường tuýp 2 nên ăn gì giúp ổn định đường huyết?

Người bệnh tiểu đường tuýp 2 nên ăn gì là điều vô cùng quan trọng

Theo hướng dẫn từ Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ, đường huyết bình thường của người bệnh tiểu đường nên ở trong khoảng 80 - 130mg/dl (4.4 - 7.2mmol/l) trước bữa ăn và ít hơn 180mg/dl (10mmol/l) sau ăn 2h.

Bệnh nhân tiểu đường tuýp 2 nên ăn gì?

1. Cân bằng carbohydrates

Kiểm soát carbohydrates là quan trọng nhất khi xây dựng chế độ dinh dưỡng cho người bệnh tiểu đường type 2 thực phẩm có chứa carbohydrates bao gồm: bánh mì ngũ cốc gạo, mì, lúa mạch, các loại đậu, một số rau củ như khoai tây khoai lang ngô…

Chỉ số đường huyết thực phẩm GI là một công cụ hữu ích để giúp lựa chọn thực phẩm nên ăn khi bị bệnh tiểu đường. Dựa trên cách thực phẩm ảnh hưởng tới đường huyết sau ăn, GI được chia theo thang điểm từ 0 - 100 tương ứng với khả năng làm tăng đường huyết cao dần.

Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo, người bệnh tiểu đường tuýp 2 nên ăn gì nhằm mục đích cân bằng giữa các thực phẩm có GI thấp (GI dưới 55) và cao sẽ giúp kiểm soát đường huyết vừa phải, và duy trì ở giá trị ổn định, tránh đường huyết tăng cao hay hạ xuống quá thấp.

Bảng giá trị đường huyết thực phẩm GI của 50 thực phẩm đồ uống trái cây được liệt kê cuối bài.

2. Protein (chất đạm)

Protein giúp tăng cường khả năng miễn dịch và phục hồi các tổn thương của cơ thể. Bạn có thể bổ sung nguồn protein từ các loại thịt, đậu trứng cá, sữa tách béo và các loại đậu.

Protein không trực tiếp làm tăng đường huyết nhưng nếu ăn quá nhiều chất béo, thịt mỡ có thể làm tăng cường nồng độ natri và cholesterol bất lợi cho sức khỏe người bệnh. Đặc biệt ở người bệnh gặp phải các biến chứng tim mạch hay béo phì thì việc ăn quá nhiều thịt, lòng đỏ trứng gà hoàn toàn không có lợi.

3. Chất béo (lipip)

Bệnh tiểu đường sẽ làm tăng nguy cơ bị bệnh tim Vì vậy, việc cắt giảm các thực phẩm có chứa chất béo không lành mạnh (chất béo bão hòa và chất béo trans) sẽ giúp làm giảm thiểu rủi ro này.

Các thực phẩm chứa chất béo bão hòa nên tránh như pho mát thịt bò các loại sữa chưa tách béo, đồ nướng, chiên xào… Chất béo trans, hay chất béo hydro hóa một phần thường có trong nhãn các thực phẩm đóng hộp thực phẩm chế biến sẵn.

Dưới đây là một số lưu ý giúp người bệnh tiểu đường tuýp 2 nên ăn gì

- Chọn thịt nạc. Ăn thịt trắng thay vì thịt đỏ

- Không chiên xào thực phẩm quá nhiều lần. Thay vào đó có thể chế biến dạng nướng, quay, hấp, luộc.

- Không nên dùng sữa chưa tách béo

- Chế biến thực phẩm bằng dầu thực vật: dầu hướng dương dầu mè dầu vừng…

- Các loại thực phẩm nhiều chất béo tốt nên ăn: cá hồi cá thu cá trích dầu oliu quả bơ các loại quả hạch (hạnh nhân, óc chó…)

4. Trái cây (hoa quả)

Trái cây tươi là nguồn thực phẩm cung cấp rất nhiều vitamin khoáng chất và chất xơ tốt cho cơ thể. Nhưng rất nhiều người bệnh tiểu đường “sợ” ăn trái cây, bởi chúng ngọt. Các chuyên gia dinh dưỡng cho biết, độ ngọt của trái cây không quyết định đến việc có làm tăng đường huyết sau ăn hay không mà phải dựa vào hàm lượng đường glucose Và người bệnh tiểu đường hoàn toàn có thể ăn tất cả các loại trái cây Nhưng nên ăn như thế nào, số lượng mỗi lần ăn thì cần có sự tính toán.

Người bệnh tiểu đường nên lựa các trái cây có chỉ số GI thấp như cam bưởi, táo, lê, xoài dâu tây thanh long… Mỗi ngày có thể ăn 1 - 2 phần trái cây tương đương với 150g hoặc nắm được trong lòng bàn tay Nên ăn trái cây xen kẽ thành các bữa phụ, không nên sử dụng trái cây ngay sau khi ăn.

Về cách chế biến, trái cây nên sử dụng nguyên quả thay vì ép hoặc sấy khô. Vì ở dạng này các chất xơ và vitamin trong trái cây đã bị hòa tan, sẽ làm tăng khả năng hấp thu đường.

5. Các loại rau, củ, quả nên và không nên ăn

Người bệnh tiểu đường tuýp 2 nên ăn gì rất quan trọng, nhưng bên cạnh đó bệnh nhân không nên ăn gì cũng quan trọng không kém tinh bột cũng có mặt trong nhiều loại rau củ quả phổ biến như khoai tây ngô... Những loại rau này không có hại cho cơ thể nhưng có chứa tinh bột nhiều hơn các loại rau, củ quả khác. Vì vậy, bạn nên dùng một cách hạn chế. Bạn có thể thay thế bằng các loại rau giàu vitamin khoáng chất, chất xơ bao gồm hầu hết các loại rau có màu xanh lá cây như: Măng tây củ cải cà rốt cần tây dưa chuột hành ớt rau cải mầm, cà chua…

6. Cắt giảm muối

Natri có trong muối và các thực phẩm như sò trứng sữa… sẽ khiến cơ thể tăng giữ nước, gây tăng huyết áp không có lợi cho người bệnh tiểu đường Một chế độ ăn giảm muối (không quá 2300mg/ngày, tương đường 1 muỗng cà phê) có thể kiểm soát được huyết áp

Người bệnh tiểu đường cần xây dựng nguyên tắc ăn uống khoa học

7. Bổ sung vitamin và khoáng chất

Một số thuốc trị tiểu đường type 2 khi sử dụng lâu dài có thể làm giảm hàm lượng vitamin B12. Đây là vitamin có vai trò quan trọng trong việc tạo máu, thiết hụt vitamin B12 có thể dẫn tới tình trạng hoa mắt mệt mỏi xanh xao, ngất xỉu…

Tiểu đường tuýp 2 nên ăn gì? Tất nhiên là nên sử dụng nhiều thực phẩm chứa vitamin B12 trong các loại rau, củ, quả có màu xanh, sữa, cá, các loại dầu thực vật…

Bên cạnh đó bổ sung thực phẩm giàu magie có trong ngũ cốc nguyên hạt đậu nành rau cải xanh… đã được nghiên cứu có khả năng điều hòa huyết áp ở người bệnh tiểu đường type 2.

Hy vọng với những thông tin này, bạn sẽ biết được cách xây dựng cho mình một chế độ ăn khoa học, từ đó giảm thiểu được nguy cơ xuất hiện biến chứng tiểu đường